دعوی متقابل چیست ؟انواع آن -شرایط-0 تا 100
دعوی متقابل چیست ؟قبل از این که به بحث اصلی پیرامون دعوی متقابل بپردازیم، باید گفت که قانون گذار از دعوی متقابل تعریفی دقیق ارائه نکرده و تنها در مواد ۱۷، ۱۹، ۱۴۱، ۱۴۲ و ۱۴۳ از قانون آیین دادرسی مدنی (ق.آ.م) و در ماده ۳۵ تصويبنامه قانوني راجع به کارگزاران دادگستري و ماده ۱۵۹ قانون موقت راجع به تصرفات در قانون اصول محاكمات حقوقی به بحث پیرامون دعوی متقابل، چگونگی طرح دعوی و زمان ارائه دادخواست و دادگاه صالح به رسیدگی در دعوی فوق پرداخته است.
فهرست مطالب این مقاله
دعوی متقابل چیست ؟
بنابر تعریف حقوق دان ها دعوای متقابل یکی از انواع دعاوی طاری است که از طرف خوانده در مقابل دعوای خواهان (دعوی اصلی) مطرح می شود و این دعوی ممکن است به منظور پاسخ به دعوای اصلی یا به منظور الزامِ خواهان به انجام کاری باشد.
در واقع قانونگزار به خوانده این حق دفاعی را داده که در مقابل ادعای خواهان، قبل از محکومیت طرح دعوی نماید و از این طریق نیز از حق خود دفاع کند.
به عنوان مثال چنان چه دعوای اصلی از طرف خواهان الزام به اجرای تعهدات قراردادی باشد و خوانده دعوای اصلی (مستاجر) با طرح دعوای فسخ قرارداد مذکور به صورت تقابل، فسخ یا بطلان مبایعه‌نامه یا قولنامه را اعلام کند.
شرایط و زمان طرح دعوی متقابل:
وفق مواد ۱۷ و ۱۴۱، ۱۴۲ و ۱۴۳ (ق.آ.م) از مهمترین شرایط استماع دعوی متقابل این است که دعوی متقابل با دعوی اصلی دارای یک منشا بوده و یا ارتباط کامل داشته باشد. و از زمره دعاوی تهاتر، صلح و… که برای دفاع از دعوی مطرح می شود نباشد.
هم چنین دعوای متقابل به موجب دادخواست و تا پایان اولین جلسه دادرسی به دادگاهی که دعوی اصلی در آن مطرح می باشد، تقدیم می گردد و چنانچه دادخواست خارج از مهلت مقرر فوق به دادگاه تقدیم شود، همانند یک مستقل مورد رسیدگی قرار می گیرد و چنانچه این دعوا با دعوای اصلی ارتباط کامل داشته باشد، دادگاه مطابق مقررات ماده ۱۰۳ (ق.آ.م) به هر دو دعوا توأماً رسیدگی می کند.
دعوی متقابل در امور
کیفری:
در امور کیفری نیز دعوی متقابل وجود دارد، اما بر خلاف امور حقوقی، که دادگاه در این دعاوی ملزم به رسیدگی توأمان می باشد، چنین الزامی برای دادگاه در امور کیفری وجود ندارد.
تهاتر، صلح، و … دعوی متقابل یا دفاع؟!:
ادعاهایی هم چون تهاتر، صلح، فسخ، رد خواسته و امثال آن که برای دفاع از دعوای اصلی اظهار می‌شود، دعوای متقابل محسوب نمی‌شوند و نیاز به تقدیم دادخواست جداگانه ندارد. به عنوان مثال در عقد صلح که توافق بر امری اعم از تملیک عین یا منفعت یا اسقاط دین یا حق صورت می گیرد، در فرضی که خواهان دادخواست خود را مبنی بر اسقاط حق ارائه می دهد، خوانده میتواند با توسل به صلح، از اسقاط چنین حقی، دفاع کند.
در واقع مرز تشخیص دعوای متقابل و دفاع در هدف از طرح این دعاوی است. چرا که هدف از دعوی تقابل این است که خوانده در مقام الزام خواهان به موضوعی است که آثار آن محدود به دعوای اصلی نیست و در نهایت خود نیز منجر به صدور اجراییه خواهد شد و در واقع دعوی تقابل به گونه ای است که ذینفع میتواند مستقلاً بدون توجه به دعوی اصلی به طرح آن بپردازد.
در حالی که ادعای صلح، تهاتر و فسخ صرفاً زمانی مطرح می شود ًکه بتواند خواسته خواهان را رد کند و نیاز به رسیدگی ندارد و به همین جهت منتهی به صدور اجراییه هم نخواهد شد.
تاثیر زوال یا استرداد دعوی اصلی بر دعوی متقابل:
برخی گمان می کنند که دعوای متقابل تابع دعوای اصلی می باشد، بنابراین زوال یا استرداد دعوای اصلی موجب زوال یا اسقاط دعوی متقابل نیز می گردد در حالی که زوال دعوای اصلی هر چند موجب سقوط حق و به تبع، ان سقوط دعوای اصلی می شود اما نمی تواند اثری در زوال دعوای متقابل داشته باشد چرا که دعوای متقابل دعوایی مستقل از دعوای اصلی می باشد که طی دادخواستی جداگانه تقدیم دادگاه شده است بنابراین زوال هر یک از دعاوی در زوال دعوای مستقل تاثیری ندارد.
گروه وکلای حکمت
با بهره گیری از وکیل و مشاوره حقوقی مجرب و متخصص و وکیل ملکی وکیل قرارداد حرفه ای آماده خدمت رسانی به شما هموطنان عزیز می باشد اگر نیاز به وکیل در خصوص عدم پرداخت اجاره بها دارید گروه وکلای حکمت میتواند وکالت پرونده شما را به عهده بگیرد.در صورت نیاز با شماره های ذیل تماس حاصل فرمایید:
