مالیات مستقیم چیست؟نحوه اخذ مفاصا حساب مالیاتی

 مالیات از مهم‌ترین منابع درآمد دولت‌ها در سرتاسر جهان است.

مالیات چیست؟

مالیات مبلغی است که به‌موجب قانون و برای تأمین مخارج عمومی به‌طور بلاعوض از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی به دولت پرداخت می‌‌شود؛ در واقع دولت مالیات را از دارایی و درآمد اشخاص برداشت می‌‌کند و هیچ تعهدی نسبت به پرداخت‌کننده نخواهد داشت.

انواع مالیات:

1-مستقیم 

2-غیر مستقیم

ماده 84 ق.م.م: میزان معافیت مالیات بر در آمد سالانه مشمول مالیات حقوق از یک یا چند منبع،هر ساله در قانون بودجه سنواتی مشخص میشود . این معافیت برای سال 1398 مبلغ 330/000/000 ریال مقرر شده است.

ماده 57 ق.م.م: در مورد شخص حقیقی که هیچ گونه در آمدی ندارد تا میزان معافیت مالیاتی در آمد حقوق موضوع ماده (84)این قانون (قانون مالیات های مستقیم) از در آمد مشمول مالیات سالانه مستغلات از مالیات معاف و مازاد طبق مقررات این فصل مشمول مالیات میباشد . میزان معافیت موضوع این ماده برای سال 1398 مبلغ 258/000/000 ریال تعیین گردیده است.

ماده 101 ق.م.م: در آمد سالانه مشمول مالیات مودیان موضوع این فصل که اظهارنامه مالیاتی خود را طبق مقررات این فصل در موعد مقرر تسلیم کرده اند تا میزان معافیت موضوع ماده(84) این قانون از پرداخت مالیات معاف و مازاد آن به نزخ های مذکور در ماده (131)این قانون مشمول مالیات خواهد بود.

منظور از مالیات ابزاری، تشخیصی، قطعی چیست؟

مالیات ابزاری:

مالیاتی که مودی مالیاتی در اظهارنامه تسلیمی ابراز می نماید. این مالیات بایستی پرداخت و یا ترتیب پرداخت آن داده شود و در غیر اینصورت قابل وصول از طریق اجرائیات خواهد بود.

مالیات تشخیصی:

پس از ارسال اظهارنامه عملکرد و یا عدم تسلیم اظهارنامه و رسیدگی ماموران مالیاتی نسبت به صدور برگ تشخیص مالیات با تعیین مالیات (و یا معاف از پرداخت مالیات) اقدام میگردد که به آن مالیات تشخیصی گفته میشود.

مالیات قطعی:

اگر مودی مالیاتی به مالیات تشخیصی خود اعتراضی نکند و یا اینکه با مسئول مربوطه توافق در تعیین درآمد و میزان مالیات نماید و یا سایر مراحل قانونی همچون مراجع حل اختلاف را سپری نماید، مالیات تشخیصی به عنوان مالیات قطعی شناخته خواهد شد.

نحوه اخذ مفاصا حساب مالیاتی:

اداره امور مالیاتی مکلف است نسبت به مودیانی که بدهی مالیاتی قطعی خود را پرداخت نمود اند حداکثر ظرف 5 روز از تاریخ وصول تقاضای مودی مفاصا حساب مالیاتی تهیه و به مودی تسلیم کند.

1)درخواست کتبی مودی مبنی بر صدور مفاصا حساب مالیاتی

2)دستور ارجاع و اقدام و ثبت به واحد مالیاتی توسط رییس امور مالیاتی یا رئیس گروه مالیاتی

3)بررسی پرونده و تهیه خلاصه وضعیت توسط کاردان یا کارشناس مالیاتی

4)بررسی و تایید خلاصه وضعیت توسط کارشناس ارشد ورییس گروه مالیاتی

5)ثبت خلاصه وضعیت در واحد مالیاتی مربوط

6)اعلام میزان بدهی قطعی به مودی

7)پرداخت بدهی مالیاتی قطعی شده توسط مودی

8)صدور گواهی عدم بدهی نسبت به مالیات قطعی شده لغایت عملکرد تسویه شده در فرم مخصوص و امضا توسط کارشناسان ارشد و رییس گروه مالیاتی و تحویل به مودی

تکالیف جدید بدهکاران مالیاتی و اشخاص حقوقی غیرفعال مرتبط با حوزه ثبت شرکتها:

از آنجا که بر اساس تکلیف قانونی مالیات های مستقیم و با توجه به ارتباط الکترونیکی ، سازمان امور مالیاتی اقدام به ایجاد محدودیت جهت ثبت صورتجلسات اشخاص حقوقی مشمول نموده است لذا جهت رفع اثر از محدودیت ایجاد شده میبایست به حوزه های اعلامی سازمان امور مالیاتی مراجعه نموده و در صورت داشتن هرگونه پرس و ابهام از چگونگی اجرای این تکلیف قانونی مراتب قابل پیگیری از دفتر اطلاعات مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور از طریق شماره تلفن های 39902082 و 39903107 میباشد.

ماده 186 قانون مالیات مستقیم:

تبصره 3: سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است، اسامی مدیران موسسات و شرکتهایی که بدهی مالیاتی اعم از مالیات مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده دارند و همچنین اسامی هریک از مدیران عامل و اعضای هیات مدیره موسسات و شرکتها که به علت صدور اسناد (صورتحساب)مبتنی بر انجام معاملات غیرواقعی در نظام اقتصادی از جمله امور مالی و مالیاتی کشور محکومیت قطعی یافته اند را به همراه مشخصات آنان به اداره ثبت شرکت ها اعلام کند.

اداره مذکور موظف است ثبت شرکت یا موسسه به نام این اشخاص و همچنین ثبت عضویت آنها در هیات مدیره آن شرکت و سایر شرکت ها و موسسات را برای بدهکاران مالیاتی منوط به تعیین تکلیف و اخذ مفاصا حساب مالیاتی از سازمان امور مالیاتی کشور کند.

در تخلف صدور اسناد (صورتحساب)مبتنی بر انجام معاملات غیر واقعی مندرج دراین ماده نیز اداره ثبت شرکتها موظف است از انجام ثبت شرکت یا موسسه به نام اشخاص یاد شده و همچنین ثبت عضویت آنها در هیات مدیره آن شرکت و سایر شرکتها و موسسات به مدت 3 سال خودداری کند.

تبصره 4: سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است فهرست اشخاص حقوقی را که طی 5 سال فاقد فعالیت تلقی می شوند به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اعلام کند.

سازمان مذکور مکلف است از تاریخ اعلام سازمان امور مالیاتی کشور ثبت هرکونه تغییرات در مورد این اشخاص را منوط به اخذ مفاصا حساب مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور کند.

استرداد مالیات به چه معناست؟

به عملیات برگشت مازاد (مالیات مطالبه شده و پرداخت شده )از سوی حوزه مالیاتی استرداد گفته میشود.البته کلمه استردادمعنای ادبی خاص خود را دارد ولی در حسابداری مالیاتی نام عملیات خاصی است.بطور خلاصه سخت ترین بخش مالیاتی استرداد است چون نیاز به رعایت پارامترهای بسیار ظریف از طرف مودیان می باشد.

 انواع استرداد مالیات:

• مالیات تکلیفی طبق ماده 104 ق.م.م
• مالیات حقوق مانند استرداد مالیات حقوق جانبازان طبق ماده 91 ق.م.م
• مالیات عملکرد
• مالیات بر ارزش افزوده

اقدامات لازم در جهت استرداد مالیاتی:

• برگه مفاصا حساب مالیاتی تا تاریخ استرداد
• گواهینامه مالیات بر ارزش افزوده (مشمولین)
• قطعی شدن کلیه مالیات ها تا تاریخ استرداد
• اسناد و مدارک وجوه پرداخت شده (فیش واریزی یا پاسخ استعلام از کارفرما)

اظهارنامه مالیاتی چیست؟

 یک دفترچه الکترونیکی یا کاغذی است که کارنامه عملکرد مالی یکساله یک شخص و موسسه در داخل آن گردآوری می شود .این دفترچه فرمت خاصی دارد که نمونه خام آن از طریق یک نرم افزار در داخل سایت توسط مودیان مالیاتی دانلود و تکمیل میگردد.این کارنامه شامل مدل های متنوعی با توجه به شغل،حالت مودی و نوع فعالیت میباشد مانند:اظهارنامه ارث،عملکرد ارزش افزوده،احلال و……..

برگه مفاصا حساب چیست؟

یک تک برگ است که مودیان پس از پرداخت بدهی مالیاتی خود و عبور از فیلترهای قانونی خاص سازمان مالیاتی دریافت میکنند.منظور از مفاصا حساب ،مفاصا حساب صادر شده از طرف سازمان امور مالیاتی است توضیح اینکه اکثر مفاصا حساب های صادره در حکم تسویه حساب قطعی نمیباشد و صرفا جهت ارائه به سازمانها و نهادهای دیگر اعتبار دارد.

هیات مالیاتی به چه معناست؟

گروه رسیدگی کننده به اظهارات و اعتراضات مودیان (پس از عبور از مرحله کارشناس ارشد و ممیز کل)میباشد که به نوعیوظیفه آن تجدید نظر و قضاوت در خصوص عدم رسیدگی به اعتراض مالیاتی مودیان در مراحل قبلی می باشد.

سال مالی به چه معناست؟

اگرچه یک فرض حسابداری است ولی بی ربط با مالیات نیست.دوره ای است که بازه زمانی فعالیت مودیان را مشخص میکند معمولا یکسال کامل شمسی است و معیاری برای تسلیم اطهارنامه مالیاتی (4 ماه بعد از سال مالی)میباشد.

عدم فعالیت یعنی چه؟

یعنی در سال مالی مشخص شده،شخص حقیقی و حقوقی هیچگونه گردش بانکی و خرید و فروش و بازاریابی نداشته است.

نکته:حتی در صورت عدم فعالیت نیز بایستی نسبت به تشکیل پرونده مالیاتی نزد واحد مالیاتی و طی مراحل قانونی اقدام گردد.

جرم مالیاتی و جرائم مالیاتی چیست؟

در قانون مالیات ها برخی از موارد سهل انگاری در انجام اقدامات لازم یا پرداخت مالیات مشمول جرائم مادی بوده و برخی نیز به عنوان جرم تحت عنوان مجازات های کیفری تعریف شده است.نکته ای که شما بایست به آن بیشتر توجه کنید عدم ارتکاب به جرائم حین انجام کار است.متاسفانه برخی از مجریان امور مالی و مالیاتی که شامل حسابداران و مدیران مالی نیز میشود ناخواسته اقدام به اعمالی مغایر با قوانین مالیاتی می نمایند که باعث به خطر افتادن منافع خود،کارفرما و دولت میگردند.

اقدامات مهم برای جلوگیری از جرائم مالیاتی چیست؟

انجام تکالیف قانونی در مهلت مقرر در قانون ،جمع آوری اسناد و مدارک مورد قبول سازمان مالیاتی بطور مرتب،ارائه اسناد و مدارک به ممیز مالیاتی در مهلت مقرر رسیدگی و پیگیری تا پایان قطعیت مالیات ازجمله موارد جلوگیری از جرائم مالیاتی است.

سازمان امور مالیاتی ایران

گروه وکلای حکمت:

با در اختیار داشنن وکیل و مشاور مالیاتی مجرب در حوزه دعاوی مالیاتی شما را در تمامی امور در حوزه مالیات مستقیم همراهی میکند در صورت لزوم به مشاوره با شماره های ذیل تماس حاصل فرمایید.