مصادره اموال چیست ؟انواع آن /تفاوت آن با ضبط وثیقه -کاملا کاربردی

در این مقاله درباره مصادره اموال و انواع آن و همچنین نحوه ی اعتراض به مصادره اموال توضیح خواهیم داد.در ابتدا درباره مصادره اموال و مفهوم آن :

مصادره در لغت

 مصادره در لغت به دو معناست؛

1- مال کسی را به‌زور ضبط کردن و جریمه کردن

2- مطالبه مال به زور یا به سبب ارتکاب گناه .

مصادره در اصطلاح حقوقی

مصادره در اصطلاح حقوقی عبارت است از ضبط (تصاحب) بخشی از دارایی‌هایی که در ارتکاب جرم موثر بوده‌ یا از جرم به دست آمده باشند.

انواع مصادره اموال

مصادره‌ی خاص: زمانی است که تنها مصادره‌ اموال خاصی مدنظر است (مثلا مالی که ناشی از قاچاق مواد مخدر باشد، به‌صورت خاص ضبط می‌شود).

مصادره‌ی عام: که به‌موجب آن کلیه‌ی اموال شخص را مصادره می‌کنند (مثل مصادره‌ی تمامی اموال فرد اختلاس‌کننده).

تفاوت مصادره ، توقیف و ضبط اموال

1-در توقیف ، اموال فرد به صورت موقت در بازداشت قرار می گیرد . که پس از برائت خوانده و يا پس از تاديه ديون به خواهان ، ” قابل برگشت” به مالک اصلی  اموال می‌باشد.

2-ضبط اموال یک عمل دائم است و غیر قابل بازگشت به مالک آن می باشد .

3-مصادره در واقع ضبط اموال نامشروع و موثر در جرم است.

مصادره اموال چیست ؟انواع آن /تفاوت آن با ضبط وثیقه -کاملا کاربردی

طبق ماده‌ی ۲۱۴ قانون مجازات اسلامی که تصریح می‌دارد:

«مجرم باید مالی را که در اثر ارتکاب جرم تحصیل کرده است، اگر موجود باشد عین آن را و اگر موجود نباشد مثل آن را و در صورت عدم امکان رد مثل، قیمت آن را به صاحبش رد کند و از عهده‌ی خسارات وارده نیز برآید.»

اعتراض به مصادره اموال

چنانچه اموال کسی مورد ضبط و یا مصادره قرار گرفته باشد و خواهان اعتراض به این مسئله داشته باشد می‌بایست در ابتدا سازمانی که جهت ضبط اموال اقدام نموده است با سازمان مصادره اموال مشخص شود..

چنانچه دارایی شخص به دستور دادستان توقیف گردیده، باید برای اعتراض به مصادره اموال، به دادگاه مربوطه مراجعه و اعتراض نمود .لازم به ذکر است که این موضوع در دیوان عالی کشور رسیدگی می‌شود و چنانچه لازم باشد تجدیدنظر نیز خواهد شد.

مرجع اعتراض به ضبط و مصادره اموال متفاوت خواهد بود. به موجب قوانین کیفری (قانون مجازات اسلامی و قانون آیین دادرسی کیفری) مرجع اعتراض به قرار ضبط اموال و اشیا که توسط بازپرس و یا دادستان  صادر شده باشد،دادگاه بدوی خواهد بود در حالی که مرجع اعتراض به مصادره اموال و اشیا که توسط دادگاه کیفری یک صادر می شود، قابل تجدید نظر خواهی در دیوان عالی کشور می باشد.

مصداق مصادره اموال

در قانون، مصادره اموال، حکمی خواهد بود که به عنوان مجازات برای شخص مجرم در نظر گرفته خواهد شد و به همین علت رایی که مبتنی بر مصادره اموال می باشد در مواردی خاص است که به جهت حفظ حقوق دولت و به عنوان مجازات بر محکوم کیفری تحمیل می گردد.

یکی از مصادیقی که در قانون بعد از وقوع جرم تحت شرایطی امکان دارد که به عنوان مجازات، حکم به مصادره اموال صادر شود، جرم قاچاق خواهد بود  و برای آن معیار تعریف شده است. هر شخصی که مرتکب قاچاق کالا و ارز شود به مجازات مصادره کالا محکوم خواهد شد.

1-مصادره اموال و وسایل نقلیه که به منظور حمل و نقل و جا به جایی کالای قاچاق می باشد.

2-موارد مرتبط با اصل ۴۹ قانون اساسی: « بر اساس این اصل دولت مکلف است ثروتهای ناشی از ربا، غصب‌، رشوه‌، اختلاس‌، سرقت‌، قمار، سو استفاده از موقوفات‌، سو استفاده از مقاطعه‌کاریها و معاملات دولتی‌، فروش زمینهای ‌موات و مباحات اصلی‌، دایرکردن اماکن فساد و سایر مواردغیرمشروع را گرفته و به صاحب حق رد کند و در صورت ‌معلوم‌نبودن او به بیت‌المال بدهد» این حکم می بایست با رسیدگی و تحقیق ‌و ثبوت شرعی به وسیله دولت اجرا شود.

در نتیجه  بر همین اساس این اموال به نفع دولت مصادره خواهد شد.

3-مجازات تعزیری درجه یک: بر اساس ماده 19 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 92 یکی از مجازاتهای مقرر تعزیری درجه یک ، مصادره کل اموال در مورد اشخاص حقیقی و یا در مورد اشخاص حقوقی مانند شرکتهای تجارتی می باشد.

جهت مشاوره با وکیل ملکی گروه وکلای حکمت، مشاوره حقوقی،  وکیل پایه یک دادگستری ،  لطفا با شماره تلفن های  09120170676 – 09123439500 تماس بگیرید..