انتخاب بازرس در شرکت سهامی خاص

• بازرس را میتوان نماینده ی قانونی صاحبان سرمایه در شرکت به حساب آورد که بواسطه ی مجمع عمومی صاحبان سهام جهت نظارت کردن برعملکرد مدیران تعیین می گردد.
• بازرس وظفیه دارد براساس مصوبات مجمع عمومی و اساسنامه ی شرکت بصورت مستمر بر تصمیمات و اعمال مدیران نظارت کند و نقطه نظرات خود را در قالب گزارش کتبی سالیانه تهیه کند.
• در هر زمان، مجمع عمومی عادی می‌تواند بازرسان یا بازرس انتخاب‌شده‌اند را عزل کند، با شرطی که جایگزینی برای آن‌ها انتخاب نماید.

انتخاب بازرس در شرکت سهامی خاص

انتخاب بازرس در شرکت سهامی خاص، توسط مجمع عمومی موسسین و امضاء صورتجلسه توسط کلیه سهامداران انجام می گیرد. لازم به ذکر است که برکناری تمام بازرسین شرکت نیز توسط تصمیماتی که مجمع اتخاذ می کند امکانپذیر است.

تعداد بازرسین در شرکت سهامی خاص باید حداقل دو نفر باشد. یک بازرس اصلی و یک بازرس علی البدل . بازرس علی البدل در صورت بروز مشکل برای بازرس اصلی وظایف ایشان را به مدت مشخصی بر عهده می گیرد.

نکته قابل توجه اینکه:

“ برابر ماده ۱۵۰ اصلاحی درصورتی که شرکت سهامی خاص دارای چندین بازرس باشد، میبایست کلیه آن ها یک گزارش تهیه کنند ولی درصورت اختلاف با یکدیگر باید هر یک از اشخاص نظر خود را اعلام نموده و موارد اختلاف را نیز ذکر کنند.”

وظایف بازرس در شرکت سهامی خاص

وظایف بازرس در شرکت های سهامی خاص به شرح ذیل است:

۱. نظارت بر امور هیئت مدیره

۲. بررسی حساب ها

۳. اطلاع رسانی

با توجه به موارد فوق بیان نکات ذیل لازم است:

• در ماده 148 لایحه قانونی 1347 و در خصوص وظایف بازرسین شرکت سهامی خاص آمده است که بازرسین مکلفند درخصوص صحت عملکرد مدیران در موضوع تصویب ترازنامه شرکت که پس از تهیه می بایست در اختیار مجمع عمومی قرار دهند، اظهار نظر کرده و با درخواست سهامداران از مجمع عمومی دعوت بعمل آورند.

• وظیفه دیگر بازرس شرکت سهامی خاص این است که ایشان می بایست به بررسی صورت های مالی و حساب های سود و زیان شرکت پرداخته و اصالت اوراق و اسناد را تایید نمایند.
• وظیفه دیگر بازرس شرکت سهامی خاص این است که از حقوق سهامداران طبق اساسنامه شرکت اطمینان حاصل کرده و کلیه حقوق ائم از تقسیم سود و حق رای را طبق اساسنامه اجرا نمایند.
• بازرس باید اطلاعات تخصصی مورد نیاز خود را دارا بوده و گزارش های مورد نظر را به مجمع عمومی ارائه نماید. خصوصا گزارش سالانه که اینگونه گزارش ها معمولا باید حدود 10 روز قبل از برگزاری مجمع برای مطالعه سهامداران آماده باشد.
• بازرس می بایست در صورت بروز هرگونه تخلفی در شرکت آن را در اولین فرصت به مجمع عمومی عادی یا فوق العاده اطلاع داده و نیز به مراجع قضایی هم اطلاع دهد.

چه کسانی نمی توانند به عنوان بازرس شرکت انتخاب شوند؟

طبق ماده ۱۱۱ قانون تجارت افرادی که امکان بازرس شدن ندارند به شرح ذیل است:

۱-   محجورین و کسانی که حکم ورشکستگی آن ها صادر شده است.

۲- اگر شخصی مرتکب جنایت از جمله  سرقت ، خیانت در امانت ، کلاهبرداری ،  و یا از این قبیل موارد امکان بازرس شدن در شرکت را ندارد.

۳- بر اساس ماده ۱۴۷ قانون تجارت کشور اعضای هیئت مدیره و یا مدیر عامل شرکت امکان بازرس شدن در شرکت را ندارند.

۴- افرادی که عضوی از اعضای خانواده مدیران یا مدیرعامل هستند امکان بازرس شدن را ندارند. این موضوع برای اقرباء سببی و نسبی تا درجه سوم صادق است.

۵- افرادی که خود یا همسرش جزء افرادی هستند که توسط شرکت حقوق دریافت می‌کنند نمی‌توانند بازرس شوند.

 انتخاب بازرس از طرف مقام قضایی

در برخی مواقع، امکان دارد که مقام قضایی به دلایلی برای شرکت بازرس تعیین کند.یکی از این موارد، عدم تعیین بازرس برای شرکت از طرف مجمع عمومی است. در اینخصوص دادگاه عمومی شهرستان مربوطه طبق تقاضای ذینفع شرکت طبق قانون تعدادی بازرس برای شرکت تعیین می کند تا این افراد کلیه وظایف بازرس را تا تعیین بازرس از طرف مجمع عمومی بر عهده بگیرد. نکته مهم اینکه تصمیم دادگاه در اینخصوص غیر قابل شکایت است.