گواهی انحصار وراثت چیست ؟صفر تا صد مراحل اخذ گواهی انحصار وراثت

در این مقاله سعی شده در رابطه باگواهی انحصار وراثت چیست ؟صفر تا صد مراحل اخذ گواهی انحصار وراثت توضیحاتی با زبانی ساده بیان کنیم ، با ما همراه باشید.

انحصار وراثت چیست؟

بعد از فوت هر شخص اموال او به ورثه منتقل خواهد شد ولیکن قبل از آن باید تعداد وراث و سهم هریک مشخص شود به همین دلیل قانونگذار قبل از انجام هر اقدامی درخواست گواهی انحصار وراثت را پیش بینی کرده است که درآن تعداد وراث منحصر و سهم‌الارث هر یک از آنها در دادگاه بررسی و اثبات خواهد شد.

چه اشخاصی از فرد متوفی ارث می برند؟

از نظر شرع و قانون افرادی که از متوفی ارث میبرند به 3 طبقه تقسیم می شوند این سه طبقه عبارتند از:

1-وراث طبقه اول که عبارتند از: پدر، مادر، زن، شوهر، اولاد و اولاد اولاد.

2-وراث طبقه دوم که عبارتند از: اجداد، برادر، خواهر و اولاد آنها.

3-وراث طبقه سوم که عبارتند از: عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آنها.

اگر در هر طبقه‌ حتی یک نفر از ورثه در حال حیات باشد باعث می‌شود هیچ ارثی به دیگر طبقات‌ تعلق نگیرد.

افراد صالح به اخذ گواهی انحصار وراثت:

افراد صالح به اخد گواهی:

1-ورثه متوفی

2- افراد ذینفع در عین و منفعت 

مراحل اخذ گواهی انحصار وراثت:

ورثه با معرفی اموال اعم از منقول و غیر منقول به اداره دارایی حوزه محل سکونت متوفی و اخذ رسید همراه با تقاضای گواهی انحصار وراثت به دادگاه مراجعه میکنند

مدارک لازم برای دریافت گواهی انحصار وراثت:

1- گواهی فوت
2- مدارک شناسایی متوفی اعم از شناسنامه و کارت ملی
3- مدارک شناسایی وراث اعم از شناسنامه و کارت ملی
4- استشهادیه (تنظیم شده در دفترخانه اسناد رسمی به اضافه گواهی امضا توسط سردفتر)
5- اظهارنامه مالیات بر ارث
6- وصیت نامه (در صورت وجود)

مرجع صالح برای درخواست صدور گواهی انحصار وراثت:

براي در خواست صدور گواهي انحصار وراثت  بايد به شوراي حل اختلاف آخرين محل اقامت دائمي متوفي مراجعه کرد. اما رسیدگی به دعاوی اصل و نسب – وصیت – تولیت – وقف که امکان دارد پس از فوت متوفی ایجاد شود همچنان در صلاحیت دادگاه عمومی است.که این دعاوی در صورت توافق طرفین با هم  امکان رسیدگی در شورای حل اختلاف را نخواهد داشت

چه کسانی که میتوانند به گواهی انحصار وراثت اعتراض کنند؟

کسانی که میتوانند به گواهی حصر وراثت اعتراض کنند عبارتند از:

۱- دادستان یا رییس حوزه قضایی:

مطابق ماده ۳۶۷ قانون امور حسبی، در همه مواردی که دادستان تشخیص دهد که متوفی بلاوارث بوده و درخواست اشخاص برای صدور تصدیق بی‌‌اساس است، می‌تواند به ‌درخواست تصدیق وراثت اعتراض کند. همچنین وی می‌تواند در صورتی که متوفی را بلاوارث بداند، به تصدیق انحصار وراثت در موردی هم که تصدیق ‌مسبوق به آگهی نبوده‌است، اعتراض کند و در هر حال دادستان حق دارد از رأی دادگاه تقاضای تجدیدنظر کند.
البته تا زمانی که برای محجور، قیم و برای غایب، امین معین نشده است، دادستان می‌تواند به نام محجور و غایب به درخواست تصدیق انحصار ‌وراثت اعتراض کند که این موضوع در ماده ۳۶۸ قانون امور حسبی بیان شده است.

۲- اشخاص ذی‌نفع: ‌

در صورتی که گواهی انحصار وراثت به زیان وراث یا اشخاص ذی‌نفع صادر شود، هر یک از آنها می‌توانند به آن اعتراض کنند؛ مثلا اگر نام یکی از وراث متوفی در گواهی انحصار وراثت ذکر نشده باشد، نامبرده می‌تواند با ارایه دلایل و مستندات نسبت به صدور گواهی مزبور اعتراض کند. مطابق ماده ۳۶۹ قانون امور حسبی، رای دادگاه در این مورد قابل تجدیدنظرخواهی است.

در صورت امتناع یکی از وراث از دادن مدارک:

اگر یکی از وزاث از دادن مدارک مورد نیاز امتناع کند هرکدام از وراث می تواند به تنهایی و بدون مدارک سایر وراث هم تقاضای صدور گواهی حصر ورثه کند در صورت اصل مدارک، از اداره ثبت اخوال استعلام خواهد شد.

مسئولیت کیفری صدور گواهی های انحصار وراثت کذب و خلاف واقع:

در حقوق ایران مقررات مربوط به انحصار وراثت در قانون تصدیق انحصار وراثت مصوب ۱۳۰۹ و قانون امور حسبی آمده است که  به لحاظ اهمیت عدم صدور گواهی های تصدیق انحصار وراثت کذب وخلاف واقع ، قانونگذاربه ترتیب مقرر درمواد ۹ و۱۰ قانون تصدیق انحصار وراثت مصوب ۱۳۰۹،عقوبت جزائی ناشی از اقدامات مجرمانه درجریان تحصیل گواهی های حصر وراثت غیر قانونی وبرخلاف حقیقت را این چنین بیان نموده است :

ماده ۹ قانون تصدیق وراثت:

هرگاه معلوم شود که مستدعی تصدیق با علم به عدم وراثت خود تحصیل تصدیق وراثت نموده یا با علم به وجود وارثی غیرازخود، تحصیل تصدیق برخلاف حقیقت کرده است کلاهبردارمحسوب و علاوه بر ادای خسارت به مجازاتی که به موجب قانون برای این جرم مقرر است محکوم خواهد شد.

ماده ۱۰ قانون تصدیق وراثت:

هر شاهدی که درموضوع تحصیل تصدیق وراثت، برخلاف حقیقت شهادت دهد برای شهادت دروغ تعقیب و بهمجازاتی که برای این جرم مقرر است محکوم خواهد شد. بنابراین در اعتراضی که به گواهی انحصار وراثت میشود ممکن است از سوی یکی از وراث به دلیل عدم ذکر نام باشد بدین صورت کهاگر متقاضی گواهی انحصار وراثت  نام یک یا چند تن از وراث را در دادخواست اعلام ننماید .عمل وی در حکم کلاهبرداری بوده و با شکایت ورثه ای که نام او ذکر نشده  قابل تعقیب و مجازات خواهد بودهمچنین میتوان جبران خسارات وارده را نیز درخواست نمود .

اثرات داشتن گواهی حصر وراثت:

ورثه یا هر ذی نفعی برای انجام  هر اقدام حقوقی در ادارات دولتی، دفاتر اسناد رسمی، بانک ها و … نیازمند گواهی انحصار وراثت است.

د صورت عدم  انحصار وراثت ، امکان تقسیم و یا انتقال ترکه و مراجعه به ادارات دولتی بانک ها نیست.

اخذ گواهی انحصار وراثت در صورت  باردار بودن زوجه:

زمانی که فردی فوت می‌کند، اگرهمسر او باردار باشد باید صبر کرد تا این بچه به دنیا بیاید ، زیرا جنین نیز جزء وراث قرار می‌گیرد و باید در دادخواست مربوطه قید شود.

نقش وصیت نامه در انحصار وراثت :

از مواردی که امکان دارد وضعیت اموال متوفی را تغییر دهد وصیت نامه است.از نظر قانون اگر از بازماندگان ، وصیت نامه ای از متوفی داردباید در بازه زمانی 3 ماه به دادگاهی که آگهی انحصار وراثت را منتشر کرده است ارائه دهد.پس از این مدت هر وصیت نامه ای به دادگاه ارائه شود از درجه اعتبار ساقط است.

اگر متوفی و وارثان ساکن یک روستا هستند، این آگهی باید یک‌بار و در یک روز در معابر و اماکن عمومی آن روستا نصب شود.

و نیازی به آگهی انحصار وراثت در یک روزنامه کثیرالانتشار نمیباشد.

مطابق ماده ۳۷۰ قانون امور حسبی:

پس از صدور گواهی انحصار وراثت، ورثه و اشخاص ذی‌نفع می‌توانند بر اساس گواهی صادرشده اموال و مطالبات متوفی را از اشخاص متصرف یا مدیون مطالبه کنند. البته واضح است که در صورت تعدد وراث، اموال و مطالبات مزبور باید به هر شخصی که وراث جمعاً تعیین می‌کنند، تسلیم شود؛ زیرا اموال مزبور بین ورثه و اشخاص ذی‌نفع که حقی در ترکه دارند، مشاع بوده و تصرف در مال مشاع بدون اذن همه شرکا ممکن نیست. همچنین مطابق ماده ۳۷۴ قانون امور حسبی، در صورتی که مال غیر منقولی به نام متوفی ثبت شده باشد با تسلیم گواهی انحصار وراثت مربوط به متوفی، ملک مزبور به نام وراث و اشخاص ذی‌نفع ثبت خواهد شد.

اخذ المثنی انحصار وراثت چگونه است؟

هر کدام از وراث و ذی نفعان می توانند با مراجعه به مرجع صادر کننده گواهی ، درخواست کپی برابر اصل کنند.

پیشنهاد میکنیم این مطلب را از دست ندهید:املاک اوقافی-سند اوقافی چیست و چه تفاوتی با سند ملکی دارد؟انواع وقف و شرایط آن کاملا کاربردی

گروه وکلای حکمت

گروه وکلای حکمت در راستای اهداف و خط مشی خویش مبنی بر پیشگیری از اختلافات و نهایتاً کاهش حجم دعاوی در محاکم دادگستری و اداری و با بهره گیری از وکلای متخصص و مورد اعتماد در زمینه قراردادهای مشارکت در ساخت ، خدمات حقوقی تخصصی خویش را به شما سروران گرامی تقدیم نماید. برای بهره گیری خدمات گروه وکلای حکمت می توانید با شماه های مندرج در سایت تماس حاصل فرمایید