دیوان عالی کشور

یکی از مهمترین نهادهای سیستم قضائی کشور و بزرگترین مرجع قضائی در ایران دیوان عالی کشور است ما در این مقاله به شما خواهیم گفت دیوان عالی کشور چه مرجعی است و در مورد حدود وظایف و اختیارات دیوان عالی کشور توضیحاتی ارائه میدهیم،با ما همراه باشید تا صفر تا صد دیوان عالی کشور را به شما بگوییم.

سازمان دیوان عالی کشور:

 بر اساس اصل 161 قانون اساسی :دیوانعالی کشور به منظور نظارت بر اجرای صحیح قوانین در محاکم و ایجاد وحدت رویه قضایی و انجام مسوولیت‌های که طبق قانون به آن محول می‌شود بر اساس ضوابطی که رئیس قوه قضاییه تعیین می‌کند تشکیل شده‌است.و یکی دیگر از مراجع قضایی دیگر برای رسیدگی به اعتراض قبل از قطعیت حکم است .

*دیوان بالاترین مرجع دادرسی کشور است که در رأس همه دادگاه‌ها و مراجع دادرسی قرار دارد.

*بر اساس بند 10 از اصل 110 قانون اساسی دیوانعالی کشور صلاحیت رسیدگی به تخلفات رئیس جمهور از وظایف قانونی را دارد.

*آرای هیأت عمومی دیوان عالی كشور قابل تجدید نظر نبوده و ققط به موجب قانون بی‌اثر می‌شود.

بر اساس اصل 162 قانون اساسی:

رئیس دیوان عالی کشور باید مجتهد عادل و آگاه به امور قضایی باشد و رئیس قوه قضاییه با مشورت قضات دیوان عالی کشور وی را برای مدت 5 سال به این سمت منصوب می‌کند.

سازمان دیوان عالی كشور به چند بخش تقسیم می شود؟

این دیوان دارای دو بخش شعب و هیأت‌های عمومی می باشد.

شعب دیوان عالی کشور:

دیوان در حال حاضر 40 شعبه دایر دارد و تعداد قضات هر یك از شعب دیوان دو نفر می‌باشد كه یكی از آن ها رئیس و دیگری قاضی مستشار است.

هر دو عنصر باید به تشخیص ریاست قوه قضائیه مجتهد بوده و یا ۱۰ سال تمام در درس خارج شرکت نموده و یا دارای ۱۰ سال سابقه کار قضایی و یا وکالت بوده و کاملاً به قوانین مدون اسلامی آشنا باشند.

 هیأت‌های عمومی دیوان عالی کشور:

هیأت‌ عمومی وحدت رویه قضایی:

با توجه به این كه قضات در استنباط از قانون و اتخاذ نظر قضایی آزاد می‌باشند، همواره امكان استنباط‌های مختلف از نصِّ واحد وجود دارد كه پیامد آن، صدور آرای مختلف در موارد مشابه می‌باشد لذا قانون‌گذار این هیأت را پیش‌بینی كرده تا چنان چه در موارد مشابه اعم از حقوقی، كیفری و حسبی آرای مختلفی صادر گردید، موضوع در هیأت عمومی دیوانعالی كشور مطرح ‌شود و نظر واحد اتخاذ و اعلام ‌گردد.

پیشنهاد میکینم این مطلب را از دست ندهید:شورای حل اختلاف چه مرجعی است ؟

شعب تشخیص دیوان عالی کشور:

این شعب از ۵ نفر قضات دیوانعالی کشور به انتخاب رئیس قوه قضائیه تشکیل می‌شود. شعب تشخیص مرجع رسیدگی به تجدید نظرخواهی از آرای قطعی می‌باشد.

وظیفه شعب در دیوان عالی کشور:

رئیس شعبۀ یک، رئیس دیوانعالی کشور نیز است. قسمت شعب در دیوان عالی کشور، معمول‌ترین وظیفۀ دیوان که رسیدگی به درخواست‌های فرجام واصله نسبت به آرای صادره از محاکم در امور حقوقی یا تجدیدنظر در امور کیفری است را به عهده دارد.

در چه مواردی هیات عمومی تشکیل می شود:

1-اگر شعب دیوانعالی کشور یا دادگاه های دادگستری در موارد همانند رای مغایر صادر کنند.

2-در صورتیکه دادرسان دادگاه های دادگستری از قانون امور حسبی استنباط درستی نداشته باشد.

محل تشکیل دیوان عالی کشور:

 در تهران تشکیل می‌گردد ولی امکان دارد به صلاح دید رئیس قوه قضائیه در شهرستان دیگری نیز تشکیل شود.

وظایف اصلی دیوان عالی كشور چیست؟

1-نظارت بر اجرای صحیح قوانین در محاكم

2-ایجاد وحدت رویه قضایی

3-موافقت با اعاده دادرسی از احکام کیفری

4-رسیدگی به تخلف رئیس جمهور از وظایف قانونی

5-حل اختلاف در صلاحیت و تعیین مرجع صالح

شعب دیوان عالی کشور:

دیوانعالی کشور به دو دسته حقوقی و کیفری تقسیم می شود:

1-حقوقی

2-کیفری

شعبه حقوقی:

زمانی که در دادگاه های بدوی یا تجدید نظر ، درباره امور حقوقی ، رای اصراری صادر شود و این رای مورد فرجام خواهی قرار گرفته باشد ، هیات عمومی شعبه حقوقی تشکیل خواهد شد تا به موضوع فرجام خواهی رسیدگی کند .

شعبه کیفری:

هنگامی که در امور کیفری رای صادر شود، به همان ترتیبی که به امور حقوقی رسیدگی شده است به امور کیفری نیز ترتیب اثر داده خواهد شد.

 رای اصراری چیست؟

اگر در دعوایی ، دادگاه رای صادر کند و آن رای در شعبه دیوانعالی کشور نقض شود و پرونده برای رسیدگی مجدد به دادگاه هم عرض ارسال شود ، اما این دادگاه نظر دیوان عالی کشور را قبول نکند و رای را مطابق دادگاه پیشین صادر کند به آن رای اصراری میگویند.

نحوه رسیدگی دیوان عالی کشور:

ریاست دیوانعالی کشور به عهده رئیس شعبه اول است و پرونده ها به دستور او به شعب دیگر ارجاع می شود. وی می تواند اختیارات خود را در خصوص ارجاع پرونده ها و ریاست جلسات هیات عمومی به رئیس یکی از شعب دیگر و یا معاون قضائی خود محول نماید.

دادسرای دیوان عالی کشور:

در معیت دیوانعالی دادسرای کل کشور وجود دارد که ریاست آن بر عهده‌ی دادستان کل کشور است که بنا بر اصل ۱۶۲ قانون اساسی باید مجتهد، عادل و آگاه به امور قضایی باشد و رئیس قوه‌ی قضاییه او را برای مدت ۵ سال با مشورت قضات دیوانعالی کشور انتخاب می‌کند.

دادسرای کل، علاوه بر دادستان کل کشور از تعدادی معاون و دادیار تشکیل شده که تحت نظارت ایشان به انجام برخی وظایف مبادرت می‌نمایند. دادسرای کل، یک مدیر دفتر و تعدادی کارمند اداری دارد که انجام امور اداری را برعهده دارند.

گروه وکلای حکمت:

وکیل حقوقی،وکیل پایه یک دادگستری ،مشاوره حقوقی

09120170676