دعوی نصب قیم
دعوی نصب قیم
قیم در لغت : به معنای راست و متعادل میباشد.
قیم در اصطلاح حقوقی : نصب قیم برای کسانی لحاظ می شود که فاقد سرپرست و ولی می باشند و نیازمند حفاظت و نگهداری از سوی افراد دیگری هستند.
نصب قیم برای اشخاص دارای شرایط ، قوانین ،آثار مشخصی می باشد.
مراحل تعیین و نصب قیم
بر اساس قانون تمامی افراد محجور برای رسیدگی به امور مالی خود، نیازمند سرپرست ، ولی یا قیم می باشند. در واقع اشخاص محجور عبارتند از : افرادی که به سن ۱۸ سال تمام شمسی نرسیده باشند، افراد مجنون و سفیه که به آنان غیر رشید هم می گویند.
دختران و پسران مادامی که به سن قانونی نرسیدند بایستی زیر نظر ولی ، سرپرست و یا قیم خود باشند و بعد از رسیدن به سن قانونی، حق مداخله در امور مالی خود و هر گونه تصرفی را خواهند داشت و قطعا برای افراد غیر رشید این مسئله تا پایان عمر تداوم دارد.
تفاوت ولی و سرپرست با قیم در این نکته می باشد که سرپرست اطفال و افراد غیر رشید در ابتدا پدر و در نبود پدر، نیز جد پدری ( پدر بزرگ پدری) می باشد و مادامی که این 2 گروه در قید حیات بوده و یا صلاحیت حفاظت و نگهداری از افراد غیر رشید را داشته باشند، نوبت به تعیین و نصب قیم نمی رسد. اما در صورت فقدان پدر یا جد پدری، و یا عدم صلاحیت آنها برای حفاظت، ناتوانی ، کهنسالی ، طبق قانون بایستی برای آنان ولی قهری ( قیم ) انتخاب شود.
حدود و اختیارات قانونی قیم
بر اساس (ماده 1241 قانون مدنی )
“قیم نمیتواند اموال غیرمنقول مولی علیه را بفروشد و یا رهن گذارد یا معامله کند که در نتیجه آن خود مدیون مولی علیه شود مگر با لحاظ غبطه مولی علیه و تصویب مدعیالعموم در صورت اخیر شرط حتمی تصویب مدعیالعموم ملائت قیم میباشد. و نیز نمیتواند برای مولی علیه بدون ضرورت و احتیاج قرض کند مگر با تصویب مدعیالعموم.”
و در ادامه ماده (83 قانون امور حسبی ) نیز مقرر می دارد که:
“اموال غیر منقول محجور فروخته نخواهد شد مگر با رعایت غبطه او و تصویب دادستان”
بر اساس قوانین مذکور ، قیم نمی تواند اموال غیر منقول مولی علیه خود را مورد معامله قرار دهد مگر آنکه به مصلحت محجور بوده و این امر مورد تأیید دادستان باشد.
ویژگی های قیم
1-تساوی در دین: یعنی اگر برای طفل صغیری که مسلمان است قیم انتخاب شود، قیم وی نیز باید مسلمان باشد. زیرا کفار نمی توانند قیم یک فرد مسلمان شوند.
2-قیم باید عاقل، بالغ، و آگاه باشد.
3-قیم باید اهلیت داشته باشد
4-قیم باید قابل اعتماد باشد.
موارد منع قیم
در موارد ذیل فرد نمی تواند به سمت قیمومیت تعیین شود:
1- در صورتی که فرد مرتکب جنایت یا یکی از جنحههای مهم خیانت در امانت، کلاهبرداری، ،سرقت، هتک حرمت، اختلاس و یا… شود. و برای او حکم قطعی نیز صادر شده باشد.
2- ورشکستگه به تقصیر و کسانی که حکم ورشکستگی آنها صادر شده لکن هنوز عمل تصفیه انجام نشده است
3- اشخاص معروف به فساد اخلاقی
4- فردی که میان او و یا اقربای درجه اول او با محجور دعوایی مطرح بوده .
وظایف قیم بر اساس قانون
وظایف قیم از طرف قانون مدنی و یا قانون امور حسبی تعیین می شود که این امر بسته به اموری که برای قیم انتخاب می شود، قوانین مختص به خود را دارد.
- قیم بعد از منصوب شدن موظف است بلافاصله فهرستی از کلیه اموال محجور تهیه کرده و آن را برای امضا به دادستانی حوزه سکونت فرد محجور ارائه دهد.
- حفاظت از مولی علیه و نمایندگی قانونی وی در کلیه امور مالی و حقوقی و بعضا دخالت در امور غیر مالی مثل اجازه اشتغال به کار به فرد محجور .
- مدیریت هزینه های فرد محجور و افراد تحت تکفل وی
- قیم هم چنین موظف است حداقل سالی یکبار حساب دوران تصدی خود را به دادستان و یا نماینده او ارائه دهد.
- از امور غیر مالی که بر عهده قیم می باشد می توان به گرفتن همسر برای فرد محجوری که مجنون است، آن هم با تشخیص و اجازه پزشک و دادستان و یا در صورت صلاحدید، درخواست طلاق او به دادگاه از جانب محجور اشاره کرد
نمونه قیم نامه
آقای / خانم ………. فرزند……………..به شماره شناسنامه …………………………. به نشانی ………………… حسب ارجاع دادگاه عمومی ………….. از طرف دادگاه مدنی خاص به موجب دادنامه شماره ……………. به نظارت اطلاعی به سرپرستی صغار خانم……… و استصوابی صغیر آقای …………… فرزند………. به شماره شناسنامه…………. منصوب شده اید، که با رعایت و در نظر گرفتن مصلحت ایشان، در امور وی مداخله نمایید، فلذا به وظیفه سرپرستی خود عمل نموده و مکلف می باشید تا زمان تصدی، همه ساله صورتحساب مربوطه را به دفتر امور سرپرستی تسلیم نمایید .هر گونه نقل و انتقال عین یا منافع اموال منقول، سهام شرکت، و…. منوط به اخذ مجوز کتبی از امور سرپرستی دادگستری این شهر می باشد.
ضمنا دریافت حقوق و مستمری توسط قیم بلامانع است.