دعاوی حقوقی مطالبه وجه چک+قوانین جدید و کاربردی/

دعاوی حقوقی مطالبه وجه چک+قوانین جدید و کاربردی/

با تغییر در قوانین چک نحوه دریافت، انتقال، ظهر نویسی و حتی مطالبه وجه چک نیز تغییرات اساسی کرده است. در واقع قانونگذار با تغییر در قوانین چک موجب کاهش پرونده های قضایی شده و در عین حال امتیازاتی نیز برای دارنده چک های جدید و قدیم در نظر گرفته است.

در این مقاله تمام آنچه که باید در خصوص مطالبه چک های جدید و قدیمی و همچنین درباره دعاوی حقوقی مطالبه وجه چک بدانید بیان شده است.

انواع چک

انواع چک در ماده یک قانون صدور چک  بیان شده با این تفاوت که در تبصره الحاقی ۱۳۹۷عنوان شده که قوانین و مقررات مربوط به چک حسب مورد راجع به چک‌هایی که به شکل الکترونیکی (داده پیام) صادر می‌شوند نیز لازم‌ الرعایه است.

شرایط صدور چک

جهت صدور قانونی چک، در قانون قدیم شرایط خاصی وجود نداشت اما وفق قانون جدید صادرکننده باید کلیه اطلاعات چک از جمله مشخصات گیرنده، تاریخ سر رسید را عیناً در سامانه صیاد درج کند تا در صورت عدم وجود چک برگشتی و سایر شرایط، اجازه ثبت و صدور چک به وی داده شود.
علاوه بر صادرکننده، گیرنده نیز می بایست شناسه ۱۶ رقمی چک را وارد سامانه نماید و اطلاعات درج شده مربوط به چک را با اطلاعات موجود مطابقت دهد و تایید نماید و پس از طی این مراحل است که صدور چک تکمیل شده تلقی می گردد.

در واقع وفق قانون جدید انتقال چک نیز باید در سامانه ثبت گردد و به عکس چک های قدیم، پشت نویسی چک بدون ثبت در سامانه اعتباری ندارد.
همچنین وفق قانون جدید صدور چک در وجه ذینفع مشخص و معین صورت گیرد و صدور چک در وجه حامل ممنوع است در حالی که در چک های قدیم صادر کننده می توانست چک را در وجه شخص معین و یا حامل صادر کند.

روش های وصول چک

در قانون قدیم جهت وصول چک شرایط خاصی وجود نداشت اما وفق قانون جدید، تنها چک هایی قابل وصول هستند که مشخصات آنها‌ در سامانه صیاد ثبت شده باشد.

در هر دو قانون قدیم و جدید دارنده می تواند از تاریخ سر رسید، جهت دریافت وجه آن به بانک مراجعه کند و چناچه وجه چک به هر دلیلی پرداخت نشد، می تواند با استفاده از سه روش کیفری، حقوقی و یا ثبتی برای شکایت یا وصول وجه چک از صادرکننده یا سایر مسئولین اقدام کند.

از نواوری های قانون جدید این است که دارنده چک صیادی می تواند با حصول شرایطی پس از تقاضای صدور گواهی‌ عدم‌ پرداخت یا کسری موجودی از بانک و ثبت اطلاعات چک‌های برگشتی در سامانه با اخذ کد رهگیری، از طریق دفاتر خدمات قضائی، از دادگاه صالح بدون دریافت حکم و قطعیت آن،از دادگاه درخواست صدور اجراییه نماید.

دعاوی حقوقی مطالبه وجه چک

روشهای مطالبه چک در قانون

۱.روش حقوقی:

یکی از روش های وصول چک، طرح دعوی حقوقی است. این روش برای دارنده ای که تمایل به اخذ تامین خواسته یا دستور موقت دارد روش مناسبی است.
رسیدگی در این روش با توجه به مبلغ چک، در شورای حل اختلاف یا دادگاه انجام می گردد.
در این روش به عکس شیوه کیفری، دارنده می تواند علیه صادرکننده و هر یک از مسئولین پرداخت چک، طرح دعوی کند.
هم چنین شرایط شکلی چک و یا محدوده زمانی جهت وصول در این روش وجود ندارد و دارنده در هرصورت و بدون محدودیت می تواند به این روش استناد کند.

دعاوی حقوقی مطالبه وجه چک

۲.شکایت کیفری:

در قانون جدید وفق قانون قدیم شکایت کیفری تنها علیه صادرکننده امکان دارد و چک نیز باید سفید امضا، بدون تاریخ، مدت دار و یا مشروط نباشد تا قابلیت شکایت کیفری داشته باشد.
علاوه بر این در شکایت کیفری دو مرور زمان شش ماهه وجود دارد که دارنده موظف به رعایت آن می باشد. اول این که دارنده باید از تاریخ صدور چک ظرف شش ماه، چک را برگشت زده و از بانک گواهی عدم پرداخت دریافت کند.

حال اگر دارنده این گواهی را دریافت کرد، شش ماه دیگر فرصت دارد تا شکایت کیفری خود را انجام دهد در غیر صورت دیگر امکان شکایت کیفری ندارد و باید از سایر شیوه های وصول چک اقدام نماید.

۳. روش ثبتی:

از آن جا که وفق قانون، چک یک سند لازم الاجرا است (سند لازم الاجرا سندی است که دارنده آن بتواند بدون احتیاج به مراجعه به مراجع قضایی یا دادگاه برای اجرای مفاد آن دستور اجرا بگیرد.) دارنده می تواند از طریق اداره ثبت ، نسبت به وصول آن اقدام کند.
وصول چک از طریق اجرای ثبت آزادی عمل در شیوه حقوقی را ندارد و همانند شکایت کیفری از محدودیت هایی برخوردار است از جمله این که تنها نسبت به صادر کننده و صاحب حساب امکان پذیر است و چنان چه چک به وکالت یا نمایندگی صادر شده باشد، اجرائیه علیه هر دو شخص به نحو تضامن صادر می گردد.

علاوه بر این چک باید به عهده یکی از بانک های مجاز کشور (نه موسسات مالی یا اعتباری) صادر شده باشد و این که مطابقت امضای صادرکننده با نمونه امضای آن در سامانه، توسط بانک در گواهی عدم پرداخت تایید شود، در غیر این صورت امکان وصول چک از این طریق وجود ندارد.

۴. صدور مستقیم اجرائیه از دادگاه:

از جمله نوآوری های قانون جدید، درخواست صدور اجراییه چک از طریق دادگاه می باشد.(ماده ۲۳ ق.ص.چ)
در این روش چک باید شرایط لازم جهت صدور اجرائیه از جمله مشروط نبودن را داشته باشد و دارای کد رهگیری نیز باشد.
علاوه بر این، در روش فوق نیاز به رسیدگی و صدور حکم در دادگاه نیست که همین موضوع موجب تسریع در وصول وجه چک می شود.
همچنین در این روش برخلاف روش وصول از طریق اجرای اداره ثبت، صدور اجراییه و تشکیل پرونده نیاز به تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه دادرسی ندارد یعنی به صرف درخواست اجراییه، پرونده به مرحله اجرا منتهی می شود.

نکته: لازم به ذکر است چک هایی که فاقد کد رهگیری هستند از قابلیت صدور اجراییه و امتیازات مربوط به قانون جدید برخوردار نمی باشند اما این امر بدین معنا نیست که این قبیل چک ها به هیچ صورتی قابلیت پیگیری نباشند.

در پایان امیدواریم که بر اساس آخرین تغییرات و با تاسیس سامانه صیاد و به دنبال آن، الزامی شدن ثبت چک، شاهد کاهش حجم چک های برگشتی در آینده باشیم.

به گفته وکیل پایه یک دادگستری در موارد ذیل می­توان چک را برگشت زد

پیشنهاد ما به شما مطالعه مقاله وکیل چک برگشتی

دعاوی حقوقی مطالبه وجه چک

شیوه های وصول چک برگشتی

مطابق قانون تجارت تاریخ چک باید به روز باشد با این وجود اغلب چک ها دیگر به روز نیستند و تاریخ صدور و پرداخت آنها متفاوت است. این تفاوت منجر به پیدایش اختلافاتی در این خصوص شده  که چک برگشتی نتیجه همین اختلاف است.

 وصول چک برگشتی از طریق وصول وجه چک از طریق کیفری، وصول وجه چک از طریق حقوقی و وصول وجه چک از طریق اداره ثبت میسر خواهد بود که به توضیح هر کدام پرداختیم.

مهلت برگشت زدن چک

برای دعوای حقوقی ظرف مدت 15 روز از تاریخ صدورِ چک باید وجه آن را مطالبه کرد و چنانچه چک صادره منجر به صدور گواهی عدم پرداخت شود یک سال پس از صدور گواهی عدم پرداخت، برای اقامه دعوا مهلت وجود دارد.

اما برای شکایت کیفری چک رعایت مواعدی که فوقا توضیح داده شد الزامی است.

جهت مشاوره حقوقی ،با وکیل متخصص و یا وکیل چک و وکیل حقوقی و وکیل کیفری با مجموعه گروه وکلای حکمت تماس بگیرید.