کمیسیون ماده 100 شهرداری

 کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری‌، یکی از مراجع اختصاصی خارج از دادگستری است که شخصیت حقوقی جداگانه‌ای نسبت به شهرداری دارد، اما در اداره شهرداری مستقر است. کمیسیون ماده 100 شهرداری از جمله کمیسیون‌های اداری است که در رابطه با ماده 100 قانون شهرداری به وجود آمده است. این کمیسیون شخصیت حقوقی مستقل و کاملا مجزا از شهرداری دارد.

اگر فردی در حوزه­‌ی ساخت­‌وساز تخلفی مرتکب شود، شهرداری حق تخریب یا گرفتن جریمه ندارد،و فقط می‌­تواند جلوی عملیات ساخت­‌وساز را بگیرد، ولی باید بلافاصله پرونده را به کمیسیون ماده 100شهرداری ارجاع دهد تا کمیسیون پس از رسیدگی تصمیم بگیرد که با متخلف باید چه برخوردی صورت بگیرد.

مخاطبین کمیسیون ماده 100 شهرداری:

الف – مالک ملک

ب – مستاجر ملک

ج – قائم مقام مالک مثل ولی یا قیم مالک

تخلفاتی که مربوط به کمیسیون ماده 100 شهرداری می باشند عبارتند از:

1. احداث بنا بدون پروانه (مجوز) یا احداث بنا خارج از پروانه یا مازاد بر آن
2. عدم احداث پارکینگ یا غیرقابل استفاده بودن پارکینگ
3. تجاوز به معابر شهر
4. استحکام نداشتن بنا یا عدم رعایت ضوابط فنی، بهداشتی و شهرسازی در احداث بنا
5. تغییر کاربری غیرمجاز

اجداث بنا بدون پروانه:

ماده 100 ق .ش مالکیت اراضی و املاک واقع در محدوده شهر یا حریم آن را ملزم به اخذ پروانه قبل از هر اقدام عمرانی یا تفکیک اراضی و شروع به ساختمان از شهرداری کرده است و ضمانت اجرای عدم چنین امری جلوگیری از عملیات ساختمانی توسط شهرداری و ارجاع امر به کمسیون ماده 100 شهرداری می باشد.

اتخاذ تصمیم در مورد کیفیت رفتار با متخلف به عهده یک هیات پنج نفری مرکب از نمایندگان استانداری، انجمن استان «شورای اسلامی استان» اداره کل مسکن و شهرسازی اداره کل کشاورزی «جهاد کشاورزی» و منابع طبیعی و معادن خواهد بود.

در اتخاذ تصمیم هیات مذکور اکثریت ۳ رای موافق مناط اعتبار است. و کمسیون حداکثر ظرف مدت دو ماه از تاریخ توقف عملیات ساختمانی و یا اعلام تخلف مکلف است به موضوع رسیدگی و تصمیم خود را اعلام نماید.

در مورد تخلف احداث بنا بدون پروانه در حریم یا محدوده شهر نسبت به ساختمانهایی که پروانه ساختمان آنها بعد از تاریخ تصویب نقشه جامع شهر صادر شده بنا به تقاضای شهرداری موضوع در کمسیون هایی مرکب از نماینده وزارت کشور به انتخاب وزیر کشور یکی از قضات دادگستری به انتخاب وزیر دادگستری و یکی از اعضای انجمن شهر به انتخاب انجمن « شورای اسلامی شهر » مطرح می شود .

کمسیون موضوع را با حضور نماینده شهرداری که بدون حق رای برای ادای توضیح شرکت می کند و با توجه به لایحه کتبی ذی نفع در صورت وصول برای ظرف مدت یک ماه تصمیم مقتضی بر حسب مورد اتخاذ می کند .

حکم کمسیون در مورد تخلف احداث بنای بدون پروانه یکی از دو مورد ذیل می باشد .

الف – تخریب :

حکم تخریب مستفاد از صدور تبصره یک ماده 100ق. ش در صورتی صادر می شود که مخالف اصول شهرسازی ، فنی ، بهداشتی باشد .

ب – اخذ جریمه :

مستفاد از تبصره 4 ماده 100 ق .ش در صورتی که اصول فنی بهداشتی و شهرسازی رعایت شده باشد که در این صورت کمسیون می توان با صدور رای بر اخذ جریمه به ازاء هر متر مربع بنای بدون مجوز یک دهم ارزش معاملاتی ساختمان یا یک پنجم ارزش سرقفلی ساختمان در صورتی که ساختمان ارزش سرقفلی داشته باشد هر کدام که مبلغ آن بیشتر است از ذی نفع ، بلامانع بودن صدور برگ پایان ساختمان را به شهرداری اعلام نماید.

عدم احداث پارکینگ یا غیرقابل استفاده بودن پارکینگ:

این نوع از تخلف برای زمانی است که احداث پارکینگ با توجه به مشخصات مندرج در پروانه و نقشه ها و ضوابط شهرداری محل الزامی باشد ولی مالک ساختمان از احداث پارکینگ خودداری نماید و ابتدا به ساکن پارکینگ را احداث نکند و یا اینکه پارکینگ را به صورتی که امکان اصلاح چنین تخلفی وجود داشته باشد حکم به اصلاح همراه اخذ جریمه می دهد و در صورتی که اصلاح آن ممکن نباشد و کمسیون می تواند باتوجه به موقعیت محلی و نوع استفاده از فضای پارکینگ رای به اخذ جریمه ای که حداقل یکی برابر و حداکثر دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر متر مربع فضای از بین رفته پارکینگ باشد، صادر نماید «مساحت هر پارکینگ با احتساب گردش 25 متر مربع می باشد»

تجاوز به معابر شهر:

منظور قانون گذار عدم عقب نشینی مالک خود بوده و واژه تجاوز از باب تسامح و تساهل بوده است. زیرا تجاوز به معابر شهر مشمول عناوین کیفری چون تعرف عدوانی می شود. مالکین تخلف تجاوز به معابر شهر مذکور در تبصره 6 ماده 100قانون شهرداری زمانی تحقق پیدا می کند که مالک بنا در هنگام نوسازی بر خلاف پروانه و یا بدون پروانه و با عدم رعایت برهای اصلاحی مصوب شهرداری و مراجع مربوطه را شروع به ساختن ملک جدید کنند و یا به نحوی از آنجا تجاوزی به ملک سابق خود و ملک فعلی شهرداری انجام دهند.

عدم استحام بنا:

این تخلف زمانی تحقق پیدا میکند که مالک رعایت اصول فنی و معماری و …را نکرده باشد و بنا از استحکام لازم برخوردار نباشد حکم تخریب از سوی کمسیون الزامی می باشد.

تغییر کاربری غیر مجاز:

چنین تخلفی زمانی تحقق پیدا می کند که بر خلاف مندرجات پروانه ساختمانی، در منطقه غیر تجاری محل کسب یا پیشه و یا تجارت دائر شود. در مورد این تخلف شهرداری پس از اطلاع مورد را در کمسیون ماده 100مطرح می کند و کمسیون پس از احراز تخلف در مهلت مناسب که نباید از دو ماه تجاوز کند. در مورد تعطیل محل کسب یا پیشه و یا تجارت ظرف مدت یک ماه اتخاذ تصمیم می کند.

اجرای این تصمیم با مامورین شهرداری است. کسی که عالما از محل مزبور پس از تعطیل برای کسب و پیشه و یا تجارت استفاده کند به حبس جنحه ای از 6 ماه تا دو سال و جزای نقدی از پنج هزار و یک ریال تا ده هزار ریال محکوم خواهد شد و محل کسب نیز مجدداً تعطیل خواهد شد «تبصره بند 24ماده 55قانون شهرداری»

 دائر کردن دفتر وکالت و مطب و دفتر اسناد رسمی ازدواج و طلاق و دفتر روزنامه و مجله و دفتر مهندسی به وسیله مالک از نظر این قانون استفاده تجاری محسوب می شود .

 عدم پیش بینی قانونگذار در مورد تغییر کاربری تجاری به غیر تجاری می باشد:

یعنی اینکه اگر کسی محل کسب یا پیشه خود را که مطابق مندرجات پروانه ساختمانی تجاری می باشد را به محل سکنی خود تبدیل کند و یا هر استفاده غیر تجاری دیگری از آن ببردآیا مشمول این ماده می شود یا خیر؟ مطابق قانون و رویه موجود چنین تغییری کاربری را مشمول مقررات این ماده نمی شود.

اعضای تشکیل دهنده کمیسیون ماده 100 شهرداری:

• نمایندگان وزارت کشور(به انتخاب وزیر کشور)
• دادگستری(یکی از قضات دادگستری به انتخاب وزیر دادگستری)
• نماینده شورا اسلامی( یکی از اعضاء انجمن (شورای اسلامی) شهر به انتخاب انجمن شورا)
• نماینده شهرداری (نماینده شهرداری در این کمیسیون حق رای ندارد و تنها برای بيان توضیحات حاضر می‌شود)

چگونگی اجرای کمیسیون ماده 100 شهرداری:

• پس از اعلام موارد تخلف و اخذ لایحه دفاعیه شخص پرونده برای رسیدگی در کمیسیون ماده 100شهرداری بدون حضور ذینفع صورت می گیرد.
• در صورتی که نیاز به توضیحات ذی نفع باشد حضور وی بلامانع است.
• شهرداری و مالک یا قائم مقام وی می توانند ظرف مدت 10 روز پس از ابلاغ رای نسبت به آن اعتراض نمایند.
• مرجع رسیدگی به این اعتراض کمیسیون دیگر ماده 100 خواهد بود که اعضاء آن غیر از افرادی است که در صدور رای قبلی شرکت داشته اند .
• رای این کمیسیون قطعی می باشد.

مرجع شکایت از تصمیم های قطعی کمیسیون ماده 100 :

آرای قطعی کمیسیون ماده 100 طبق بند 2 ماده 10 دیوان عدالت اداری قابل شکایت و اعتراض در دیوان عدالت اداری می باشد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در ارتباط با تبصره های کمیسیون ماده 100 شهرداری بر روی لینک مقابل کلیک کنید:کمیسیون ماده 100 شهرداری