تدلیس در عقد نکاح
تدلیس در عقد نکاح به معنی فریب در ازدواج است. این بدان معناست که چنانچه هر یک از طرفین، به دلایلی عیبی را که در خودش موجود است پنهان کند و یا صفت عالیه ای را که ندارد به خود نسبت دهد. این موضوع حسب ماده 438 قانون مدنی، تدلیس در عقد نکاح نامیده می شود.
فهرست مطالب این مقاله
تدلیس چیست؟
تدلیس در لغت به معنای عیب پوشی، فریب، حقه بازی، نیرنگ بازی، فریب کاری، مکر، فریب دادن، فریفتن، عوام فریبی مردم فریبی، عیب پوشاندن، عیب پنهان کردن آمده است .
در اصطلاح حقوقی تدلیس عبارت است از عملیاتی که موجب فریب طرف مقابل شود .در این گونه موارد و یا موارد مشابه دیگر که فرد فریب خورده می تواند نکاح را فسخ نماید .
ارکان تدلیس در عقد نکاح
1-عنصر مادی
2-عنصر معنوی
عنصر مادی تدلیس در عقد نکاح
در عنصر مادی باید کارهایی انجام شود که عیب را بپوشاند یا وجود صفتی را که مورد نظر طرف عقد است در دیگری وانمود کند خواه به وسیله نوشته یا لفظ باشد یا انجام کارهای خدعه آمیز .
پیشنهاد میشود این مطلب را از دست ندهید:
ازدواج مجدد مرد و شرایط ازدواج مجدد
عنصر معنوی تدلیس در عقد نکاح(فریب در ازدواج):
کارهایی که انجام میشود باید عمدی باشد و به قصد فریب طرف مقابل انجام شود.در مورد قانون مدنی حکمی ندارد ولی مفهوم فریب دادن جز به عمد تحقیق نمی یابد.
در ماده 1128 قانون مدنی در باب تدلیس آورده است :
« هر گاه در یکی از طرفین صفت خاصی شرط شده و بعد از عقد معلوم شود که طرف مذکور فاقد وصف مقصوده بوده ، برای طرف مقابل حق فسخ خواهد بود ، خواه وصف مذکور در عقد تصریح شده ، یا عقد متبانیاً بر آن واقع شده باشد . »
باید توجه داشت که تدلیس زمانی موجب فسخ نکاح می شود که عمداً با اعمال متقلبانه طرف دیگر را فریب داده باشد .
اختیار فسخ فوری است بدین معنی که طرفی که حق فسخ دارد بعد از اطلاع نکاح را فسخ نکند این حق او ساقط میشود البته به این شرط که علم به این حق فسخ و علم به فوریت آن داشته باشد.
تشخیص مدتی که برای امکان استفاده از این حق لازم بوده به نظر عرف و عادت است . اگر آگاهی فرد فریب خورده بعد از رابطه زناشویی باشد، وی میتواند علاوه بر فسخ نکاح از عامل فریب مهریه را باز پس گیرد.
ضمانت اجرای کیفری تدلیس در عقد نکاح:
علاوه بر ضمانت اجرای مدنی تدلیس، قانونگذار در این زمینه ضمانت اجرای کیفری نیز مقرر کرده است و ماده ۶۴۷ قانون مجازات اسلامی میگوید: چنانچه هر یک از زوجین قبل از عقد ازدواج طرف خود را به امور واهی از قبیل داشتن تحصیلات عالی، تمکن مالی، موقعیت اجتماعی، شغل و سمت خاص، تجرد و امثال آن تدلیس دهد و عقد بر مبنای هر یک از آنها واقع شود، مرتکب به حبس تعزیری از ۶ ماه تا دو سال محکوم میشود.
جرم مجازات تدلیس در عقد نکاح(فریب در ازدواج):
مطابق با ماده۶۴۷ قانون مجازات اسلامی:
چنانچه هر یک از زوجین قبل از عقد ازدواج طرف خود را به امور واهی ازقبیل داشتن تحصیلات عالی، تمکن مالی موقعیت اجتماعی، شغل، سمت خاص، تجرد و امثال آن فریب دهد و عقد بر مبنای هر یک از آنها واقع شود، مرتکب به حبس تعزیری از شش ماه تا دوسال محکوم می گردد.
نمونه دادخواست تدلیس در عقد نکاح:
شخصات طرفین | نام | نام خانوادگى | نام پدر | شغل | محل اقامتشهر – خیابان -کوچه – شماره –پلاک |
خواهان | خانم/آقای.. | ||||
خوانده | خانم/آقای.. | ||||
وکیل | |||||
تعیین خواسته وبهای آن | تقاضای فسخ نکاح با توجه به عیوب مذکور در ماده ۱۱۲۲ قانون مدنی | ||||
دلایل ومنضمات دادخواست | ۱ – فتوکپی مصدق عقدنامه ۲ – گواهی پزشکی | ||||
ریاست محترم …..با سلام احتراماً با تقدیم این دادخواست و ضمایم آن به استحضار ریاست محترم دادگاه میرساند:
با توجه به عقدنامه ازدواج مورخ … فی مابین اینجانبه خواهان … و خوانده دعوی آقای … و بروز عیب در نامبرده (خصاء یا عنن یا مقطوع بودن آلت تناسلی) و مدارک تقدیمی و گواهی پزشکی، مستنداً به ماده ۱۱۲۲ قانون مدنی تقاضای رسیدگی و صدور حکم مبنی بر فسخ نکاح مذکور را با احتساب خسارت دادرسی دارم.
با تشکر و تجدید احترام امضا |
جهت مشاوره حقوقی با وکیل خانواده، وکیل طلاق، وکیل مهریه، وکیل پایه یک دادگستری با شماره تلفن 09120170676 – 09123439500 تماس بگیرید.