شرکت های تعاونی

شرکت تعاونی یکی از هفت نوع شرکتی است که قانون تجارت از آن نام برده است. تعاونی یعنی دو یا چند نفر، در انجام امور با یکدیگر همکاری و مشارکت دارند. هدف اصلی شرکت های تعاونی کمک به بهبود وضع اقتصادی و رفاه شرکاء و تامین حوائج و نیازمندی های مخصوص آن ها است لذا معمولا در مواقعی بیشتر تشکیل می شود که وضع اقتصادی آشفته و نامساعد باشد و بعلت تورم و گرانی قدرت خرید مردم کم است و لذا برای ارائه خدمات و تولید و امکانات رفاهی،اقشار کم درآمد را تحت پوشش خود قرار می دهد.

شرکت تعاونی چیست ؟

شرکت های تعاونی ، مشارکتی است که عده‌ای از افرادی که هم‌صنف یا تناسبی مشابه دارند مثلاً همسایه، دوست، خویشاوند هستند برای دستیابی به منافع مشترک گرد هم می‌آیند.

در حقیقت بهم کمک می‌کنند و برای تهیه مسکن یا خرید مایحتاج یا کسب اعتبار و وام تعاونی درست می‌کنند، سرمایه معینی را درمیان می‌گذارند و دسته‌ جمعی مشکل را حل می‌نمایند.

تعریف شرکت های تعاونی در قانون :

ماده 2 قانون شرکت های تعاونی :

شرکت تعاونی شرکتی است از اشخاص حقیقی یا حقوقی که به منظور رفع نیازمندی های مشترک و بهبود وضع اقتصادی و اجتماعی اعضاء از‌ طریق خودیاری و کمک متقابل و همکاری آنان موافق اصولی که در این قانون مصرح است تشکیل می‌شود.

انواع گرایش های شرکت های تعاونی در ایران :

کشاورزی – صنعتی – معدنی – خدماتی – مسکن – فرش دستباف – تامین کننده نیاز تولید کنندگان – تامین کننده نیاز مصرف کنندگان اعتبار – حمل و نقل – تولیدی_توزیعی – تامین نیاز صنوف خدماتی – مصرف آموزشگاهی – عمرانی

پیشنهاد ما برای شما:روشهای انحلال یک شرکت( مسئولیت محدود،سهامی،تضامنی و..)

انواع شرکت های تعاونی در قانون :

قانون تجارت، شرکت تعاونی را به دو نوع شرکت تعاونی تولید و شرکت تعاونی مصرف تقسیم میکند. اما انواع دیگری هم دارد که به شرح آتی میباشد.

1-شرکت تعاونی تولید :

در تعریف شرکت تعاونی تولید آورده است که همکاری عده ای از صاحبان حرفه به‌ منظور تولید و فروش اشیا و اجناس است مثل: امور مربوط به کشاورزی، دامداری، دامپروری، پرورش و صید ماهی، شیلات، صنعت و معدن، عمران شهری و روستایی و عشایری و نظایر آن، این نوع شرکت تعاونی تشکیل می شود.

2-شرکت تعاونی مصرف :

اما شرکت تعاونی مصرف آن است که مقاصد خاصی را دنبال می‌کند از جمله :

فروش اجناس لازم برای مصارف زندگی اعم از این که آنها را شرکا ایجاد کرده یا خریده باشند

تقسیم نفع و ضرر بین شرکا به نسبت خرید هر یک از آنها

3-شرکت تعاونی عام : 

شرکتی است که عضویت در آن برای همه آزاد می‌باشد و موسسین یا شرکت باید برای تأمین قسمتی از سرمایه اولیه و یا افزایش سرمایه شرکت، سهام آن را به عموم عرضه نمایند.

4-شرکت تعاونی خاص : 

شرکتی است که عضویت در آن منحصراً برای گروهی خاص از قبیل : کارگران، کارمندان، کشاورزان، دانشجویان، ایثارگران، زنان، مشاغل خاص و نظایر اینها آزاد باشد، بدیهی است شرکت تعاونی موظف به پذیرش متقاضیان واجد شرایط بوده و از این نظر محدودیتی برای عضویت وجود ندارد.

اساسنامه شرکت تعاونی :

اساسنامه شرکت تعاونی باید شامل نام با قید کلمه  تعاونی ، هدف ، موضوع ، نوع ، حوزه عملیات ، مدت ، مرکز اصلی ، نشانی ، میزان سرمایه ، مقررات مربوط به اعضاء ، ارکان ، مقررات مالی و کار ، انحلال و تصفیه ، حداقل و حداکثر اعضا به نسبت سرمایه و فرصت اشتغال و نوع فعالیت و …. باشد.

تشکیلات شرکت تعاونی : 

الف- مجمع عمومی:

مجمع عمومی که از اجتماع اعضای تعاونی یا نمایندگان آن ها تشکیل می شود به دو صورت عادی و فوق العاده منعقد می گردد.انتخاب هیات مدیره و بازرس یا بازرسان ، رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان و گزارش های مالی و تصویب بودجه سالیانه و تعیین سیاست ها و خط مشی شرکت از وظایف مجمع عادی و اتخاذ تصمیم در خصوص افزایش یا کاهش سرمایه و انحلال شرکت از اختیارات مجمع فوق العاده محسوب می شوند.

ب- هیات مدیره:

هیات مدیره که حداقل 3 و حداکثر 7 نفر عضو دارد از میان اعضای شرکت ( شرکاء ) انتخاب می شوند و مسئولیت اداره امور تعاونی را بر عهده دارند.
اجرای مفاد اساسنامه ، اجرای تصمیمات مجمع عمومی، تهیه صورت ها و گزارش های مالی برای ارائه به مجمع عمومی، دعوت از مجامع عمومی و نظارت بر امور جاری و فعالیت های تعاونی و عزل و نصب و قبول استعفای مدیر عامل از جمله وظایف هیات مدیره می باشند.

ج-بازرس یا بازرسان:

بازرس که توسط مجمع عمومی عادی انتخاب می شود مسئول نظارت بر عملکرد هیات مدیره و اجرای تصمیمات مجمع و اساسنامه است.بازرس همچنین باید از روند صحیح تهیه گزارش مالی و تهیه و تنظیم صورت های مالی شرکت اطمینان حاصل نماید و گزارش خود را تهیه و به مجمع عمومی سالیانه ارائه نماید.
رسیدگی به شکایات احتمالی اعضا از نحوه مدیریت و عملکرد هیات مدیره نیز بر عهده بازرس است و نتیجه را باید به مجمع ارائه دهد.

عضویت و خروج از شرکت :

عضویت در شرکت تعاونی برای تمام اشخاصی که محل فعالیت یا سکونت آنها در حوزه عمل شرکت باشد و به تمام یا قسمتی از خدمات‌ شرکت احتیاج داشته باشند آزاد است.

خروج هر عضو از شرکت اختیاری است و نمی‌توان آن را منع کرد و بهای سهم یا سهام او حداکثر به ارزش اسمی باید ظرف یکسال از‌ تاریخ خروج عضو از شرکت نقداً پرداخت گردد. ‌برای پذیرش مجدد عضو خارج شده از شرکت می‌توان در اساسنامه شرایطی پیش‌بینی نمود.

رویه رایج در تامین سرمایه شرکت تعاونی :

وزارتخانه ها، سازمان ها، شركتهای دولتی و وابسته به دولت و تحت پوشش دولت، بانكها، شهرداریها، شوراهای اسلامی كشوری، بنیاد مستضعفان و سایر نهادهای عمومی می توانند جهت اجرای بند ٢ اصل ٤٣ قانون اساسی از راه وام بدون بهره یا هر راه مشروع دیگر از قبیل مشاركت، مضاربه، مزارعه، مساقات اجاره، اجاره به شرط تملیك، شرط فروش اقساطی و صلح اقدام به كمك در تامین یا افزایش سرمایه شركتهای تعاونی نمایند بدون آنكه عضو باشند.

نحوه ثبت شرکت های تعاونی :

تاسیس شركت تعاونی بر اساس اقدام مجمع موسس كه شامل عده ای افراد واجد شرایط عضویت می باشد صورت می گیرد. تعداد اعضای مجمع عمومی موسس هفت نفر است كه سه نفر به عنوان هیئت موسس و یك نفر به عنوان نماینده در اداره كل تعاون می باشند. در اولین جلسه رسمی مجمع عمومی عادی كه با شركت متقاضیان تشكیل می شود اساسنامه شرکت تعاونی پیشنهادی پس از بحث و بررسی با موافقت حداقل دو سوم اعضا تصویب می شود.

میزان سرمایه لازم برای ثبت شرکت های تعاونی :

سرمایه تامین یا تعهد شده از طرف اعضا در هر مرحله ثبت شركت تعاونی نباید كمتر از ٥١ درصد كل سرمایه شركت باشد و هر شرکت تعاونی وقتی ثبت و تشكیل می گردد كه حداقل یك سوم سرمایه آن تادیه و در صورتی كه به صورت نقدی و جنسی باشد تقویم و تسلیم شده باشد.

ادغام و انحلال و تصفیه تعاونی :

الف – ادغام تعاونی:

مجامع عمومی فوق العاده می توانند ادغام شرکت های تعاونی را با یکدیگر تصویب نمایند. صورتجلسات مجامع عمومی فوق العاده تعاونی هایی که با هم ادغام شده اسند به همراه مدارک مربوطه حداکثر ظرف مدت دو هفته جهت ثبت به اداره ثبت شرکتها تسلیم شده و خلاصه تصمیمات نیز به اطلاع کلیه اعضا و بستانکاران می رسد (مستفاد از ماده ٥٣).

ب – انحلال و تصفیه تعاونی:

شرکتهای تعاونی با رای مجمع عمومی فوق العاده یا وزارت تعاون در موارد زیر منحل می گردند:
در صورت تصمیم مجمع عمومی فوق العاده کاهش تعداد اعضا از حد نصاب مقرر در صورتی که حداکثر ظرف مدت ٣ ماده تعدا اعضا به نصاب مقرر نرسیده باشد. انقضای مدت تعیین شده در اساسنامه مربوط در صورتی که در اساسنامه مدت تعیین شده باشد و مجمع عمومی مدت را تمدید نکرده باشد توقف بیش از یک سال بدون عذر موجه عدم رعایت قوانین و مقررات مربوط پس از ٣ بار اخطار کتبی در سال به وسلیه وزارت تعاون بر طبق آیین نامه مربوط و بالاخره در صورت ورشکستگی طبق قوانین مربوط.

بعد از انحلال سه نفر جهت امر تصفیه ظرف مدت یک ماه انتخاب و به اداره ثبت محل معرفی می گردند.

در ادامه بخوانید:شرکت نسبی چیست ؟نحوه تشکیل آن-مسئولیت شرکا-انتخاب و عزل مدیران-موارد انحلال شرکت

نکات کلیدی شرکت های تعاونی :

1- تعداد اعضای شرکت تعاونی نباید از 7 عضو کمتر باشد.

2- شرکت تعاونی تنها می‌­تواند فی‌مابین اشخاص حقیقی تشکیل شود و اشخاص حقوقی نمی‌توانند به‌عنوان شریک وارد این شرکت شوند.

3- شركت های تعاونی شركتهایی هستند كه تمام یا حداقل ٥١% سرمایه به وسیله اعضا در اختیار شركت تعاونی قرار می گیرد.

4- شركت های تعاونی فقط به منظور رسیدن به اهداف خاصی كه در ماده ١ قانون بخش تعاون آمده می توانند تشكیل شده و فعالیت نمایند.

5- شركت تعاونی فقط درامور مربوط به تولید و توزیع می توانند فعالیت كنند.

6- رعایت مقررات قانونی بخش تعاون در تشكیل و فعالیت شركت های مذكور الزامی است.

گروه وکلای حکمت:

متخصص در امور شرکتها ( ثبت ، تشکیل ، انحلال، قراردادها و..)در صورت نیاز به وکیل شرکت  ها با شماره های درج شده در سایت تماس حاصل فرمایید.