جلوگیری از حکم خلع ید

خلع ید به معنی بیرون کردن و رفع تصرف از ملکی که بصورت غیر قانونی از ناحیه یک فردی تصرف شده. خلع ید بر دو گونه است:

خلع ید کلی :در این موارد کسی که می خواهد دادخواست خلع ید بدهد ، مدعی مالکیت در کل ملک است و بیان می دارد متصرف در کل ملک ،بصورت غیر قانونی تصرف داشته و می خواهد متصرف را از کل ملک بیرون نماید

خلع ید مشاعی :در جایی مصداق پیدا می کند که ملک بصورت  ورثه ای یا شراکتی باشد ، در این حالت چون تصرف در ملک مشاعی و شراکتی، بدون اذن  سایر شرکا یا ورثه مجاز نمی باشد  فلذا شریک و ورثه ناراضی می تواند دادخواست خلع ید مشاعی بطرفیت متصرف بدهد.

جلوگیری از حکم خلع ید

به منظور جلوگیری از اجرای حکم خلع ید ، ابتدا می بایست توجه داشته باشید که پرونده شما در چه مرحله ای می باشد،چنانچه حکم خلع ید صادر شده و قابلیت واخواهی و تجدید نظر خواهی(اعتراض) داشته باشد به آن حکم اعتراض واخواهی و تجدید نظر خواهی کنید.

• اساسا حکم خلع ید در جایی صادر می شود که رابطه مدعی خلع ید با  متصرف ملک ، غاصبانه و غیر قانونی باشد، فلذا چنانچه متصرف ملک مدعی تصرف قانونی و یا قراردادی و یا بر حسب اذن و اجازه مالک باشد، حکم خلع ید نقض می گردد بطور مثال متصرف ملک،  مدعی رابطه استیجاری با وکیل  مالک یا مالک  گردد.
•  قضات بمنظور صدور حکم خلع ید(( از طریق استعلام از اداره ثبت اسناد ))مالکیت  رسمی و قانونی  مالک را  احراز  می نمایند  و در صورت اختلاف در مالکیت حکم به خلع ید صادر نمی شود و بدوا می بایست به مسئله اختلاف مالکیت آنها رسیدگی شود البته در مواردی قضات بدون آنکه مالکیت رسمی مالک احراز شود حکم به خلع ید صادر می کنند بطور مثال در مورد سرقفلی و حق کسب و پیشه
•  درصورتیکه متصرف ملک، مدعی مالکیت و یا خرید و یا جعلیت و غیر قانونی بودن اسناد مدعی خلع ید  باشد، در این موارد در فرض اثبات می تواند خلع ید را نقض نماید
• وفتی متصرف ملک مدعی حق کسب و پیشه و یا سرقفلی در ملک گردد.
• متصرف ملک می تواند مدعی شود در ملک تصرف ندارد و یا اینکه فرد دیگری متصرف ملک است

در این حالت از آنجائیکه اثبات اینکه، ملک در تصرف چه کسی است بر عهده مدعی خلع ید می باشد

بنابراین بهتر است قبل از شروع دعوا تامین دلیل بمنظور تشخیص متصرف ملک بدهید تا کارشناس و یا مامور شورای حل اختلاف به محل ملک مراجعه نماید و گواهی نماید چه کسی متصرف ملک است یا حداقل  استشهادیه ای پیوست دادخواست خود نماید ،مبنی بر اینکه متصرف ملک کیست.

نکاتی در باب خلع ید

• خلع ید  فقط در مورد اموال غیر منقول  اجرا  می شود نه اموال منقول
•  منظور از اموال غیر منقول اموالی است که براحتی قابل جابجا شدن و نقل مکان را ندارد مثل ملک ، زمین ، باغ و مغازه  و اموال منقول اموالی هست که  براحتی قابلیت جابجائی داردمثل ماشین مجسمه
• از آنجائیکه در ملک ومال ورثه ای ، هر یک از ورثه در ذره ذره  اموال بجا مانده از  متوفی شریک می باشند  بنابراین هیچ یک از ورثه بدون اذن و رضایت سایر ورثه ،حق تصرف در  ملک  ومال مورثی  را ندارد
• وراثی که در ملک تصرف ندارنند می تواند علیه ورثه متصرف ، دادخواست خلع ید مشاعی بدهند و ورثه متصرف  را از ملک بیرون کنند
• ورثه غیر متصرف ملک می توانند علاوه بر خلع ید اجاره ملک را طبق نرخ روز و با ارجاع امر به کارشناس مطالبه نمایند ( اجرت المثل )
• اگر ورثه در خصوص نحوه تقسیم ارث به توافق رسیدند ،مسئله ای ایجاد نمی شود و در صورت عدم توافق بر تقسیم می بایست دادخواست تقسیم ترکه را در دادگاه حقوقی محل وقوع اموال بدهند ، دادگاه در ابتدا موضوع را به کارشناس ارجاع می دهد تا کارشناس تشخیص دهد این ملک بین ورثه قابل جدا شدن وتقسیم  هست یا نه ، اگر ملک بین ورثه قابل تقسیم نباشد دادگاه ملک را از طریق مزایده به فروش می رساند و سهم هر یک از ورثه را می دهد
• طرح دعوای خلع از ناحیه یک ورثه  نیز امکان پذیر است
• اگر اصل سند نیز در ید شما نباشد باز امکان طرح دعوای خلع ید وجود دارد چرا که دادگاه از اداره ثبت استعلام می کند و لکن متاسفانه اگر خودتان بدون گرفتن وکیل دادخواست خلع ید بدهید دفاتر خدمات الکترونیک قضایی از شما اصل سند را می خواهد

مدت زمان صدور حکم خلع ید 

در حکم خلع ید غاصب 20 روز مهلت تجدید نظر دارد و برای صدور حکم خلع ید مدت زمان دقیقی تعیین نشده است و ممکن است چند ماه زمان ببرد.

مدت زمان اجرای حکم خلع ید

در صورتی که حکم صادره مبنی بر رفع تصرف باشد بلافاصله به دستور مرجع صادر کننده حکم توسط اجرای دادگاه یا ضابطین دادگستری اجرا خواهد شد و درخواست تجدیدنظر مانع آن نخواهد شد .

در صورت فسخ رای، اقدامات اجرایی به دستور دادگاه به حالت قبل باز می گردد .

خلع ید

شاید عبارت “خلع ید و دعوای آن” را قبلا شنیده باشید.

در ابتدا به بیان اصطلاح حقوقی خلع ید می پردازیم.

خلع ید در اصطلاح حقوقی به معنای:

” رفع تصرف غیر قانونی غاصب نسبت به مال دیگری است که حق هیچگونه تصرفی را در آن نداشته است.”

دعوای خلع ید : مستندا به ماده 308 قانون مدنی که بیان می دارد :

در قوانین ما صراحتا اشاره ای به واژه “خلع ید” نشده است اما طبق ماده مذکور، منظور از به کار بردن واژه خلع ید در مواد قانونی همان غصب می باشد.

دعوای خلع ید زمانی مطرح می شود که شخصی به صورت غیر قانونی ملکی را تصرف نموده و مالک ملک، قصد اخراج و رفع تصرف آن شخص از ملک خود را داشته باشد.

آیا طرح دعوای خلع ید ارکان خاصی دارد؟

پاسخ به این سوال مثبت است.

دعوای خلع ید دارای ظوابط و شرایطی می باشد که در ادامه مطلب به آنها اشاره خواهیم کرد:

مفهوم حقوقی خلع ید :

دعوایی است که از ناحیه مالک یک مال غیر منقول ( مثل زمین ،خانه ،مغازه ) بطرفیت متصرف غیر قانونی مال خود ، آن دعوا را  اقامه می نماید و از مرجع صالح می خواهد که به روند تصرف غیر مجاز متصرف پایان بخشیده و ملک وی را از تصرف او خارج کرده و  به وی تحویل نماید .

ارکان دعوای خلع ید

1) مالک بودن خواهان

2) اثبات تصرف خوانده

3) عدوانی بودن تصرف خوانده

4)غیر منقول بودن ملک مورد نظر

شرایط طرح دعوی خلع ید

1.تصرف متصرف بر ملک غاصبانه ( غیر قانونی ) باشد

مثلا اگر متصرف مستاجر باشد و یا ملک را از مالک قانونی آن خریداری کرده باشد، علیه او نمی توان دادخواست خلع ید در محکمه تقدیم نمود

2. طرح کننده دعوی خلع ید می بایست مالک رسمی ملک باشد .

به عبارتی سند رسمی تک برگی و یا منگوله دار داشته باشد پس کسی که با مبایعه نامه و قولنامه مالک ملک میباشد ، نمی توانید دادخواست خلع ید علیه متصرف بدهد

3.خلع ید در اموال غیر منقول مصداق دارد

اموال غیر منقول اموالی هست که نقل و جابجایی آن به راحتی مقدور نباشد و یا مستلزم خرابی محل آن باشد مثل زمین و بناء و…

جهت ارتباط با مشاوره حقوقی ،با وکیل حقوقی و یا وکیل ملکی با شماره های گروه وکلای حکمت 09123439500-09120170676 در تماس باشید.