چک حقوقی
چک حقوقی چکی است که قابلیت شکایت کیفری نداشته باشد.این قابلیت توسط مقام قضایی و در قانون ذکر شده است.
در این مقاله به کلیات چک و قوانین حاکم بر آن با تاکید بر چک حقوقی خواهیم پرداخت:
چک حقوقی چیست؟
چک حقوقی چکی است که مطالبه وجه آن ، صرفا از دو طریق امکان پذیر است :
الف- ازطریق حقوقی و با تقدیم دادخواست
ب- ازطریق اجرای ثبت
از طریق دادسرا ،نمی توان علیه صادر کننده چک، شکایت کیفری کرد و از این حیث مزیت چک ساقط میشود.
نکته :
از دریافت چک های که جنبه کیفری آن ساقط شده خودداری کنیم، چرا که راه برای وصول چنین چک هایی ، سخت و ناهموار میباشد.
برابر ماده 13 قانون صدور چک :
چک های ذیل فاقد جنبه کیفری میباشد، و صرفا میتوان از طریق حقوقی ، نسبت به وصول آن اقدام نمود .
- چک سفید امضاء
- چک های مشروط و امانی
- چک تضمین
- چک فاقد تاریخ
- چک وعده دار
- چک های برگشت خورده فاقد مهلت قانونی
- چک مرتبط با معاملات نامشروع و ربوی
این مطلب را از دست ندهید:
چک سفید امضاء چیست؟
چکی که صرفاً دارای امضاء بوده ، بدون درج هرگونه مطلب و نوشته و رقمی در روی چک(منظور بالای امضاء )چک سفید امضاء می گویند .
چک های مشروط و امانی چیست؟
اگر پرداخت وجه چک ، منوط به تحقق شرطی شده باشد؛ آن چک مشروط محسوب میشود. مثلا پرداخت وجه چک ، منوط به انجام نقاشی ماشین باشد .
بطور مثال :
وصول چک شماره 5678 منوط به ، تحویل آپارتمان میباشد .
و همچنین اگر اثبات شود چکی به نحو امانت ، در ید دیگری بوده آن چک فاقد جنبه کیفری میباشد .
چک تضمین چیست؟
اگر یک فقره چک از بابت ضمانت انجام تعهد یا معامله ای داده شده باشد ، فاقد وصف کیفری است .
مثال: چک هایی که بابت ضمانت تخلیه و یا پرداخت اجاره بها از مستأجر گرفته میشود .
پیشنهاد میشود این مطلب را از دست ندهید:
مندرجات الزامی روی چک-کاملا کاربردی
چک بدون تاریخ چیست؟
غالباً اشخاص از این ترفند برای ساقط کردن جنبه کیفری چک استفاده می کنند بدین نحو که ..
متن چک را با یک خودکار ، در یک زمان بنویسند و در زمانی دیگر با خودکاری متفاوت ، تاریخ آن را درج می کنند .
در نهایت ، کارشناس با توجه به تفاوت جوهر متوجه میشود تاریخ چک ، بعد از صدور چک نوشته شده است .
چک های وعده دار چیست؟
طبق قانون چک ، فقط چک های به روز، دارای جنبه کیفری بوده و مجازات کیفری دارد.
بطور مثال:
تاریخ صدور چک : 3/3/95 تاریخ پرداخت و سررسید : 4/3/95 (وعده دار)
چک هایی که در مهلت مقرره قانونی برگشت نخورده باشد و یا اقامه شکایت کیفری نشده باشد چیست؟
دارنده چک میبایست بمنظور برخورداری از امتیاز قانونی شکایت کیفری ،ظرف مدت شش ماه از تاریخ چک ، آن را برگشت بزند و ،ظرف مدت شش ماه از تاریخ برگشت چک ، (گواهینامه عدم پرداخت) شکایت خود را به دادسرا تقدیم نماید . در غیر اینصورت جنبه کیفری چک ساقط میگردد .
انتقال چک برگشتی به شخص دیگر:
یعنی دارنده چک به بانک مراجعه و بعد گواهی عدم پرداخت چک را بدلیل عدم موجودی دریافت و بعد چک مذکور را به شخص دیگری انتقال دهد در اینصورت چک دیگری ضمانت اجرای کیفری ندارد .
چک معاملات نامشروع و یا ربوی چیست؟
برابر ماده 7 قانون صدور چک:
یعنی صادره کننده چک بدلیل وجود معاملات نامشروع از قبیل مواد مخدر و آلات و ادوات جرم و یا معاملات ربوی سند تجاری چک را صادر و به دارنده تحویل دهد که در اینصورت این دسته از چک ها از ضمانت اجرای کیفری محروم هستند و باید برای وصول آنها از دادگاه حقوقی اقدام کرد .
دستور عدم پرداخت چک پشت باجه به دلیل جرائم مقرر در ماده 14 قانون صدور چک:
در اینصورت برای مطالبه وجه چک مذکور نمیتوان شکایت کیفری اقدام کرد .
حقوقی بودن چک ، به معنی بی اعتباری یا فقدان ارزش چک نیست بلکه به این مفهوم می باشد که دارنده چک ، نمی تواند علیه صادرکننده چک شکایت کیفری نماید و برای صادر کننده چک مجازات قانونی ( 6 ماه تا 2 سال حبس ) در نظر گرفته نمی شود .
موارد برگشت چک:
- نبودن وجه نقد یا کافی نبودن آن
- صدور دستور عدم پرداخت وجه چک به بانک از طرف صاحب حساب
- تنظیم چک به صورت نادرست، از قبیل عدم مطابقت امضا، اختلاف در مندرجات چک، قلم خوردگی در متن و مسائلی از این قبیل که باعث شود بانک از پرداخت پول خودداری کند
- صدور چک از حساب مسدود
آیا برگشت زدن چک به معنی شکایت حقوقی و کیفری است؟
اشتباهی که اکثر افراد میکنند این است که فکر میکنند برگشت زدن چک به معنی پایان مراحل شکایت است.ولیبرگشت زدن چک به تنهایی برای رسیدن شما به پولتان کافی نیست،شما بعد از برگشت زدن چک تنها به مدت 6 ماه فرصت دارید که به مراجع قضائی شکایت کنید که در صورت عدم ثبت شکایت در این مدت ، نمیتوانید نسبت به دریافت پولتان امیدوار باشید.
آیا چک حقوقی زندان دارد؟
بمنظور وصول چک برگشتی ازطریق دادگاه حقوقی میبایست. اصل چک برگشتی را به همراه گواهینامه عدم پرداخت (که بانک مهر و امضاء کرده است )رابه یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ،برده و دادخواست مطالبه وجه چک به همراه خسارات دادرسی را بدهید.
سپس دفاتر مربوطه پرونده شما به دادگاه حقوقی ارسال می نمایند و دادگاه حقوقی ضمن تعین وقت رسیدگی از شما دعوت می کند در جلسه حاضر شوید و سپس مبادرت به صدورحکم می نماید پس از صدور حکم قطعی و رسیدگی به دعوی اعسار صادرکننده چک می توانید نسبت به جلب صادر کننده چک اقدام نمایید.
در ادامه بخوانید:
چک ضمانت چیست ؟انواع چک ضمانت و شرایط آن -نحوه وصول چک ضمانت
جهت مشاوره حقوقی با وکیل چک ، وکیل حقوقی با شماره تلفن های 09120170676 – 09123439500 تماس بگیرید.
طبق کدام ماده بعدازاعسارودرصورت عدم پرداخت ایساط جلب داردچراروهواحرف میزنید
سلام وقت بخیر. طبق رویه عملی امکان جلب وجود دارد
سلام وقت بخیر. این امر مطابق رویه رایج در محاکم است.
آیا کسی که چک را صادر کرده و مدتی از آن گذشته میتواند خودش آن چک را باطل کند
سلام وقت بخیر. در مواردی ابطال لاشه چک مطابق رویه عملی امکان پذیر است.
در مواردی امکان دارد
سلام وقت بخیر. در مواردی امکان دارد