قرارداد کار بدون تاریخ
قرارداد کار بدون تاریخ
قرارداد کار بنا به تعریف عبارت است از قراردادی کتبی و یا شفاهی که طبق آن یک طرف قرارداد به عنوان کارگر، در قبال دریافت دستمزد، کار مشخصی را در مدت مشخص (موقت یا غیر موقت) شده برای کارفرما انجام می دهد.
در این مقاله ضمن تعریف قرارداد،به مواد قانونی مربوطه و نیز به طور کامل تر درباره قرارداد کار بدون تاریخ که موضوع اصلی این مقاله هست می پردازیم.
قرارداد کار
عقد، قرارداد یا پیمان، نوعی توافق الزام آور میان اشخاص است که حقوق و تعهدات آنها را معلوم میکند. قرارداد کار یکی از مهمترین قراردادهایی است که اکثر انسانها در طول عمر خود آن را تنظیم وبه امضا می رسانند.
قرارداد کار در ماده 7 قانون کار تعریف شده است و وجود این قانون باعث به وجود آمدن رابطه استخدامی میان کارفرما و نیروی کار انسانی می گردد.
مطابق با تعریفی که ماده 7 از قرارداد کار ارائه داده است؛ لزومی بر دائمی بودن قرارداد کار وجود ندارد بلکه این قرارداد میتواند به صورت موقت و غیر دائمی نیز منعقد شود.
قرارداد کار موقت برای بازه زمانی موقت و با ذکر تاریخ، تنظیم و امضا می شود.
در ادامه این نوشته، به بیان آثار حقوقی و قانونی ذکر تاریخ در قرارداد کار و قرارداد کاری بدون تاریخ می پردازیم.
قرارداد کار بدون تاریخ به صورت موقت
قراردادهای کار موقت برای مدت محدودی تنظیم و امضا میگردند و با پایان مدت، قرارداد کار نیز خاتمه می یابد.
در قراردادهای کار موقت، ذکر مدت شروع و پایان قرارداد الزامی می باشد. کارگران در قرارداد کار موقت ، امنیت شغلی کمتری دارند و نسبت به کار دائم، از حقوق و مزایای کمتری بهره خواهند برد.
قانون گذار در راستای حمایت از حقوق کارگران، در تبصره 1 ماده 7 قانون کار، کارهایی که دارای طبیعت غیر مستمر هستند را مشخص کرده و همچنین حداکثر مدت این کارها را به نظر وزارت کار، رفاه و امور اجتماعی واگذار نموده است.
مطابق با تبصره 1 ماده 7 قانون کار، کارفرما فقط میتواند در خصوص انجام کارهایی قرارداد کار موقت را منعقد نماید که مطابق با نظر وزارت کار، رفاه و امور اجتماعی، طبیعت غیر مستمر و موقت را دار می باشند.
بنابراین اصل بر دائمی بودن قرارداد کار است و تنظیم قرارداد کار موقت فقط در خصوص انجام برخی کارها که دارای طبیعت غیر مستمر هستند، ممکن است.
استخدام موقت،رایج ترین قرارداد کار در ایران
به این نکته توجه داشته باشید که در عمل، ضوابط تبصره یک ماده 7 قانون کار رعایت نمی گردد زیرا در وضعیت فعلی ایران، بسیاری از قراردادهای کار به صورت موقت و اغلب یک ساله تنظیم میشوند و بعد از اتمام مدت نیز برای یک سال دیگر قابل تمدید هست. در قرارداد کار موقت، اگر کارفرما تصمیم بگیرد که مدت قرارداد را تمدید نکند، کارگران شغل خود را از دست می دهند.
قرارداد کار موقت در واقع رایجترین نوع قرارداد کار در ایران است و میتواند باعث انعطاف در بازار کار باشد اما از سوی دیگر، باعث کاهش امنیت شغلی کارگران نیز هست.
همچنین لازم به ذکر است که اگر کارگر یک سال یا بیشتر سابقه کار داشته باشد، پایان کار به ازای هر یک سال، یک ماه حقوق به عنوان سنوات به او پرداخت خواهند نمود.
ضمانت اجرای شرایط موقت و بدون ذکر مدت
مطابق با یک اصل کلی، تاریخ شروع قرارداد کار موقت به وسیله توافق کارفرما و کارگر معین میشود. در صورت عدم ذکر مدت شروع قرارداد، تاریخ امضای قرارداد را به عنوان ابتدای مدت قرارداد مد نظر قرار می دهند.
تاریخ پایان قرارداد کار در واقع همان زمانی است که قرارداد کار خاتمه پیدا کند و رابطه استخدامی میان کارگر و کارفرما نیز تمام شود.
قرارداد کار بدون تاریخ که به صورت موقت تنظیم شده است، یکی از نتایج زیر را خواهد داشت:
دائمی تلقی شدن قرارداد کار موقت بدون تاریخ در کارهایی که دارای جنبه مستمر و همیشگی دارد؛
در قراردادهای کار موقت بدون تاریخی که طبیعت غیر دائم دارند، حداکثر مدت قرارداد براساس تصویب نامه وزارت کار، رفاه و امور اجتماعی معین خواهند گردید.
همچنین باید به این نکته توجه کنید که عدم ذکر مدت در قرارداد کار موقت باعث باطل شدن آن نمیشود زیرا ذکر مدت از شرایط اساسی و الزامی قرارداد کار موقت محسوب نمی گردد.
همچنین با بررسی مواد قانون کار متوجه می شویم که ذکر تاریخ در قرارداد کار موقت از شرایط صحت آن به شمار نمی رود.
بنابراین قرارداد کار بدون تاریخ که به صورت موقت تنظیم شده نیز صحت دارد و از تمام آثار قانونی برخوردار خواهد شد.
قرارداد کار بدون تاریخ به صورت معین
این قرارداد همانطور که از نام آن نیز پیداست، برای انجام کار معین تنظیم و امضا میشود و بعد از خاتمه کار نیز قرارداد منحل خواهد گردید و رابطه استخدامی میان کارگر و کارفرما از بین خواهد رفت.
قرارداد کار بدون تاریخ به صورت معین، در واقع شبیه به قرارداد پیمانکاری تک نفره است اما در قرارداد کار معین، کارگر در محل کار حضور یافته و با وسایل و تجهیزاتی که کارفرما در اختیار او قرار میدهد، به انجام کار معین می پردازد.
در حالی که پیمانکار در قرارداد پیمانکاری الزامی به حضور در محل کار ندارد و قرارداد پیمانکاری نیز تحت شمول قانون کار واقع نمی شود بلکه در بیشتر موارد از قانون مدنی پیروی میکند.
ضمانت اجرای شرایط کار معین بدون تاریخ
ابتدای مدت قرارداد کار معین به وسیله توافق میان کارگر و کارفرما معین میشود اما در صورتی که ابتدای مدت قرارداد ذکر نگردیده باشد، تاریخ امضای آن به عنوان آغاز رابطه استخدامی میان کارگر و کارفرما حساب میشود.
علی الاصول در قرارداد کار معین، زمان اتمام قرارداد ذکر نمیشود زیرا قرارداد کار معین پس از انجام شدن پروژه به خودی خود منحل محسوب می شود.
البته باید به این نکته توجه کنید که ذکر تاریخ در قراردادهای کار معین اشکالی ندارد اما در سررسید مدت، قرارداد کار منحل میشود، حتی اگر کاری که موضوع قرارداد بوده است نیز به صورت کامل انجام نشده باشد. به قرارداد کار معین که در آن تاریخ و مدت ذکر شده است، کار معین در مدت مشخص نیز میگویند.
همچنین باید به این نکته نیز توجه کنید که اگر مدت پایان کار یا تاریخ اتمام در قرارداد کار موقت بیشتر از یک سال به طول بانجامد،کارگر از حق سنوات و مزایای پایان کار نیز بهرهمند خواهد گشت زیرا مطابق با ماده 24 قانون کار، کارگر در قرارداد کار معین بیشتر از یک سال، به ازای هر یک سال کار، مستحق دریافت یک ماه سنوات می شود.
قرارداد کاری بدون تاریخ آزمایشی
قرارداد کار آزمایشی زمانی تنظیم میشود که کارفرما بخواهد میزان تخصص و مهارت کارگر را بسنجد و کارگر نیز بخواهد نسبت به کار و شرایط آن شناخت بیشتری را داشته باشد.
مطابق با ماده 11 قانون کار، کارگر و کارفرما میتوانند مدتی را به عنوان دوره آموزشی کار تعیین بنمایند.
ضمانت اجرای قرارداد بدون تاریخ به صورت آزمایشی
تاریخ قرارداد کار آزمایشی باید معلوم و مشخص باشد و لازم است که کارفرما و کارگر در این باره با یکدیگر توافق بکنند زیرا مطابق با ماده 11 قانون کار، حداکثر مدت قرارداد کار آزمایشی برای کارگران ماهر سه ماه و برای کارگران نیمه ماهر یک ماه حساب میشود.
جهت مشاوره حقوقی ،با وکیل متخصص و وکیل قرارداد و یا وکیل پایه یک دادگستری با مجموعه گروه وکلای حکمت تماس بگیرید.