اثبات عدم قصد تبرع

اثبات عدم قصد تبرع

تبرع در حقوق به معنای رایگان و مجانی است و عدم تبرع به این معناست که :

“وقتی مالی را به کسی می دهید، رایگان نبوده و دلیل خاصی برای دادن مال به شخص وجود داشته است.”

*در مواقع شک در قصد تبرع و یا عدم تبرع ، اصل بر عدم تبرع می باشد .

ماده ۲۶۵ قانون مدنی

“هر کس مالی به دیگری میدهد ظاهراً در عدم تبرع است؛ بنابراین اگر کسی چیزی به دیگری بدهد بدون اینکه مدیون آن چیز باشد میتواند استرداد کند”

شرح ساده و عامیانه این ماده به این ترتیب است که :

اگر مالی را به دیگری بون آنکه مقروض بوده و یا مستحق باشد پرداخت نماییم، این مال قابل استرداد می باشد.

قصد عدم تبرع

هرگاه شخصی مالی را به دیگری می دهد بدان معناست که دینی بر گردن فرد پرداخت کننده وجود داشته است. در اینصورت پرداخت کننده می بایست برای استرداد مال خود دلایل موجه و محکمی به دادگاه ارائه نماید در غیر اینصورت استرداد مال یا وجه پرداخت شده دشوار خواهد بود .

این مطلب نیز قابل ذکر است که اثبات انتقال مال از فردی به فرد دیگر نیز می تواند برای اثبات این موضوع کافی باشد.

در اینجا لازم است که دیدگاه دکتر کاتوزیان را درباره این مبحث شرح دهیم :

دیدگاه دکتر ناصر کاتوزیان اثبات عدم قصد تبرع

چنانچه فردی ، چیزی را به شخص دیگری بدهد، بدون اینکه مفروض همان چیز باشد، وی می تواند آن مال را مسترد نماید .

**به عبارت دیگر هرکس مالی را به کسی بدهد می تواند استرداد کند، به شرط آنکه اثبات کند دینی بر گردنش نبوده است.

وجود عقد یا قرارداد قرض می تواند این موضوع را اثبات کند.

اصل عدم تبرع در دو موضوع بسیار کاربرد دارد:

• اصل عدم تبرع در اجرت المثل :

(بر اساس ماده 336 قانون مدنی ) :

“هرگاه کسی بر حسب امر دیگری اقدام به عملی نماید که عرفا برای آن عمل اجرتی بوده و یا آن شخص عادتا مهیای آن عمل باشد عامل، مستحق اجرت عمل خود خواهد بود مگر این که معلوم شود که قصد تبرع داشته است.

تبصره – چنانچه زوجه كارهايي را كه شرعاً به عهده وي نبوده و عرفاً براي آن كار اجرت المثل باشد، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و براي دادگاه نيز ثابت شود، دادگاه اجرت المثل كارهاي انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حكم مي نمايد.”

بر اساس تبصره ماده فوق الذکر چنانچه زوجه امور مربوط به خانه را به قصد عدم تبرع انجام داده باشد ، مستحق اجرت المثل آن اعمال بوده و در اینخصوص بار اثبات قصد تبرعی بودن و یا نبودن انجام اعمال بر عهده مدعی می باشد .

• اصل عدم تبرع در مهریه :

دیدگاه دیگری در اینخصوص وجود دارد که بدین صورت می باشد :

چنانچه مردی نفقه و یا مهریه همسر خود را در طول زندگی مشترک پرداخت کرده باشد لکن در مقابل رسیدی مبنی بر پرداخت دریافت ننموده باشد، و زن در دادگاه تقاضای مهریه و یا نفقه خود را داشته باشد. در این جا اگر مرد بتواند در دادگاه این موضوع را اثبات نماید که در مقابل مهریه یا نفقه وجهی را پرداخته و قصد او از این پرداخت عدم تبرع بوده است ، می تواند دادخواست استرداد آن اموال را از محضر دادگاه بنماید .

مشاوره با وکیل اثبات عدم قصد تبرع

جهت مشاوره حقوقی با وکیل حقوقی و وکیل پایه یک دادگستری مجرب می بایست با شماره تلفن های 09120170676 – 09123439500 تماس حاصل نمائید .