منفسخ/انواع +نکات مهم/با 1 مثال کاربردی
منفسخ/انواع و تمام نکات مهمی که باید بدانید/با 1 مثال کاربردی
فهرست مطالب این مقاله
منفسخ یا انفساخ در لغت به معنی شکسته شدن، برانداختن،باطل شدن و در حقوق به معنای از بین رفتن اثر یک عمل حقوقی بدون اراده ایجاد کنندگان آن می باشد. معنی دیگر منفسخ (انفساخ) ،انحلال قهری است که به معنی منحل شدن عقد بدون اراده طرفین است.
شرط فاسخ در قرارداد
گاهی اوقات در قرارداد ها دیده میشود که طرفین شرایطی را مقرر میکنند تا در صورت حدوث آن شرایط قرارداد به خودی خود منحل شود. در واقع با حدوث شرایط پیش بینی شده، قرارداد منفسخ میشود.
یکی از رایج ترین شروط فاسخ ، عدم پرداخت وجه چک در معاملات میباشد. بدین ترتیب طرفین در قرارداد شرط میکنند که در صورت پاس نشدن وجه چک ، قرارداد منعقده منفسخ گردد.
از نظر حقوقی با منفسخ شدن قرارداد ، عقد منحل شده و برای ادام رابطه حقوقی باید طرفین مجددا تراضی نمایند.
نمونه دادخواست منفسخ شدن قرارداد
رزومه داود چشمی وکیل متخصص در امور قراردادها
انواع منفسخ (انفساخ)
- انفساخ قهری
در انفساخ قهری، طرفین توافق می نمایند که در صورت حصول شرط ضمن قرارداد، قرارداد خود به خود و بدون دخالت طرفین منفسخ گردد بطور مثال :
طرفین ضمن قرارداد شرط نمایند در صورتیکه خریدار چک به شماره ………..به مبلغ……….. را در مورخه ……………… پرداخت ننماید، این قرارداد خود به خود و بدون دخالت و اراده طرفین منفسخ گردد .
- انفساخ قراردادی
اما گاهی اوقات انفساخ قرارداد به حکم قانون بوده و اراده طرفین در آن نقشی ندارد.
بطور مثال : ماده 387 قانون مدنی مثال بارز انفساخ به حکم قانون میباشد. بطوریکه ….
اگر مبیع قبل از تسلیم بدون تقصیر و اهمال نزد فروشنده تلف گردد، بیع منفسخ و فروشنده ملزم به استرداد ثمن به مشتری خواهد بود .
شرط فاسخ چیست و چه شرایطی دارد؟
اگر انحلال قهری قرارداد به اراده طرفین قرارداد ، منوط به شرط اجرا یا عدم اجرای تعهدی در مدت معین باشد ، شرط فاسخ نام دارد.
شرط فاسخ باید دارای شرایطی باشد تا قابلیت اجرا داشته باشد بنابراین اگر شرط فاسخ بدون ذکر مدت یا مدتی طولانی که موجب تضرر طرف مقابل بشود ، باطل خواد بود. مثلا فروشنده شرط کند اگر پسرم از سفر خارجه بازگشت قرارداد منفسخ میباشد.این شرط بدلیل عدم ذکر مدت باطل بوده و قابلیت اجرا ندارد.
وکیل پایه یک دادگستری میگوید اگر شرط فاسخ باطل باشد نیز نمیتوان اجرای شرط را از دادگاه مطالبه کرد.
تفاوت فسخ ،انفساخ و تفاسخ
فسخ یک طرفه انجام می شود و راضی بودن طرف دیگر اهمیتی ندارد ، اما در تفاسخ پایان دادن به معامله باید با رضایت هر دو طرف باشد اما انفساخ خود بخود و بدون اعلام اراده طرفین است .
بنابراین اگر یکی از طرفین به موجب شرط فسخ قرارداد یا خیارات قانونی به صورت یک طرفه قرارداد را منحل ماید فسخ صورت گرفته است.
لازم است بدانید حکم دادگاه هم در خصوص فسخ و هم انفساخ جنبه اعلامی داشته بنابراین دارنده حق فسخ یا شرط فاسخ باید به دادگاه دادخواست تایید و تنفیذ فسخ معامله را تقدیم نماید.
در منفسخ بودن نیاز به اطلاع دادن به طرف مقابل ندارید ولکن در جهت استفاده از حق فسخ حتما باید به طرف مقابل اطلاع دهید.
موارد انفساخ ناشی از قانون
1- تلف مبیع پیش از قبض؛ اگر مبیع قبل از اینکه به تحویل مشتری برسد، تلف شود، معامله منفسخ میشود.
2- تلف مورد اجاره پیش از قبض.
3- تلف موضوع قرض پیش از تسلیم.
قلمرو شرط فاسخ
در برخی قراردادها ممکن است که با اراده افراد شرط فاسخ را اقاله کرد. اما در قراردادهائی که به ارادۀ یکی از طرفین یا دو طرف قابل انحلال نیست و با شرط فاسخ نیز بر هم نمیخورد؛ مثل نکاح که قابل اقاله نیست، فسخ آن محدود به موارد پیشبینی شده در قانون است.
با بهره گیری از مشاوره حقوقی وکیل حقوقی مجرب و متخصص و و وکیل قرارداد حرفه ای آماده خدمت رسانی به شما هموطنان عزیز می باشد.