ارث از مادر

ارث از مادر و نکته ای که به آن باید دقت کرد، نسبت وارث را به نسبت متوفی می سنجند یعنی وقتی ما اسم از مادر می آوریم در اینجا یعنی شخصی که فوت شده فرزندی از فرزندان او است به این علت که همین مادر در نگاهی دیگر در ارث با عنوان “مادر” ارث نمی برد بلکه با عنوان “زوجه” ارث خواهد برد

و آن حالتی است که پدر خانواده یا شوهر وی فوت شود آن وقت که ما با احکام زوجه با آن برخورد می کنیم حال اگر همین زوجه فرزندش بمیرد احکام مادر را در وی بیان خواهیم کرد.

خلاصه آن که برای عنوان وارث باید نسبت وی با متوفی را نگاه کرد.

مسئله ای که در ابتدا باید به آن اشاره کرد این است که در ارث خویشان به ۳ طبقه تقسیم می شوند و افراد این طبقه در طول هم قرار دارند یعنی تا زمانی که افرادی از طبقه اول باشند افراد طبقه دوم ارثی نخواهند برد.

افراد طبقه اول عبارت اند از: پدر،مادر و فرزندان.

افراد طبقه دوم: برادر، خواهر و جد و پدر بزرگ و مادربزرگ

افراد طبقه سوم: دایی، خاله ،عمو، عمه

اگر یکی از فرزندان فوت بشود پدر و مادر سهم مشخصی خواهند داشت.

مادر همیشه طبق فرض ارث می برد

بهتر است در اینجا با چند اصطلاح در ارث آشنا بشویم.

برخی از ورثه در ارث بری سهم و عدد مشخصی در ماترک متوفی دارند و همیشه این سهم معین و مشخص است مثل مادر که گاهی ۱/۳ سهم می برد و گاهی ۱/۶ و این عدد همیشه معین است و افراد دیگر که قانون و شرع این افراد را “فرض بر” می خواند.

فرض بر به این معنا است که سهم فرد از ورثه عدد و کسر مشخصی است مثل یک سوم، یک چهارم، یک هشتم و…

زن هم در ارث از شوهر خود فرض بر محسوب می شود زیرا سهم وی عدد معینی است گاهی ۱/۴ ارث می برد و گاهی ۱/۸.

لذا در اینجا فهمیدیم که مادر به اصطلاح فرض بر است.

در جایی دیگر اصطلاحی داریم به نام “قرابت بر” افراد قرابت بر در مقابل افراد فرض بر سهم مشخصی از ترکه ندارند و بعد از اینکه افراد فرض بر سهم خود را دریافت کردند هرچه باقی بماند به افراد قرابت بر می رسد مثل پسر و فرزندان دختر و پسر باهم.

اما افرادی هم هستند که دارای هر دو ویژگی هستند یعنی گاهی به فرض سهم می برند و گاه به قرابت یعنی در یک حالت سهم معین و مشخصی دارند اما در حالتی دیگر این گونه نیست و سهم مشخصی ندارند و باقیمانده ترکه به آنان می رسد.

مثل پدر که اگر فرزند متوفی وی خود دارای فرزند باشد پدر ۱/۶ سهم می برد اگر دارای فرزند نباشد (به عبارتی دارای نوه نباشد) به قرابت ارث می برد.

ماده قانونی

با توجه به ماده ۹۰۷ قانون مدنی در مورد ارث بردن فرزندان از مادر چنان چه مادری فوت کند و ابوین او (پدر و مادر) نیز فوت کرده باشند و یک یا چند فرزند داشته باشد ترکه مادر به شرح ذیل بین وارث تقسیم می‌شود.

چنان چه فقط یک فرزند داشته باشد چه پسر باشد چه دختر باشد تمام ترکه مادر به او می‌رسد. اما اگر اولاد متعددی داشته باشد که همه پسر باشد یا همه دختر ترکه مادر با السویه بین آنها تقسیم می‌شود.

اما اگر اولاد متعددی داشته باشد و بعضی از آنها پسر و بعضی از آنها دختر باشند پسر دو برابر دختر ارث می‌برد.

محاسبه سهم الارث…

زمانی که  به غیر از مادر، دو وراث دیگر هم وجود دارد

هنگامی که متوفی مادر، پدر و 1 پسر دارد

زمانی که متوفی مادر، پدر و 1 پسر دارد، به هر یک از پدر و مادر یک ششم و بقیه به پسر می رسد.

هنگامی که متوفی مادر، پدر و 1 دختر دارد

مادر و پدر یک ششم و دختر دو سوم از ارث را می برد. هر فرض را بر همه ی فرض ها تقسیم می نماییم تا سهم هر یک از میزان اضافه آمده، مشخص گردد.

هنگامی که متوفی مادر و 1 پسر و 1 دختر دارد

سهم مادر در اینجا یک ششم و بقیه میان پسر و دختر به میزان 2 به 1تقسیم می شود.

هنگامی که متوفی مادر و 2 دختر دارد

در این حالت سهم مادر یک ششم و سهم هر یک از دختران دو سوم است.

هنگامی که متوفی به غیر از مادر، سه وراث دیگر هم دارد

هنگامی که متوفی به غیر از مادر، پدر، 1 پسر و 1 دختر هم دارد

در این حالت پدر و مادر هر کدام یک ششم و بقیه به پسر و دختر تعلق دارد که پسرها دو برابر دخترها ارث می برند.

هنگامی که متوفی به غیر از مادر، پدر و 2 پسر هم دارد

در این حالت پدر و مادر هر کدام، یک ششم و بقیه میان دختر و پسر تقسیم می شود که پسرها دو برابر دخترها ارث می برند.

هنگامی که متوفی به غیر از مادر، پدر و 2 دختر دارد

در این حالت نیز هر یک از پدر و مادر، یک ششم و دختران به میزان دو سوم ارث می برند.

هنگامی که متوفی به غیر از مادر، پدر، دختر و زوج دارد

در این زمان، هر یک از مادر و پدر ها یک ششم، دختر یک دوم و زوج یک چهارم است.

هنگامی که متوفی به غیر از مادر، پدر، زوجه و تعدادی دختر دارد

در این حالت نیز سهم الارث مادر و پدر هر یک 4/24 و دختران 13/24 و زوجه 3/24 است.

هنگامی که متوفی به غیر از مادر، پدر و زوج و تعدادی دختر دارد

سهم الارث مادر، پدر هر یک 2/12، دختران 5/12 و زوج 3/12 است.

هنگامی که متوفی به غیر از مادر، زوج  و چند دختر دارد

در این حالت نیز، مادر 2/12، زوج 3/12 و دختران هر کدام 7/12 سهم الارث دارند.

برای ارث شرایطی وجود دارد. این شرایط عبارتند از:

• بایستی که مرگ حتما اتفاق بیافتد.
• شرایط نسبی وجود داشته باشد.

بایستی که حتما مرگ اتفاق بیافتد

پس از اثبات مرگ، تعیین نمودن زمان دقیق مرگ بسیار اهمیت دارد. خصوصا اگر چند نفر با هم فوت نموده باشند که اگر اثبات گردد هر یک از آن ها در هنگام فوت دیگری در قید حیات بوده است، از وی ارث می برد.

در هنگام فوت یکی معلوم باشد و دیگری مجهول

چنانچه افرادی که هر کدام از آن ها از دیگری می توانند ارث ببرند، فوت نمایند و تاریخ فوت یکی معلوم باشد و دیگری مجهول، در این صورت شخصی که زمان فوت او مجهول بوده است، از شخصی که زمان فوتش مشخص است، ارث می برد.

زمان فوت افراد نامشخص باشد

چنانچه افراد فوت کنند و زمان فوت هر کدام نامشخص باشد و دلیل فوت این اشخاص آوار یا غرق باشد، این اشخاص از یکدیگر ارث می برند.

زمان فوت هر دو فرد نامشخص باشد

چنانچه اشخاصی که از هم می توانند ارث ببرند، فوت نمایند، دیگر آن دو از هم ارث نمی برند.

شرایط نسبی وجود داشته باشد

آن چیزی که باعث می شود افراد از همدیگر ارث ببرند، رابطه ی نسبی است.

جهت مشاوره حقوقی با وکیل حقوقی، وکیل ارث ، با شماره تلفن های 09120170676 – 09123439500 تماس بگیرید.