مجازات تصرف عدوانی چیست؟

تصرف عدوانی شامل تصرف و بهره برداری از ملکیست که سابقا در تحت تصرف شخص دیگری به صورت قانونی بوده است، این دعوا ماهیتا هم جنبه حقوقی و هم جنبه کیفری دارد و در قانون مجازات اسلامی، برای آن مجازات مشخص شده است. در ادامه به تعریف جرم تصرف عدوانی و ارکان تشکیل دهنده و همینطور مجازات قانونی آن خواهیم پرداخت.

مجازات تصرف عدوانی چیست؟

بر اساس قانون، مجازات تصرف عدوانی برای مجرم، از یک ماه الی یک سال حبس می باشد .

***لازم به ذکر است که این مجازات تنها نسبت به اموال غیر منقول کاربرد داشته و در اموال منقول قابل اجرا نیست.

این ماده 690 قانون مجازات اسلامی به عنوان عنصر قانونی جرم، مجازات آن را مشخص نموده است.

 تعریف جرم تصرف عدوانی

قانونگذار بر اساس ماده 690 قانون مجازات اسلامی برای کسی که …

• بصورت غیر قانونی در  ملک دیگری تصرف نماید (تصرف عدوانی)
• یا  مزاحم تصرف دیگران در ملک شان می شود
• و یا ممانعت در حق متصرفین و یا مالکین بعمل می آورد،

مجازات در نظر گرفته است .

تمام این موارد می توانند در تعریف جرم تصرف عدوانی به عنوان عمل مادی و اصلی تشکیل دهنده جرم، در نظر گرفته شوند.

دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم تصرف عدوانی

در مورد شکایت کیفری ، دادسرا و دادگاه کیفری 2 ،محل وقوع مال غیرمنقول ،صالح به رسیدگی می باشد

و در مورد دادخواست حقوقی رفع تصرف عدوانی ،دادگاه حقوقی محلی که مال درآنجا قرار دارد ، صالح به رسیدگی است نه شورای حل اختلاف

روش های شکایت در جرم تصرف عدوانی

چنانچه می خواهید علیه متصرف غیر قانونی ، طرح دعوی نمایید ، این مهم به 2 شیوه عملی می گردد . (برابر نظریه مشورتی شماره 7/274-4/2/81)

الف. در روش اول می توانید دادخواست حقوقی رفع تصرف عدوانی علیه متصرف غیر قانونی را در دادگاه حقوقی مطرح نمایید .( مواد 158 الی 177 قانون آیین دادرسی مدنی را مطالعه فرمایید )

در ابن حالت دادگاه حقوقی  با احراز 3 شرط ذیل …..

1.سبق تصرف شما( دادگاه احراز کند شما قبل از متصرف غیر قانونی ،در ملک تصرف داشته اید )

2.لحوق تصرف متصرف غیر قانونی ( یعنی دادگاه احراز کند متصرف غیر قانونی ،بعد از تصرف شما ، در ملک تصرف نموده )

3.عدوانی بودن تصرف ( اینکه متصرف غیر قانونی به قهر و غلبه و به زور ملک را از تصرف شما خارج نموده است. )

حکم به رفع تصرف عدوانی می دهد .

چگونگی رسیدگی به دعوای حقوقی تصرف عدوانی 

برای طرح دعوای تصرف عدوانی حقوقی، احراز مالکیت شخص خواهان ،لازم نیست و صرف تصرف قبلی وی در ملک کفایت می کند .

بر اساس ماده 170 آیین دادرسی مدنی :

“کسی از جانب دیگری متصرف ملکی می باشد میتواند به قائم مقامی مالک ،برابر این مقررات طرح دعوی نماید مثل سرایدار و مباشر، مستاجر و…”

ب. چنانچه تمایل دارید دعوای تصرف عدوانی کیفری مطرح نمایید، در این حالت شکایت شما به دادسرا ( بازپرس و دادیار ) ارجاع خواهد شد – (برابر ماده 690 قانون مجارات اسلامی )

نکاتی در باب رسیدگی به دعوای کیفری تصرف عدوانی

1.در صورتی می توان علیه متصرف عدوانی شکایت کیفری مطرح نمود که …

احراز شود متصرف عدوانی ضمن آگاهی از این موضوع که ملک متعلق به دیگری می باشد، در آن تصرف نموده یعنی عمد و آگاهی مجرم مشخص و محرز باشد .

2.در شکایت تصرف عدوانی مطروحه از ناحیه شما ، دادسرا در وهله اول سعی در احراز مالکیت می نماید و نیازی نمی باشد که مانند دعوای تصرف عدوانی حقوقی، سبق تصرف شما و لحوق تصرفات متصرف غیر قانونی ، بررسی شود .

فلذا در طرح دعوای تصرف عدوانی کیفری الزاما می بایست مالک باشید .

رسیدگی به اختلاف مالکیت در شکایت کیفری تصرف عدوانی

در صورت اختلاف در مالکیت فی مابین شاکی و متصرف عدوانی و تقدیم دادخواست جهت احراز مالکیت طرفین در دادگاه حقوقی ،

دادسرا در ابتدا قرار اناطه را صادر نموده (بدین معنا که دادگاه حقوقی رسیدگی به این امر را تا روشن شدن نتیجه موضوع احراز مالکیت که در دادگاه دیگری مطرح می باشد، متوقف نموده ) و سپس وارد رسیدگی به جرم کیفری می شود

3. اگر شما در دادگاه حقوقی، دادخواست رفع تصرف عدوانی بدهید،  دادگاه کیفری صرفا  از حیث  ورود جرم تصرف عدوانی به موضوع ماده 690 قانون مجازات رسیدگی می نماید و حکم به رفع تصرف عدوانی نمی دهد .

جمع بندی

تصرف عدوانی یکی از جرایم موضوع قانون مجازات اسلامیست که مجازات آن بین یک ماه تا یک سال حبس است.

دقت داشته باشید که در شکایت کیفری از تصرف عدوانی، نیاز به اثبات مالکیت متصرف قانونی ملک وجود دارد اما در دعوای حقوقی، صرف اثبات سابقه تصرفات متصرف قانونی کفایت می کند. در هر دو مورد دعوای حقوقی و کیفری، اثبات غیر مجاز و غیر قانونی بودن و اصطلاحا عدوانی بودن تصرفات طرف مقابل لازم و ضروریست، اما در دعوای کیفری تصرف عدوانی، باید عمدی بودن اعمال و رفتار های طرف را نیز علاوه بر عدوانی بودن تصرفات او ثابت نمود.

جهت مشاوره حقوقی ،با وکیل حقوقی و یا وکیل ملکی با مجموعه گروه وکلای حکمت تماس بگیرید.