خیار شرط( حق فسخ ) چیست؟تفاوت آن با شرط خیار-شرایط –آثار  و..(صفر تا صد )

خیار شرط  طبق ماده 399 قانون مدنی، در عقد بیع( و سایر عقود قانونی مثل صلح واجاره و…)، ممکن است شرط شود که در مدت معین برای بایع(فروشنده) یا مشتری (خریدار)یا هر دو، یا شخص خارجی، اختیار فسخ معامله، باشد

مثال :

در مبایعه نامه قید گردد…

فروشنده ظرف 1 ماه از تاریخ انعقاد عقد، حق فسخ قرارداد را، دارد

چنین شرطی یا مواردی شبیه این، در قرارداد ها، از مصادیق خیار شرط یا شرط خیار، هستند

شرایط خیار شرط –آثار

خیار شرط(حق فسخ) ممکن است برای فروشنده و یا خریدار و یا شخص دیگری (غیر از طرفین قرارداد) ،بصورت بلادلیل در قرارداد، در نظر گرفته می شود.

نکته :اگر  طرفین قرارداد، این حق فسخ خود را، منوط به  شرط و شرطی در قرارداد، کرده باشند به اینگونه خیار، خیار تخلف از شرط می گویند نه خیار شرط  (که ممکن است بصورت شرط فعل، صفت و یا نتیجه در قرارداد درج شود)

–  طرفین قرارداد میبایست ابتدا و انتهای مدت خیار شرط را، تعیین کرده باشند و در صورت عدم تعیین ابتدای مدت خیار(حق فسخ)، ابتدای آن از تاریخ عقد، محسوب می شود. و انتهای آن ممکن است تا تاریخ تنظیم سند و یا تاریخ تحویل و یا سررسید قسط بعدی و..محسوب شود.

تفاوت آن با شرط خیار

– خیار شرط و شرط خیار، دارای یک مفهوم قانونی می باشد

خیار شرط، مختص عقد بیع نیست و در سایر عقود قانونی( بیع، اجاره، مضاربه و..) نیز، می توان آن را شرط نمود ولکن در وقف و اقاله (تفاسخ) وایقاعات و عقد نکاح، خیار شرط را نمی توان قرارداد

نحوه اعمال خیار شرط، توسط ورثه چگونه است…..

خیار شرط به ورثه به ارث می رسد و لکن ..

گروهی معتقدند ..حق خیار بین ورثه، قابل تجزیه است

نتبجه:عملا حق کلیه ورثه چه بخواهند از حق فسخ استفاده کنند و یا نخواهند استفاده کنند به قوت خود باقی است

و عده ای معتقدند حق فسخ غیر قابل تجزیه است

در صورت اعمال حق فسخ از ناحیه بعضی از وراث و عدم اعمال از ناحیه وراث دیگر، در نهایت قرارداد به اعتبار خود باقی است.

کلمات و جملاتی که در قرارداد دلالت بر خیار شرط می نماید.

مثال :

طرفین ظرف 6 ماه از تاریخ انعقاد قرارداد حق عدول از قرارداد را دارند یا می توانند قرارداد را برهم زنند و یا حق انصراف از قرارداد را، دارند.
تفاوت خیار شرط و سایر خیارات قانونی :

وکیل قرارداد 

تفاوت خیار شرط و خیار تخلف از شرط ( خیار اشتراط )

نکاتی در باب خیار تخلف از شرط :

1- حق فسخ حاصله از خیار تخلف شرط فوریت ندارد و دارنده حق فسخ هر زمان بخواهد می تواند از حق فسخ خود استفاده کند.

2- در صورتی که در قرارداد شرط شده باشد تاخیر در پرداخت هر کدام از چکها موجب حق فسخ برای فروشنده است در این حالت درخواست مطالبه چک از طریق محاکم حقوقی می تواند دلالت بر ساقط شدن تلویحی دارنده حق فسخ دارد.

3- دارنده حق فسخ باید دادخواست خود را در چارچوب تایید حق فسخ تقدیم نمود و نمی توان تقاضای فسخ قرارداد را از طریق محکمه بنماید چرا که فسخ یک عمل قضایی نیست تا بتوان از طریق دادگاه درخواست اعمال آن را نمود.

4- الزامی به تقدیم دادخواست تایید فسخ نیست مگر آنکه بخواهید از آثار آن بصورت همزمان استفاده نمایید مثلا استرداد ثمن را نیز بخواهید.

5- دادخواست تایید فسخ میبایست تحت عنوان دادخواست مجزی مطرح گردد مگر آنکه درضمن دفاع در قبال دعوی طرف مقابل مطرح شود.