حق کسب و پیشه بعد از چند سال تعلق میگیرد؟
حق کسب و پیشه و تجارت یکی از حقوق شناخته شده در قانون روابط موجر و مستاجر سال 56 است. حق کسب و پیشه و تجارت، از جهاتی با حق سرقفلی دارای تفاوت هایی است، که این دو نوع از حقوق ناشی از اجاره املاک تجاری را از نظر حقوقی متمایز می کند. اینکه حق کسب و پیشه بعد چند سال به دارنده حق تعلق میگیرد و یا میزان ارزش آن چگونه محاسبه می شود؟ از سوالات و مسائلی است که پاسخ به آن، شما را در آشنایی هرچه بیشتر با مفهوم این حق تجاری، یاری خواهد نمود.
فهرست مطالب این مقاله
حق کسب و پیشه بعد از چند سال تعلق میگیرد؟
حق کسب و پیشه و تجارت،حقی است که برای مستاجر یک ملک تجاری یا مغازه،به موجب سابقه‌ای که از جهت مدت طولانی اجاره و در اختیار داشتن منافع ملک و همینطور ایجاد شهرت تجاری برای خود و جلب مشتری برای خدمات و کالاهایی که ارائه میکند،برای او ایجاد میشود.
اگر بخواهیم برای ایجاد حق کسب و پیشه و تجارت،زمان خاصی معین کنیم، شاید این زمان به صورت دقیق قابل پیش بینی و تعیین نباشد. ایجاد حق کسب و پیشه و تجارت بستگی به چگونگی فعالیت شخص تاجر و میزان جذب مشتری و ایجاد چرخه سوددهی هرچه بیشتر برای آن مرکز تجاری اجاره شده، توسط او دارد.
ممکن است فردی که مغازه یا ملک تجاری را اجاره میکند،تنها در مدت چند ماه و یا یک سال،کسب و کار خود را به چنان رونق و سوددهی برساند و آنچنان تعداد مشتریان خود را افزایش دهد،که حق کسب و پیشه و تجارت برای او در همین مدت کم مستقر شود و به او تعلق بگیرد،برعکس ممکن است شخصی برای سال‌های طولانی، در یک ملک تجاری فعالیت و داد و ستد کند اما مشتری چندانی جلب نکرده و روز به روز ملک را با میزان جذب مشتری کمتر مواجه کند که این حالت باعث میشود، که ارزش حق کسب و پیشه و تجارت در این ملک،با کاهش روزافزون روبرو شود.
مطالب مرتبط: بهترین وکیل سرقفلی-وکیل سرقفلی
حق کسب و پیشه و تجارت در قانون روابط موجر و مستاجرسال ۵۶
حق کسب و پیشه و تجارت در قانون روابط موجر و مستاجر سال 1356 ذکر شده است و در مواد 18 و 19 این قانون، مورد اشاره قرار گرفته است. این قانون حق کسب و پیشه را حقی تعریف می کند که موجر در اجاره مغازه و یا ملک تجاری متعلق به خود، در ازای عدم انتقال مورد اجاره به دیگری، به مستاجر پرداخت می کند.
اگر این مبلغ طی شرایط قراردادی از طرف موجر به مستاجر پرداخت نشود، دادگاه پس از رسیدگی به دادخواست و دعوای مستاجر، حکم به تجویز انتقال منافع سرقفلی ملک به غیر را صادر می کند و به موجب این حکم مستاجر حق دارد، منافع موضوع سرقفلی را به دیگران منتقل نماید و شخصی که منافع سرقفلی، به او منتقل شده است، قائم مقام مستاجر اولی و دارای تمام حقوق و تکالیف او خواهد بود.
البته باید توجه داشت که چنانچه پس از پرداخت حق کسب و پیشه به مستاجر، او اقدام به انتقال این حق بدون اجازه و برخلاف قرار قبلی نماید، علاوه بر مجاز بودن درخواست تخلیه ملک از طرف مالک در این حالت، مبلغ پرداختی جهت حق کسب و پیشه از سوی موجر نیز نصف میزان اولیه ارزش این حق می باشد.
مطالب مرتبط: تبدیل حق کسب و پیشه به سرقفلی
ویژگی های حق کسب و پیشه و تجارت
حق کسب و پیشه قابل اسقاط نیست و به حکم قانون و از طریق جلب نظر کارشناس، قابل تعیین است. حق کسب و پیشه با سند رسمی قابل انتقال به غیر می باشد. این حق می تواند با عدم پرداخت اجاره بها و یا تعدی و تفریط و یا انتقال حق به دیگری، زایل شده و از بین برود.
حق کسب و پیشه و تجارت با توجه به ارزش ملک، منطقه و موقعیت مکانی آن و مدت اجاره ملک توسط مستاجر و میزان جذب مشتری و سود آوری کسب و کار صاحب حق کسب و پیشه محاسبه، و تعیین ارزش می گردد.
چگونه می توان حق کسب و پیشه و تجارت را از طریق قانونی مطالبه نمود؟
حق کسب و پیشه و تجارت با استفاده از مراجعه به کارشناس دادگستری و یا افراد خبره محاسبه می شود و دادگاه عمومی حقوقی، رای به الزام خوانده به پرداخت حق کسب و پیشه به میزان تعیین شده توسط کارشناس دادگستری، صادر می کند.
مطالب مرتبط: مبلغ حق کسب و پیشه چقدر است
البته صدور این حکم منوط به اثبات وجود رابطه ی استیجاری بین موجر و صاحب حق کسب و پیشه، با استفاده از قرارداد اجاره و یا شهادت شهود است.
در ذیل قرارداد اجاره و یا هر قرارداد الزام آور دیگر، می توان عدم امکان انتقال ملک توسط مستاجر و پرداخت حق کسب و پیشه و تجارت را در ازای عدم انجام این کار را، بین طرفین شرط نمود، در این صورت اگر مستاجر در ملک مرتکب تعدی و تفریط نشود یعنی از حدود قانونی و قراردادی بین طرفین تجاوز نکند، اجاره بهای معوقه نداشته باشد و همه را تماما پرداخت نماید و همین طور ملک را به دیگری انتقال نداده و کاربری آن را تغییر نداده باشد، مستحق دریافت کامل حق کسب و پیشه و تجارت پس از اتمام مدت اجاره و پس از درخواست تخلیه آن از سوی مالک می باشد.
جهت افزایش معلومات و آگاهی خود، از چگونگی محاسبه و نحوه تعلق گرفتن حق کسب و پیشه و تجارت به مستاجران واحد های تجاری، با وکیل حق کسب و پیشه و مشاوران گرو وکلای حکمت در تماس باشید.
سخن پایانی
حق کسب و پیشه و تجارت، حقی است که به مستاجران واحد های تجاری و بازرگانی، در ازای مدت اشتغال به کار و میزان افزایش مشتری و سوددهی اقتصادی تعلق می گیرد. این حق جهت حفظ ارزش افزوده ایجاد شده در رونق تجاری، در خصوص افزایش سوددهی در کسب و کار های اشخاص در املاک تجاری، به عنوان امتیازی خاص به مستاجرین این واحدها داده می شود.
حق کسب و پیشه با استفاده از نظریه کارشناسی تعیین میشود و با گذشت زمان ارزش آن افزایش پیدا میکند، زیرا تخصص و سابقه افراد در انجام حرف اقتصادی، علاوه بر ایجاد رونق اقتصادی و تجاری، بر افزایش ارزش خود ملک تجاری نیز تاثیر گذار خواهد بود.
