رای وحدت رویه اجرت المثل ایام تصرف

زمانی که یک شخص بدون اجازه مالک و خارج از رابطه قراردادی، از ملکی که متعلق به دیگری است، استفاده نماید. مالک و یا نماینده قانونی وی می توانند هزینه استفاده از ملک را در این ایام دریافت نمایند.در قانون مدنی به مبلغی که متصرف می بایست به مالک و یا نماینده قانونی وی بابت ایامی که بدون اجازه از ملک استفاده می نموده پرداخت کند، اجرت المثل ایام تصرف گفته می‌شود. اما در خصوص مبحث اجرت المثل ایام تصرف، رای وحدت رویه ای وجود دارد که از آن تحت عنوان رای وحدت رویه اجرت المثل ایام تصرف یاد می شود. همچنین برای مشورت با وکیل ملکی گروه وکلای حکمت روی لینک کلیک کنید.

رای وحدت رویه اجرت المثل ایام تصرف

رأی وحدت رویه هيأت عمومي ديوان عالي کشور شماره ۳۱ – ۱۳۶۳/۹/۵

بسمه تعالی

نظر به اين که صلاحيت دادگاه محل وقوع مال غير منقول موضوع ماده 23 قانون آيين دادرسي مدني (در دعاوي راجعه به غير منقول اعم از دعوي مالکيت و ساير حقوق راجعه به آن) حتي در صورت مقيم نبودن مدعي و مدعي عليه در حوزه محل وقوع مال غير منقول استثنايي بر اصل صلاحيت دادگاه محل اقامت خوانده موضوع ماده 21 قانون فوق الاشعار مي باشد و با عنايت به اين که با تعاريفي که از اموال غير منقول و اموال منقوله در مواد 12 الي 22 قانون مدنی به عمل آمده از ماده 20 آن چنين استنباط مي شود که قانون گذار بين دعوي مطالبه وجوه مربوط به غير منقول ناشي از عقود قراردادها و دعوي مطالبه وجوه مربوط به غير منقول و نيز اجرت المثل آن در غير مورد عقود و قراردادها قائل به تفصيل شده و دعاوي قسم اول را منطوقاً از حيث صلاحيت محاکم در حکم منقول و دعاوي قسم دوم را مفهوماً از دعاوي راجعه به غير منقول دانسته است که نتيجتاً دعاوي اخيرالذکر تحت شمول حکم ماده 23 قانون آيين دادرسي مدني قرار مي گيرد بنا به مراتب در اختلاف نظر حاصله بين شعب 3 و 21 ديوان عالي کشور از يک طرف و 13 و 22 ديوان عالي کشور از طرف ديگر احکام صادره از شعب 13 و 22 که در مسير استنباط مذکور قرار دارد مورد تأييد مي باشد اين رأي بر طبق قانون مربوط به وحدت رويه قضايي مصوب تير ماه 1328 براي شعب ديوان عالي کشور و براي دادگاهها در موارد مشابه لازم الاتباع است.

انواع اجرت المثل

اجرت المثل بر دو نوع می باشد که در بین مردم و محاکم قضائی مرسوم است.

انواع اجرت المثل عبارتند از:

1)اجرت المثل اموال و املاک

• غصب:

چنانچه کسی در اموال (اعم از منقول و غیر منقول) متعلق به دیگری بصورت غیر قانونی و بدون اجازه، تصرف نماید می بایست اجاره آن را به نرخ روز پرداخت نماید.

• استفاده از عمل یا مال دیگری به رایگان مثل: (انجام کار یا فعلی همچون رنگ امیزی یک خانه یا تعمیر یک اتومبیل)

چنانچه کسی از مال یا عمل دیگری به رایگان استفاده کند و میان آنها توافقی نباشد، به لیل اینکه طبق قانون کسی نمی تواند از مال و یا عمل دیگری به رایگان استفاده کند، استفاده کننده می بایست اجرت المثل آن را پرداخت نماید. 

• اتمام عقد اجاره:

در صورت انقضای مدت اجاره و ادامه تصرفات مستاجر، مستاجر می بایست اجاره موجر را به نرخ روز بدهد و به دلیل عدم وجود قرارداد این مبلغ را بایستی تحت عنوان اجرت المثل بپردازد.

2)اجرت المثل زمان زوجیت

که در اینجا این مورد محل بحث ما نمی باشد.

اجرت المثل در چه مواقعی تعلق خواهد گرفت؟

اگر شما برای انجام یک عمل و یا حتی استفاده از اموال شخص دیگری بر مبنای یک توافق قبلی، مبلغی را تعیین کنید، تحت عنوان اجرت المسمی (اجرت تعین شده) قابل پرداخت می باشد.

لکن اجرت المثل زمانی است که عکس این قضیه اتفاق می افتد. بدین معنا که توافق و قراردادی در میان طرفین وجود ندارد و اگر هم باشد، باطل شده است و شما در حقیقت از منافع مال دیگری بدون اذن استفاده کرده اید. در این صورت دادگاه با نظریه کارشناس منتخب، اجرت المثل استفاده از این منافع را تعیین خواهد نمود.

جهت مشاوره حقوقی با وکیل حقوقی، وکیل ملکی، وکیل قرارداد ، با شماره های گروه وکلای حکمت 09123439500-09120170676 در تماس باشید.