ارث بدون وارث

ارث بدون وارث

بر اساس (ماده 867 قانون مدنی) :

“ارث به موت حقیقی یا به موت فرضی مورث تحقق پیدا می‌کند.”

در واقع به اموالی که بعد از فوت شخص متوفی به بازماندگان و وارثان او تعلق می‌گیرد، ارث می‌گویند. به بیان دیگر بر اساس قانون، ارث عبارت است؛ از انتقال قهری حقوق و دارایی متوفی به وراث وی .

ترکه متوفی بدون وارث

• چنانچه مردی فوت نماید و زوجه وی تنها وارث او باشد. زوجه تنها یک چهارم ترکه شوهر را به ارث برده و الباقی ترکه طبق قوانین به حکومت تعلق می گیرد .
• در فرض بالعکس، چنانچه زنی فوت نماید و همسرش تنها وارث وی باشد، کلیه اموال را به ارث می برد .
• در فرض دیگر اگر شخصی فوت نماید و هیچ خویشاوندی اعم از نسبی و سببی نداشته باشد، مطابق

تصفیه ترکه متوفی بدون وارث

بر اساس (ماده 86 قانون مدنی) :

“در صورت نبودن وارث، امر ترکه متوفی راجع به حاکم است.”

پس از اینکه متوفی بلاوارث از طریق مراجع انتظامی و یا سایر اشخاص به اداره سرپرستی معرفی گردید،نام وی در دفتر بلاوارث ثبت شده و پرونده ای بنام (مرحوم یا مرحومه بلاوارث) تشکیل می گردد و چنانچه هویت متوفی مشخص نباشد، پرونده وی تحت عنوان (مجهول الهویه ) ثبت و تشکیل می گردد.

اداره سرپرستی تحت شرایطی مجاز به دخالت می باشد :

•  اعلام متوفی بلاوارث از طریق مراجع قضایی یا سایر اشخاص
• وارث متوفی معلوم نباشند
• اموال وی بلاتکلیف و در معرض تضییع قرار بگیرد

نکته :

1- اشخاصی که در مورد این اموال ادعای وراثت دارند، می توانند با ارائه مدارک رسمی نظیر شناسنامه ی خود و متوفی به اداره سرپرستی مراجعه نمایند .

2- پس از اعلام فوت متوفی بلاوارث به اداره سرپرستی، ترکه متوفی بلاوارث به دستور شعبه به ضابط دادگستری اعلام می گردد و تحقیقات لازم پیرامون بلاوارث بودن متوفی و شناسایی وارثان احتمالی متوفی توسط اهالی محل و کسبه بعمل می آید .

3- در صورتی که، اموال متوفی با ارزش باشد، شعبه نماینده ای تعیین کرده تا ضمن حفظ اموال و سپردن آنها به امین از اموال صورت برداری نماید .

چنانچه اموال :

• از نوع قیمتی نظیر جواهر، طلا، وجه نقد، و….. باشد، می باست با ثبت مراتب در دفتر، تحویل انبار داده شوند.
• لکن چنانچه اموال از نوع مواد غذایی بوده و در معرض فساد باشد، مطابق نظر کارشناس به فروش رسیده و وجوه حاصل از آن به حساب پرونده واریز خواهد شد .

وظایف مدیر ترکه درخصوص تصفیه ترکه متوفی بدون وارث

مدیر ترکه می بایست ضمن نظارت بر اموال متوفی بدون وارث، نسبت به تعیین تکلیف و تصفیه اموال وی اقدام نماید .  اموال منقول را از طریق مزایده عمومی به فروش رسانده و وجوه حاصله را به حالت مخصوص شعبه واریز و قبض مربوط را ضمیمه پرونده نماید.

بر اساس (ماده 335 قانون امور حسبی) :

“اگر از تاريخ تحرير تركه تا ده سال وارث متوفي معلوم شود تركه به او داده ميشود و پس از گذشتن مدت نامبرده باقي ‌مانده تركه بخزانه دولت تسليم ميشود و ادعاء حقي نسبت بتركه از كسي به هر عنوان كه باشد پذيرفته نيست.”

نکته :

بنابراین بر اساس ماده فوق الذکر مدیر ترکه موظف به حفظ و نگهداری اموال ظرف مدت 10 سال می باشد .

مدیر ترکه با کسب نظر کارشناس و دادیار شعبه می تواند اموال غیر منقول را اجاره داده و یا در صورت نیاز تعمیر نماید و هم چنین اجاره بهای دریافتی را در هر ماه به حساب شعبه منظور نماید .

در انتها چنانچه ظرف مدت 10 سال وارث متوفی شناخته شوند، مدیر ترکه می بایست با ارائه دادنامه انحصار وراثت و احراز هویت وراث نسبت به تحویل اموال متوفی به آنان با تنظیم صورتجلسه اقدام و سپس پرونده مختومه را از آمار کسر نماید .

مدیر ترکه بدون کسب نظر موافق شعبه اموال بلاوارث مجاز به انجام هیچ اقدامی نمی باشد. و هم چنین می بایست وجوه حاصل از حراج اموال متوفی را باید بلافاصله پس از وصول به حساب بانکی اداره سرپرستی منظور نمایند.

مستندات قانونی

(ماده 327) :

“در صورتی که وارث متوفی معلوم نباشد به درخواست دادستان یا اشخاص ذینفع برای اداره ترکه مدیر معین می شود.”

(ماده 328) :

“در مورد ماده فوق دادستان مکلف است مراقبت نماید اقداماتی که برای حفظ ترکه لازم است به عمل آید و از دادگاه تعیین مدیر ترکه را بخواهد”

(ماده 329) :

“پس از وصول درخواست دادگاه باید منتهی تا یک هفته مدیر ترکه را معین نماید.”

(ماده 330) :

“در صورتی که متوفی برای اجرا وصیت خود وصی معین کرده باشد اداره ترکه به وصی واگذار می شود. “

(ماده 331) :

“هر گاه متوفی محجور بوده و وصی داشته است اداره ترکه به وصی یا قیم واگذار می شود.”

(ماده 334) :

“مدیر ترکه پس از تحریر ترکه ،دیون و واجبات مالی متوفی را ادا کرده مورد وصیت را در صورتی که وصیت شده باشد خارج و باقیمانده ترکه را از اموال منقول و غیر منقول و وجه نقد که در تصرف دولت یا بنگاه های بازرگانی و صرافی و غیره یا اشخاصی است به دادستان تسلیم می کند که به ترتیب مقرر در آیین نامه وزارت دادگستری نگاهداری نمایند.”

(ماده 335) :

“اگر از تاریخ تحریر ترکه تا ده سال وارث متوفی معلوم شود ترکه به او داده می شود و پس از گذشتن مدت نامبرده باقی مانده ترکه به خزانه دولت تسلیم می شود و ادعا حقی نسبت به ترکه از کسی به هر عنوان که باشد پذیرفته نیست .”

(ماده 336) :

“در صورتی که قبل از انقضا مدت مذکور فوق ادعا حقی بر متوفی بشود و حق نامبرده به موجب سند رسمی یا حکم قطعی دادگاه ثابت شده باشد مدیر ترکه باید بپردازد و در صورتی که حقی به موجب نوشتجات یا دفاتر متوفی محرز شود مدیر ترکه با موافقت دادستان می تواند آن را بپردازد و اگر ترکه به دادستان داده شده باشد او خواهد پرداخت و چنانچه ادعا به ترتیب مذکور ثابت و محرز نشود مدعی می تواند به طرفیت مدیر ترکه و در صورتی که ترکه به دادستان داده شده باشد به طرفیت او اقامه دعوی نماید.”

جهت مشاوره حقوقی با وکیل حقوقی، وکیل ارث ، با شماره تلفن های 09120170676 – 09123439500 تماس بگیرید.