قرار منع تعقیب

در این مقاله به موضوع قرار منع تعقیب و معنی آن میپردازیم.

قرار منع تعقیب

قرار منع تعقیب به معنای قراری است که بازپرس، دلایل کافی برای احراز وقوع جرم یا انتساب آن به متهم ندارد. قرار منع تعقیب به دو دلیل صادر می شود:

1- عملی که به متهم نسبت داده شده اصلا جرم نیست.

2- دلایل و ادله کافی برای مجرم شناختن متهم وجود ندارد.

قرار منع تعقیب جایی بکار می رود که، عمل متهم، مجرمانه نباشد (عمل به عنوان جرم در قوانین ما پیش بینی نشده باشد) و یا اینکه عمل نسبت داده شده به متهم جرم باشد اما دلایل کافی برای مجرم بودن متهم وجود نداشته باشد، در اینگونه موارد مقام قضایی (حسب مورد بازپرس یا دادیار تحقیق) قرار منع تعقیب صادر می نماید.

قرار منع چیست؟

منع تعقیب در موارد ذیل صادر می باشد:

1-قرار منع تعقیب صادره از ناحیه بازپرس به دلیل جرم نبودن عمل ارتکابی

2-قرار منع تعقیب صادره به دلیل فقدان دلیل با کافی نبودن دلیل

مهلت اعتراض به قرار منع تعقیب 

قرار منع تعقیب صادره از سوی دادسرا ظرف مدت ده روز از تاریخ ابلاغ و قرار منع تعقیب صادره از دادگاه ظرف مدت بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در دادگاه صالحه می باشد.

پیشنهاد می شود این مطلب را از دست ندهید:

قرار بازداشت موقت

اعتراض به قرار منع تعقیب

در مواردی که دادگاه صالح اعتراض شاکی را وارد تشخیص دهد و به لحاظ این که اتهام حسب دلائل موجود در پرونده متوجه متهم باشد که دادسرا این موضوع را لحاظ ننموده باشد؛لذا چنانچه قرار توسط دادسرا صادر شده باشد،آن را نقض و قرار جلب به دادرسی و انجام تحقیقات مقدماتی را صادر و پرونده را جهت انجام دستور به دادسرا اعاده می نماید.

در این مورد دادسرا مکلف به انجام دستور دادگاه می باشد و در این صورت متهم احضار و حسب نظر دادگاه و اتهامی که دادگاه اعلام نموده است به وی تفهیم اتهام خواهد نمود و در صورت نیاز اقدام به صدور قرار تأمین کیفری  و اخذ آخرین دفاع متهم را استماع می نماید و پرونده با صدور قرار مجرمیت و کیفر خواست به دادگاه ارسال می نماید.

البته به این نکته می بایستی توجه نمود که قرار مجرمیت اخیر نیازی به  تأیید دادستان نخواهد داشت؛ چرا که دادسرا منحصرا به نظر دادگاه اشاره می کند و تنها دلیل مجرمیت متهم را نظریه دادگاه اعلام خواهد کرد.حتی اداره ی حقوقی قوه ی قضائیه در نظریه مشورتی خود اعلام داشته است که در این زمینه نیازی به صدور کیفر خواست از ناحیه دادستان را ندارد.

سوال مهمی که در این خصوص وجود دارد این است که  آیا دادسرا می تواند در این مورد برنظر خود پافشاری نماید و اقدام به صدور مجدد قرار منع تعقیب  یا موقوفی تعقیب نماید؟

هرچند رویه قضایی گاه در مواردی اختلاف بین بازپرسان و دادیاران با قضات دادگاه را نشان می دهد ولی می بایست توجه نمود که در نهایت با توجه به این که دادسرا در معیت دادگاه فعالیت می نماید و همچنین مکلف به تبعیت از نظر دادگاه می باشد و نمی تواند دراین مورد مخالفتی نماید مگر اینکه موجب جدیدی برای صدور چنین قراری حادث شده باشد مثل این که متهم فوت نماید یا مشمول عو اعم از عمومی (به موجب قوه مقننه یا مجلس شورای اسلامی) یا خصوصی(از طریق عفو رهبری ) شود.

لازم به یادآوری این نکته مهم است که با استناد به ماده 278 قانون آیین دادرسی کیفری «…..هرگاه به علت فقدان یا عدم کفایت دلیل قرار منع تعقیب صادر شده و در دادسرا قطعی گردد نمی توان بار دیگر متهم را به همان اتهام تعقیب کرد مگر پس از کشف دلیل جدید، در این صورت با نظر دادستان یرای یک بار قابل تعقیب است.

و اگر این قرار در دادگاه قطعی شود، پس از کشف دلیل جدید به درخواست دادستان می توان او را برای یک بار با اجازه دادگاه صالح برای رسیدگی به اتهام، تعقیب کرد. در صورتی که دادگاه تعقیب مجدد را تجویز کند بازپرس یا دادیار تحقیق مطابق مقررات رسیدگی می کند.

تعقیب متهم پس از صدور قرار منع تعقیب

تعقیب مجدد متهم پس از صدور قرار منع تعقیب یکی از راهکارهای پیش‌‌بینی‌‌شده توسط قانونگذار درجهت رعایت عدالت در مورد افرادی است که در زمان رسیدگی به اتهام آنها به دلیل یا دلایل کافی دسترسی وجود نداشته است.

مبانی تعقیب مجدد متهم منطبق با اهداف دادرسی کیفری می‌‌باشد که از آن جمله می‌‌توان به دستیابی به حقیقت قضایی و جلوگیری از هنجارشکنی در جامعه اشاره نمود. از آنجایی که مرجع اصلی انجام تحقیقات مقدماتی دادسرا می‌‌باشد قانونگذار امکان تعقیب مجدد متهم در پی صدور قرار منع تعقیب در این نهاد را در مادة 278 قانون آیین دادرسی کیفری مورد اشاره قرار داده است.

جهت مشاوره  مشاوره حقوقی،  وکیل ،  وکیل کیفری، وکیل حقوقی لطفا با شماره تلفن های  09120170676 – 09123439500 تماس بگیرید..