جرائم حمل و نقل
قبل از ورود به بحث جرائم حمل و نقل، لازم است ابتدا تعریفی از حمل و نقل و قوانین آن داشته باشیم.
فهرست مطالب این مقاله
تعریف متصدی
«متصدی حمل و نقل کسی است که در ازاء دریافت دستمزد، حمل اشیاء و کالای مورد نظر را بر عهده می گیرد.»
قرارداد حمل و نقل
«قرارداد حمل و نقل قراردادی است که متصدی حمل و نقل در مقابل دریافت اجرت، متعهد می شود اشیایی را که به او تسلیم شده است، در محل مشخص دیگری تحویل داده یا اشخاصی را با وسایل نقلیه از محلی به محل دیگر ببرد.»
با توجه به اینکه در حال حاضر شرکت ها و موسسات وظیفه حمل و نقل کالا را از مبدا به مقصد بر عهده دارند، لذا این شرکت ها با اخذ مجوز های لازم از سازمان های مربوطه به صورت شخص حقوقی به فعالیت می پردازند.
قوانین حمل و نقل در قانون تجارت
ماده 377 قانون تجارت درباره متصدی حمل و نقل چنین بیان نموده است :
«متصدی حمل و نقل کسی است که در مقابل اجرت، حمل اشیاء را بر عهده می‌گیرد»
و در ضمن ماده 378 قانون تجارت، قرارداد حمل و نقل را جز در موارد استثنایی تابع مقررات عقد وکالت دانسته است.
قوانین کیفری حمل و نقل
قانون مجازات عاملين متخلف در امر حمل و نقل كالا مصوب 1367,01,23 با اصلاحات و الحاقات بعدي در 5 ماده به بیان مسئولیت کیفری برای متصدیان و کسانی که در حمل و نقل کالا مرتکب جرم می شوند، پرداخته است که به شرح ذیل می باشد :
ماده 1 – متصدي شركتها، مؤسسات، بنگاههاي حمل و نقل و رانندگاني كه مسئول حمل كالا به مقصد مي باشند چنانچه عمداً آنرا به مقصد نرسانند علاوه بر جبران خسارت وارده به صاحب كالا (در مثلي مثل و در قيمتي قيمت) به (حبس از 2 تا 5 سال يا جريمه نقدي معادل 10 تا 20 برابر قيمت كالا) محكوم ميشوند و در صورت تكرار جرم مذكور به حداكثر مجازات فوق محكوم خواهند شد.
ماده 2 – هر كس اموال و كالاهاي مذكور در ماده فوق را با علم و اطلاع تحصيل يا مخفي يا قبول نموده و يا مورد معامله و يا مورد استفاده ديگري قرار دهد و يا با آن مؤسسه يا شركت يا بنگاه و راننده به هر نحو همكاري نمايد به (حبس از شش ماه تا سه سال و جبران خسارات وارده به صاحب كالا) محكوم ميشود در صورتيكه متهم معامله اموال مزبور را حرفه خود قرار داده و يا مرتكب تكرار جرم مزبور شده باشد به حداكثر مجازات مقرر در اين ماده ضمن جبران خسارات وارده به صاحب مال محكوم ميشود.
ماده 3 – هر كس تمام يا قسمتي از كالاهاي ياد شده در ماده يك را در حين حمل و نقل سرقت نمايد هر گاه سرقت جامع شرايط حد محارب يا سرقت نباشد به (حبس از 2 تا 5 سال و جبران خسارات وارده به صاحب كالا) محكوم ميشود.
تبصره – رعايت امكانات و شرايط خاطي و دفعات و مراتب جرم و مراتب تأديب در موارد فوق الزامي است.
ماده 4– در صورت وجود عين كالا در مورد فوق، كالاي مزبور بايد به صاحبش مسترد گردد.
ماده 5 – چنانچه متهم براي اولين بار مرتكب يكي از اعمال مذكور در مواد فوق شده باشد و دادستان در موارد غير مهم تشخيص دهد با وعظ يا توبيخ يا تهديد يا اخذ تعهد تأديب خواهد شد با اعمال يكي از موارد تأديب فوق پرونده را ضمن انعكاس به وزارت راه بايگاني مي‌نمايد.
دادگاه نيز در صورت طرح پرونده در دادگاه حق اعمال مراتب بالا را به تشخيص خود دارد.
مسئولیت متصدیان حمل و نقل :
درباره مسئولیت متصدیان حمل و نقل ما با 2 فرض رو به رو هستیم :
- بر اساس (ماده 516 و 316 قانون مدنی) متصدی حمل و نقل امین محسوب می شود (ید امانی)،
بدین معنا که متصدی حمل و نقل مسئول نمی باشد مگر تقصیر او ثابت شود و بار این اثبات بر عهده طرف مقابل می باشد.
- بر اساس (ماده 377 الی 394 قانون تجارت) ید متصدی حمل و نقل ضمانی می باشد بدین معنا که متصدی حمل و نقل مسئول می باشد مگر اثبات نماید که :
1- تلف یا گم شدن مربوط به جنس‌خود مال‌التجاره بوده و یا
2- مستند به تقصیر ارسال‌کننده و یا مرسل‌الیه و یا ناشی از تعلیمات آنان بوده؛
3- مربوط به حادثه‌ای بوده که هیچ متصدی مواظب و متعارف دیگری نیز نمی‌توانسته از وقوع آن جلوگیری نماید.( ماده 386 قانون تجارت)
قوانین کلی حمل و نقل بین المللی جاده ای
برای آشنایی شما عزیزان درباره قوانین حمل و نقل جاده ای نظر شما را به موارد مهم ذیل جلب می کنم:
مجوز حمل و نقل بین المللی:
برای حمل و نقل جاده ای بین المللی از ایران به کشورهای همسایه و بالعکس، باید مجوز حمل و نقل بین المللی زمینی داشته باشید. این مجوز توسط وزارت راه و شهرسازی صادر می‌شود و برای حمل و نقل کالا و مسافر بین کشورها الزامی است.
انتخاب خودرو:
مدارک خودرویی که برای شرکت حمل و نقل بین المللی زمینی استفاده می‌شود، باید با قوانین و مقررات حمل و نقل بین المللی زمینی سازگار باشد. مثلا این خودرو ها باید دارای مدارک مربوط به ثبت، تأیید فنی و مالکیت باشند.
بسته‌بندی و بارگیری:
بسته‌بندی کالا باید به گونه‌ای باشد که در حین حمل و نقل آسیب نبیند و از آسیب رساندن به دیگر محصولات، خودروها و افراد، جلوگیری به عمل بیاید. بارگیری کالاها روی تریلی نیز، حتماً به گونه‌ای انجام شود که در صورت تکان‌های شدید هم جابه‌جا نشود و برای دیگر رانندگان حادثه‌ساز نباشد.
استفاده از بیمه:
برای حمل و نقل بین المللی زمینی، باید از بیمه‌ای که خدمات حوادث حمل و نقل بین المللی ارائه می‌دهند، استفاده کنید. این بیمه برای جبران خسارت‌هایی است که در حین حمل و نقل جاده ای بین المللی به کالا و خودرو وارد می‌شود.
رعایت مقررات مرزی:
در حین حمل و نقل بین المللی جاده ای، باید مقررات مرزی را که شامل مواردی مانند گمرک و قوانین کشور مقصد می‌شود، رعایت کنید. این موارد شامل مقررات مربوط به واردات، صادرات، پرداخت مالیات و مقررات بهداشتی و فنی است.
رعایت قوانین حمل و نقل:
در حین حمل و نقل بین المللی جاده ای، باید قوانین را که شامل مواردی مانند سرعت و محدودیت‌های حمل و نقل می‌شود، رعایت کرد. این قوانین برای حفظ امنیت و سلامت حمل و نقل بین المللی زمینی کالا، مسافران و کادر شرکت حمل و نقل بین المللی جاده ای اعمال می‌شود.
استفاده از راننده حرفه‌ای:
برای شرکت حمل و نقل بین المللی زمینی خود، باید از راننده حرفه‌ای که با قوانین حمل و نقل بین المللی جاده ای آشناست، استفاده نمایید؛ زیرا می‌توانند به خوبی از کالا و مسافر مراقبت کنند. این رانندگان را معمولاً در بهترین شرکت حمل و نقل بین المللی جاده ای پیدا می‌کنید.
جهت مشاوره حقوقی با وکیل کیفری، وکیل پایه یک دادگستری با شماره تلفن 09120170676 – 09123439500 تماس بگیرید.
