قانون حق کسب و پیشه سال56چیست -به زبان ساده-کاربردی
قانون حق کسب و پیشه سال56چیست -به زبان ساده-کاربردی
مفهوم حق کسب و پیشه
فهرست مطالب این مقاله
– حق کسب و پیشه حقی است …
که برای مستأجر و درخلال مدت اجاره ، با توجه به شهرت کسبی و حق مشتری گیری وی ایجاد می شود
چه مستأجر مال یا وجهی به موجر داده یا نداده باشد.
بعبارتی ایجاد این حق کاملا ،به عمل مستاجر بستگی دارد ممکن است ایجاد شود یا نشود
یعنی اگر مستاجر در ملک تجاری هیچ فعالیتی نکند ،برای وی حق کسب و پیشه هم ایجاد نمی شود
بطور مثال :
اگر مستاجری مغازه ای را جهت کفش فروشی دایر کرده باشد و در آن سالیان سال فعالیت داشته
و در نتیجه فعالیت مستاجر ،آن محل در ذهن مشتریان گذری و یا بومی ، بعنوان شغل کفش فروشی در ذهنشان بماند
امکان دارد بارها برای خرید شیرینی به آن محل مراجعه کنند به این گونه حق ،که موجب جذب مشتریان بیشتر و اعتبار محل کسب شده ،حق کسب و پیشه می گویند
برابر قانون روابط موجر و مستاجر 1356
اگر به مستاجری قبل از سال 1376 ،مغازه ای را به اجاره واگذار می کردید
دیگر نمی توانستید در انقضای مدت قرارداد اجاره ،ملک استیجاری را تخلیه نماید ولو آنکه..
مدت اجاره بصورت موقت ( ولو یکسال )باشد چرا که به مستأجر ،حق کسب و پیشه تعلق می گیرد
نکته ***
در صورتی که تاریخ قرارداد اجاره تنظیمی بعد از سال 1376 باشد ،کلا موضوع حق کسب و پیشه منتفی می شود
این مقاله توسط داود چشمی -نویسنده کتاب حق سرقفلی و کسب و پیشه نوشته شده ( لطفا جهت دانلود کتاب کلیک نمایید )
جهت مشاوره حقوقی ،یا وکیل ملکی و یا وکیل قرارداد و یا وکیل سرقفلی با مجموعه گروه وکلای حکمت تماس بگیرید.
_تعریف استاد کاتوزیان از حق کسب و پیشه یا تجارت:
حقی است برای مستأجر بازرگان و پیشه وران و مطلق کسانی که از طریق اجاره ی مکانی، کسب معاش کنند ولو آنکه بازرگان نباشد، با سرقفلی معمولاً فرق دارد زیرا شهرت تجارت و وجود مشتریان از عناصر سازنده ی آن نیست.
سوابق تاریخی :
تا دهه ی 1320 ، از مفهوم حق کسب و پیشه ، ذکری بمیان نیامده بود
ولکن برای اولین باردر قانون ایران ، اصطلاح حق کسب و پیشه و تجارت ، در قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1339 بکار برده شد ، سپس در قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 1356 به آن ارزش و اعتبار مالی بخشیده شد و به موارد تخلفات مستاجر نیز، اشاره شد
در باب مشروعیت آن فیمابین فقها ،اختلاف نظر زیادی وجود دارد چرا که…
بعضی از فقهاء قائل به این امر هستند که
بر حسب قواعد فقهی و شرعی از جمله قاعده لاضرر و حدیث نبوی «حرمه مال المسلم کحرمه دمه و…
عدم تخلیه مستاجر در انقضای مدت اجاره به دلائلی ازجمله … ایجاد ارزش و اعتبار در ملک مالک در اثر فعالیت کسبی مستاجر ،خلاف قواعد شرعی اسلام میباشد
حق کسب و پیشه و تجارت ،در قوانین و مقرارت جاریه ،در 2 جاء بکار برده شده
1.حق کسب و پیشه موضوع قانون روابط موجر و مستأجر سال 1356
2.حق کسب و پیشه موضوع تبصره ۳ ماده ۵ لایحه قانونی نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه های عمومی، عمرانی و نظامی دولت
درتبصره ذیل لایحه مرقوم از کلمه اشخاص اعم از مستاجر و مالک استفاده شده
که در آن از کلمه صرف مستأجر یا مستأجران استفاده نشده و از این جهت با مفهوم حق کسب و پیشه مذکور در قانون روابط موجر و مستأجر متفاوت است.
تبصره 3 – چنانچه ملک مورد معامله محل کسب و پیشه اشخاص باشد در صورتی به آن حق
کسب و پیشه تعلق خواهد گرفت که حداقل یک سالقبل از اعلام تصمیم “دستگاه اجرایی”
محل کسب و پیشه بوده باشد.
مفهوم حق سرقفلی و کسب و پیشه در عرف بازار
در عرف رایج بازار ،حق سرقفلی و کسب و پیشه ، بصورت یکجا ودر کنار هم ، بکار برده می شود ولکن در عمل، این دو مورد ،علیرغم شباهت های که باهم دارند، تفاوت های هم با یگدیگر دارنند