چک صیاد چیست؟

در این مقاله برآنیم به شرح و تفصیل به نحوه ثبت، تایید، استعلام، انتقال و نقد کردن چک های صیادی، بپردازیم . فلذا تا انتهای مقاله با ما همراه باشید .

چک صیادی چیست؟

چک صیادی ،چکی است که دارای ویژگی ها، شکل و شمایل ظاهری خاصی، به شرح ذیل میباشد :

1. تمامی چک‌های صیادی به رنگ بنفش  هستند. ( همه بانک ها اعم از بانک، سپه، مسکن، ملی، صادرات و غیره)
2. دارای کد شناسه 16 رقمی می باشند.

3. در ذیل این چک ها درج شده است که :

“کارسازی این چک منوط به ثبت آن در سامانه صیاد است.”

***نکته

“کد شناسه یا کد یکتای 16 رقمی ، این مزیت را دارد که دارنده چک براحتی  ،حساب صادر کننده چک را، استعلام کند و بعد نسبت به قبول چک اقدام نماید.”

سامانه صیاد یا پیچک 

سامانه صیاد یا پیچک و یا سامانه متمرکز سازیِ درخواست‌های دسته‌ چک، سامانه ای است که توسط بانک مرکزی به جهتِ…

• امکان اعتبار سنجی صادرکنندگان چک  و جلوگیری  ازصدور بی رویه چک در معاملات ( در واقع جلوگیری از استفاده ی ابزاری از چک به منظور کلاهبرداری)
• جلوگیری از اختصاص دسته‌ چک به افراد فاقد صلاحیت و دارای سوء سابقه،
• به جهت اختصاص شناسه منحصر به فرد (کد ۱۶ رقمی یا شناسه یکتا) به هر برگ چک
• افزایش اعتبار چک در بین مردم و کاهش میزان آمار چک های برگشتی
• جلوگیری از صدور چک های فاقد پشتوانه مالی و جعلی.

راه‌اندازی شد.

ورود به سامانه صیاد برای ثبت چک :

روش احراز هویت یا تایید چک توسط انتقال دهنده و انتقال گیرنده در سامانه صیاد…!

وفق قانون جدید، تایید چک صیادی از طریق سامانه صیاد یا پیچک الزامی می باشد .

در نتیجه جهت ثبت، تایید، دریافت و انتقال این چک ها ابتدا ممی بایست هویت صادر کننده چک در سامانه صیاد ثبت و احراز گردد .

که این کار به کمک ورود اطلاعات یکی از کارت‌‌های بانکی از طریق یکی از اپلیکیشن های معتبر که در سایت شاپرک نامبرده شده و یا از طریق اینترنت بانک ها و همراه بانک ها نیز امکان پذیر است.

فقط باید توجه کرد داشته باشید که :

• اولا: کارت بانکی مورد نظر باید دارای رمز دوم و رمز پویا باشد.
• ثانیا: شماره سیم کارت موجود در تلفن همراه که در سامانه صیاد وارد و ثبت می شود به نام شخص متقاضی باشد.

و در نهایت پس از وارد کردن کد ملی، شماره تلفن همراه و مشخصات کارت بانکی و کسر مبلغی از حساب شما، احراز هویت شما انجام و ثبت خواهد شد.

 بیشتر بدانید: تایید چک در سامانه صیاد

 

 آیا احراز هویت یا تایید بانک نیز برای ثبت چک صیادی لازم است؟

خیر…با ثبت انتقال چک توسط انتقال دهنده در سامانه صیاد یا پیچک، اطلاعات این چک وارد سامانه مزبور شده و برای انتقال گیرنده و دریافت کننده چک قابل مشاهد می باشد در نتیجه تایید دریافت و انتقال چک در سامانه صیاد و پیچک، مستلزم تایید بانک صادرکننده چک و بانک مرکزی نیست و صرفا با تایید انتقال گیرنده نهایی می شود.

سامانه چکاوک چیست؟

سامانه چکاوک یا همان سیستم انتقال تصویر چک، سامانه ای است که در آن مشتری چک خود را به بانک تحویل می‌دهد تا بانک از چک اسکن تهیه کند، و آن را به همراه برخی اطلاعات، نظیر شماره حساب و نام ذینفع، به صورت دستی و یا با استفاده از بارکد خوان به سامانه منتقل نماید.

بعد از انتقال باید منتظر تایید شعبه بود، تا پس از تایید تصویر چک به همراه اطلاعات مورد تایید به بانک بدهکار‌

( بانک بدهکار: بانکی است که باید پولی را به حسابی واریز کند)، ارسال گردد و شعبه مذکور پس از کنترل اطلاعات، و کنترل موجودی حساب مشتری، در صورت کفایت (کافی بودن) موجودی حساب، چک را پاس کرده، و در غیر این صورت در سامانه اعلام عدم کفایت موجودی می نماید.

مزیت و تفاوت چک صیادی نسبت به چک های قدیمی

• تمام چک های صیادی ویژگی‌های ظاهری یکسانی دارند و تنها وجه تمایزشان در لوگوی بانک صادرکننده ی دست چک می‌باشد.
• مهم ترین مزیت چک های صیادی این است که این چک ها به راحتی صادر نمی شوند بنابراین اعتبار بیشتری نسبت به چک های قدیم دارند.

*** در صدور دسته چک‌های قدیمی، هر شخص در صورت آشنایی با مسئول شعبه، بدون توجه به اعتبار حسابش، حتی با وجود داشتن چک برگشتی در سوابق خود، می توانست دسته چک دریافت نمایدکند؛ این در حالی است که جهت صدور چک های صیادی، بانک نقشی در صدور دسته چک ندارد و تنها به عنوان یک واسطه درخواست صدور دسته ‌چک را در سامانه صیاد ثبت می‌کند تا پس از تایید توسط بانک مرکزی و وجود شرایط لازم جهت صدور دسته چک، با صدور آن موافقت کند.

• امنیت بالای چک صیاد به دلیل نوع کاغذ و آرم‌های برجسته آن می باشد که امکان جعل را به راحتی برای جاعلین به همراه ندارد.
• امکان استعلام اعتبار حساب صادرکننده چک قبل از قبول چک، و در نتیجه کاهش آمار چک برگشتی.
• لزوم ثبت تمام چک‌های جدید در سامانه صیاد، هنگام ثبت، تأیید و انتقال آن.
•  در صورتی که شخصی دارای سابقه ی چک برگشتی باشد تا زمانی که از سوء سابقه ی خود رفع سوء اثر نکند، نمی‌تواند درخواست صدور چک صیادی نموده و برای وی دسته چک صادر نمی شود. و چنین امتیازی در مورد چک های قدیم وجود ندارد.
• چک صیادی برعکس چک های قدیمی که از طریق ظَهرنویسی (پشت نویسی) منتقل می شدند، از این طریق منتقل نمی گردد و چنان چه شخصی قصد انتقال چک صیادی خود را به دیگری داشته باشد بدون نیاز به پشت نویسی، باید اطلاعات هویتی ذینفع جدید (انتقال گیرنده) را در سامانه صیاد ثبت نماید تا چک به وی منتقل گردد.
• در چک صیادی سقف مبلغ چک توسط صادر کننده تعیین نمی گردد بلکه این مبلغ توسط سامانه صیاد تعیین می گردد، تا از صدور چک با مبالغی بیش از توان مالی صادرکننده جلوگیری به عمل آید.
•  قابلیت نقد کردن وجه چک صیادی در تمام بانک های کشور بدون توجه به نام بانک.

• چک صیادی را نمی توان در وجه حامل صادر کرد.

*** هدف از وضع چنین موضوعی ظاهرا جلوگیری از خطراتی مانند به سرقت رفتن چک بوده است تا به راحتی قابل نقد کردن توسط شخصی غیر از دارنده ی اصلی نباشد.

•  چک صیادی را نمی توان به صورت سفید امضا صادر کرد و دلیل آن می تواند خطراتی باشد که برای صادرکننده چک وجود دارد.
• در صورت برگشت چک و نداشتن موجودی، دارنده ی چک می تواند کلیه حساب های صادر کننده چک در بانک های مختلف، از شهر های مختلف را توقیف نماید.
•  در قانون جدید چک بالعکس قانون قدیم، در صورت برگشت چک، دادگاه در صورتی که چک مشروط و یا بابت تضمین و تعهد نباشد، اجرائیه علیه صاحب حساب یا صادرکننده چک یا هر دو صادر می کند و  لازم نیست حکم قطعی درباره چک صادر شده باشد.
•  به عکس چک های قدیمی، در چک صیادی صرف نظر از مبلغ چک، تقاضای صدور اجراییه طبق قانون جدید چک از دادگاه به عمل می اید و این تقاضا دعوی محسوب نمی شود. بنابراین امکان صدور قرار تامین خواسته و دستور موقت قبل از درخواست اجراییه و یا ضمن آن مقدور نیست.

ویژگی های ظاهری چک صیادی چیست؟

الف: ویژگی های ظاهری روی چک صیادی…

• ۱- رنگ تمامی چک های صیادی، بدون توجه به بانک صادر کننده ی آن بنفش است.

• ۲. هر چک صیادی دارای کد ۱۶ رقمی یکتا “شناسه صیادی” مخصوص به خود، در قسمت بالا سمت چپ می باشد که جهت گرفتن وضعیت استعلام چک مورد استفاده قرار می گیرد.
• ۳-در گوشه پایین سمت چپ چک های صیادی عبارت « کارسازی این چک منوط به ثبت آن در سامانه صیاد است»، درج شده است.
• ۴-استفاده از ریز نوشته I.R.IRAN در روی چک صیادی به رنگ سبز می باشد.
• ۵- در قسمت پایین، سمت چپ چک، لوگوی آبی رنگ چکاوک، درج شده است.

ب: ویژگی های ظاهری پشت چک صیادی…

• ۱. استفاده از ریز نوشته I.R.IRAN در پشت چک صیادی به رنگ قرمز می باشد.
• ۲. در پشت چک صیادی بار کد QR جهت اتصال به سامانه وضعیت اعتباری وجود دارد.

شرایط صدور چک صیادی برای اشخاص حقیقی و حقوقی…!

مراحل صدور دست چک صیادی برای اشخاص حقیقی و حقوقی، یکسان است و به ترتیب ذیل است.

• ۱- مراجعه به بانک مورد نظر
• ۲- گرفتن استعلام از شخص درخواست دهنده توسط بانک از سامانه صیاد بانک مرکزی.
• ۳- رفع سوء اثر از چک های برگشتی گذشته (مربوط به زمانی است که وضعیت استعلام اعتبار شخص سفید نباشد و شخص دارای سابقه چک های برگشتی باشد)
• ۴- افتتاح حساب جاری در بانک مورد نظر جهت دریافت دسته چک.

 شرایط صدور دسته چک صیادی چیست؟

شرایط صدور چک صیادی برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است و به این تفاوت در ادامه پرداخته شده است لطفا با ما تا انتها همراه باشید.

الف: شرایط صدور دسته چک صیادی برای اشخاص حقیقی چیست؟

• ۱- حداقل ۲ سال، از زمانی که شخص متقاضی (حقیقی) حساب جاری خود را در بانک مورد نظر افتتاح کرده، گذشته باشد.
• ۲-شخص حقیقی (متقاضی) محل سکونت و یا محل کار ثابتی داشته باشد.
• ۳- شخص حقیقی (متقاضی)، سابقه چک برگشت خورده نداشته باشد. چرا که وفق قانون ارائه دسته چک به مشتری دارای سابقه چک برگشتی، بدهی غیرجاری و یا مشمولان موضوع ماده ۷ قانون صدور چک، ممنوع است.
• ۴- شخص متقاضی صدور دسته چک دارای سپرده بلند مدت، به مبلغ ۵۰ میلیون ریال باشد، و شش ماه از مدت زمان افتتاح آن سپری شده باشد.

ب: شرایط صدور دسته چک صیادی برای اشخاص حقوقی چیست؟

• ۱- از ابتدای شروع فعالیت شخص حقوقی، باید حداقل ۱۰ سال گذشته باشد.
• ۲- شخص حقوقی متقاضی دارای حساب جاری باشد، و یک سال از زمان افتتاح آن گذشته باشد.
• ۳- شخص حقوقی محل زندگی خود را بیشتر از ۲ بار، در طی ۱۰ سال گذشته تغییر نداده باشد.
• ۴. شخص حقوقی دارای ملکی ثابت و دائمی به عنوان اقامتگاه خود باشد.
• ۵- شخص حقوقی دارای سپرده بلند مدت با اعتبار ۵۰۰ میلیون ریال باشد و حداقل ۶ ماه از داشتن حساب جاری وی گذشته باشد و حدود یک سال به سر رسید آن مانده باشد.

نحوه ی انتقال چک صیادی…!

جهت انتقال چک صیادی می توان از :

• وب سایت بانک مرکزی
•  اپلیکیشن های معتبر پرداخت مانند آپ ، ۷۲۴
• و یا درگاه‌ نوین بانک ‌ها و موسسات اعتباری مانند اینترنت بانک و غیره استفاده کرد.

به عنوان مثال وارد برنامه آپ می شویم و از آن جا گزینه چک صیادی و سپس گزینه انتقال چک صیادی را انتخاب کنید، و بعد به جهت احراز هویت خود، اطلاعات هر یک از کارت های بانکی خود را که عضو شبکه شتاب باشد، در فیلد های مخصوص وارد کنید و سپس دکمه تایید را بزنید.

سپس در صفحه جدید، ابتدا بانک صادرکننده چک را مشخص کنید، و بعد شناسه صیادی چک را، در کادر مربوطه وارد کرده و دکمه مرحله بعد را بزنید.

بعد از این مرحله، اطلاعات چک صیادی به شما نشان داده می شود و چنانچه، این اطلاعات صحیح و مورد تایید شما باشد، دکمه انتقال چک را بزنید تا انتقال به طور کامل انجام گردد.

***توجه داشته باشید که :

دریافت کننده ی یا انتقال گیرنده ی جدید چک، باید در سامانه صیاد وارد شوند و اطلاعات صادر کننده ی چک را تایید کنند و چنان چه این کار را انجام ندهند، چک آن ها اعتبار ندارد.

روش های استعلام وضعیت صادر کننده ی چک صیادی و نحوه ی تفسیرِ پاسخ استعلام آن چگونه است؟

الف: روش های استعلام وضعیت صادرکننده ی چک صیادی…

از آن جا که هر برگ چک، دارای شماره ای منحصر به فرد می باشد که در سامانه صیاد ثبت می گردد، بنابراین دریافت کننده ی چک می تواند این رقم را به سامانه پیامکی بانک مرکزی ارسال کند و در همان لحظه از سوء سابقه ی صاحب چک مطلع گردد.

مزیت استعلام وضعیت صادرکننده ی چک این است که :

می تواند باعث ممانعت ذینفعان، از دریافت چک افراد بدحساب شود و روند چک های برگشتی در نظام بانکی را تا حد زیادی بهبود بخشد.

بنابراین می توان جهت اطمینان از نقد شدن چک، از طریق ارسال کد ۱۶ رقمی روی چک به سامانه ی پیامکی ۷۰۱۷۱، یا ازطریق سایت بانک مرکزی به نشانی www.cbi.ir و یا از طریق شناسه ی، ((یک ستاره، یک ستاره(*۱*۱) و نوشتن کد ۱۶ رقمی)) نسبت به استعلام اعتبار صادر کننده چک، از نظر تعداد و مبلغ چک های برگشتی ثبت شده نزد بانک مرکزی ، مطمئن شد.

ب:نحوه ی تفسیر پاسخ استعلام چک صیادی چگونه است؟

در پاسخ استعلام اعتبار صادر کننده ی چک در وضعیت های رنگی متفاوتی نمایش داده می شود که هر رنگ میزان اعتبار یا عدم اعتبار صادر کننده چک را بیان می کند.

نحوه ی برگشت زدن چک صیادی و محدودیت های مالی پس از آن برای صادر کننده چک…

الف: نحوه ی برگشت زدن و اجرای چک برگشتی به شرح ذیل است…

در قانون جدید چک، نحوه برگشت زدن چک صیادی با چک قدیمی متفاوت است.

وفق قانون جدید صدور چک (چک صیادی)، اگر صادر کننده چک موجودی کافی در حساب جاری خود نداشته باشد، بانک می‌تواند کسری مبلغ را از دیگر حساب‌های موجود شخص در همان بانک برداشت کند.

اگر در حساب‌ صادرکننده چک، مبلغ کسری چک وجود نداشت، طلبکار می‌ تواند از بانک گواهی عدم پرداخت دریافت کند و با مراجعه به دفاتر الکترونیک قوه قضائیه و ثبت شکایت، از دادگاه صالح صدور اجرائیه نسبت به کسری مبلغ چک، و حق الوکاله وکیل طبق تعرفه قانونی را درخواست نماید.

البته به شرطی اجرائیه از طرف دادگاه صادر می شود که:

وجه چک منوط به تحقق شرط نباشد.

در متن چک عبارت بابت تضمین انجام معامله یا تعهد قید نشده باشد.

گواهینامه عدم پرداخت بانک به دلیل دستور عدم پرداخت طبق ماده ۱۴ قانون صدور چک و تبصره های آن صادر نشده باشد.

نکات قابل توجه در چک برگشتی:

1.  اشخاص باید توجه داشته باشند که در گواهی عدم پرداخت، کد رهگیری چک برگشتی که بانک مرکزی صادر می‌کند و مشخصات کامل صادرکننده و دارنده چک درج شود.
2. مهر یا امضای صاحب حساب در گواهی عدم پرداخت و چک تطابق داشته باشد.

ب: محدودیت های مالی ایجاد شده در چک برگشتی…

•  وفق قانون جدید، ۲۴ ساعت پس از عدم تامین کسری مبلغ چک، حساب‌های صادرکننده در تمام بانک‌ها و موسسات مالی به اندازه مبلغ کسری مسدود می‌شود.
•  صادر کننده چک پس از صدور فرمان اجرایی، ۱۰ روز مهلت دارد تا مبلغ چک را پرداخت کند، در غیر این صورت مشمول قانون نحوه ی اجرای محکومیت‌های مالی خواهد شد.
•  اگر از چک رفع سوء اثر نشود، صادرکننده اجازه افتتاح حساب جدید، دریافت کارت اعتباری و صدور چک جدید و ثبت در سامانه صیاد را ندارد.
•  صادر کننده ی چک نمی‌ تواند وام یا ضمانت‌ نامه از بانک بگیرد یا از طریق گشایش اعتبار اسنادی پولی را حواله کند.

راه های رفع سوء اثر از چک برگشتی چگونه است؟

محدودیت‌ های گفته شده در مورد محدودیت حساب صادر کننده و غیره در مورد چک برگشتی تا زمانی ادامه دارد که :

•  از چک رفع سوء اثر شود، یعنی یا باید کسری مبلغ چک از طرف صادر کننده چک واریز گردد و وجه مذکور مسدود گردد، تا طلبکار طلب خود را دریافت کند.
• در این صورت، بانک ظرف سه روز به طلبکار اطلاع می‌دهد و وی تا یک سال فرصت دارد طلب خود را بگیرد.
• راه دیگر از بین رفتن محدودیت های مالی فوق این است که :

“صادر کننده رضایت‌نامه رسمی از طلبکار داشته باشد و یا لاشه چک را به بانک ارائه کند.”

• هم چنین اگر سه سال از زمان صدور گواهی عدم پرداخت بگذرد، و دارنده چک در مراجع قضایی از صادرکننده چک شکایت نکند، در این صورت نیز از چک رفع سوء اثر می شود.

نحوه ی وصول چک صیادی چگونه است؟

جهت وصول وجه چک، آخرین شخصی که چک به او انتقال یافته می تواند در تاریخ سررسید آن، با مراجعه به شعب هر یک از بانک‌های کشور، نسبت به وصول وجه چک اقدام کند.

بدین ترتیب بانک موظف خواهد بود پس از انجام استعلام‌های لازم از سامانه صیاد، نسبت به مالکیت شخص ذی‌نفع ( شخصی که قرار است وجه چک یه حسابش واریز گردد) اطمینان حاصل کند و سپس اقدامات لازم را در این خصوص انجام دهد.

تکلیف دسته چک‌های قدیمی…!

طبق اعلام بانک مرکزی، دسته‌چک‌های قدیمی که تاریخ صدور آن ها قبل از مردادماه ۱۳۹۷ می باشد؛ در حال حاضر اعتبار ندارند اما دسته چک‌هایی که از ابتدای شهریور سال ۹۷ صادر شده اند تا زمان تمام شدن برگ‌های دسته چک، اعتبار دارند؛ در نتیجه برای صدور، دریافت و انتقال این چک ها نیازی به ثبت در سامانه صیاد نیست و صاحبان این دست چک ها می‌توانند مانند قبل چک خود را کارسازی کنند.

سخن پایانی:

در پایان باید گفت که حل مسائل حقوقی در ارتباط با چک به دلیل حساسیت بالا و پیچیدگی های خود نیاز به مهارت، دانش، تجربه و تخصص کافی دارد که در این زمینه گروه وکلای حکمت به سرپرستی داود چشمی با ارائه ی مشاوره رایگانِ انلاین، حضوری و تلفنی پاسخگوی نیاز شما عزیزان در سراسر کشور می باشند.

👌خواندن این 👇مطالب را از دست ندهید*** 

تفاوت چک جدید و سابق ( مقاله بسیار بسیار مهم )؟؟

تفاوت ظهرنویسی ( میزان اعتبارامضای پشت چک )در قانون سابق و جدید چک ؟؟

---

طریقه ای وصول چک طبق قانون جدید چک ( مقاله بسیار مهم )

صفر تا صد چک صیادی.

 

جهت مشاوره حقوقی  ،وکیل کیفری  متخصص و یاوکیل حقوقی ، وکیل چک  وکیل کلاهبرداری با مجموعه گروه وکلای حکمت تماس بگیرید.