تایید چک در سامانه صیاد/شرایط مهم و کاربردی*
تایید چک در سامانه صیاد/شرایط مهم و کاربردی*
از آنجا که طبق قانون جدید، تایید چک های صیادی ازطریق سامانه صیاد و پیچک الزامی می باشد در نتیجه در این مقاله به تشریح چک صیادی و قوانین و مقررات جدید چک و ثبت مشخصات در سامانه صیاد صحبت می کنیم.با ما همراه باشید……
سامانه صیاد چیست؟
- افزایش اعتبار چک در بین مردم
- کاهش میزان آمار چک های برگشتی
- جلوگیری از صدور دسته چک (برای افراد شیاد و کلاهبردار)
- کنترل یا استعلام حساب صادرکنندگان چک (توسط دارنده چک)
چک صیادی چیست؟
احتمالاً پس از مطالعه این مقاله قصد دریافت دسته چک صیادی را داشته باشید. برای این کار ابتدا باید به بانکی که در آنجا حساب باز کرده اید مراجعه کرده و درخواست اولیه خود را مبنی بر دریافت دسته چک به کاربر شعبه ارائه نمایید. در صورت تایید درخواست شما توسط رئیس شعبه این درخواست جهت استعلام به سامانه صیاد و یا همان سامانه یک پارچه الکترونیکی دسته چک ارسال می گردد.
چک صیادی ،چکی است که دارای ویژگی های ظاهری خاصی است که عبارتند از:
- تمامی چک‌های صیادی ، به رنگ بنفش هستند ( همه بانک های اعم از بانک، سپه، مسکن، ملی، صادرات و غیره)
- دارای کد شناسه 16 رقمی می باشد.
- در ذیل این چک ها درج شده که: کارسازی این چک منوط به ثبت در سامانه صیاد است.
ثبت چک در سامانه صیاد
بر اساس ماده (۲۱) مکرر الحاقی به قانون :
صادرکننده ، مکلف است به محض صدور چک فورا آنرا در سامانه صیاد ثبت نموده و پس از آن، مجاز است چک را به ذینفع تحویل دهد در مقابل ذینفع چک می بایست چک را در سامانه صیاد تایید کند. زیرا در غیر اینصورت گیرنده چک به عنوان دارنده آن شناخته نشده و پرداخت وجه چک به ایشان و یا انتقال چک توسط او به دیگری، امکان پذیر نمی باشد
همانطور که تایید چک در سامانه صیاد مستلزم طی مراحلی است، ثبت چک در سامانه نیز مراحلی دارد که در مقاله ثبت چک در سامانه صیاد به شرح و تفصیل بدان پرداختیم
روش احراز هویت یا تایید چک توسط انتقال دهنده و انتقال گیرنده در سامانه صیاد
وفق قانون جدید، تایید چک صیادی از طریق سامانه صیاد یا پیچک الزامی است در نتیجه جهت ثبت، تایید، دریافت و انتقال این چک ها ابتدا باید هویت شخص صاحب حساب یا صادر کننده چک در سامانه صیاد مشخص‌گردد که این کار به کمک ورود اطلاعات یکی از کارت‌‌های بانکی از طریق اپلیکیشن های معتبر که در سایت شاپرک نام برده شده و و یا از طریق اینترنت بانک ها و همراه بانک ها امکان پذیر است.
فقط باید توجه کرد که:
- اولا: کارت بانکی مورد نظر باید دارای رمز دوم و رمز پویا باشد.
- ثانیا: شماره سیم کارت موجود در تلفن همراه که در سامانه صیاد وارد و ثبت می شود به نام شخص متقاضی باشد.
و در نهایت پس از وارد کردن کد ملی، شماره تلفن همراه و مشخصات کارت بانکی و کسر مبلغی از حساب شما، احراز هویت شما انجام و ثبت خواهد شد.
آیا احراز هویت توسط یا تایید بانک نیز برای ثبت چک صیادی لازم است؟
خیر…با ثبت انتقال چک توسط انتقال دهنده در سامانه صیاد ، اطلاعات این چک وارد سامانه مزبور شده و برای انتقال گیرنده و دریافت کننده چک قابل مشاهد می باشد در نتیجه تایید دریافت و انتقال چک در سامانه صیاد ، مستلزم تایید بانک صادرکننده چک و بانک مرکزی نیست و صرفا با تایید انتقال گیرنده نهایی می شود.
سامانه چکاوک چیست؟
سامانه چکاوک یا همان سیستم انتقال تصویر چک، سامانه ای است که در آن مشتری چک خود را به بانک تحویل می‌دهد تا بانک از چک اسکن تهیه کند، و آن را به همراه برخی اطلاعات، نظیر شماره حساب و نام ذینفع، به صورت دستی و یا با استفاده از بارکد خوان به سامانه منتقل کند.
بعد از انتقال باید منتظر تایید شعبه بود، تا پس از تایید تصویر چک به همراه اطلاعات مورد تایید به بانک بدهکار ( بانک بدهکار: بانکی است که باید پولی را به حسابی واریز کند)، ارسال گردد و شعبه مذکور پس از کنترل اطلاعات، و کنترل موجودی حساب مشتری، در صورت کفایت (کافی بودن) موجودی حساب، چک را پاس کرده، و در غیر این صورت در سامانه اعلام عدم کفایت موجودی می نماید.
گروه وکلای حکمت در گذشته اقدام به نگارش مقالاتی در حوزه چک نموده است که پیشنهاد می شود آن را مطالعه نمایید:
نمونه دادخواست استرداد لاشه چک و سفته
سفته یا چک ضمانت حسن انجام کار
مزیت و تفاوت چک صیادی نسبت به چک های قدیمی
- تمام چک های صیادی ویژگی‌های ظاهری یکسانی دارند و تنها وجه تمایز لپان ها در لوگوی بانک صادرکننده ی دست چک می‌باشد.
- مهم ترین مزیت چک های صیادی این است که این چک ها به راحتی صادر نمی شوند بنابراین اعتبار بیشتری نسبت به چک های قدیم دارند؛
*** در صدور دسته چک‌های قدیمی، هر شخص بدون توجه به اعتبار حسابش، حتی با وجود چک برگشتی در سوابق خود، کافی بود تا با مسئول شعبه آشنایی داشته باشد تا به راحتی بتواند دسته چک دریافت کند؛ این در حالی است که جهت صدور چک های صیادی، بانک نقشی در صدور دسته چک ندارد و تنها به عنوان یک واسطه درخواست صدور دسته چک را در سامانه صیاد ثبت می‌کند تا پس از تایید توسط بانک مرکزی و وجود شرایط لازم جهت صدور دسته چک، با صدور آن موافقت کند.
- امنیت بالای چک صیاد به دلیل نوع کاغذ و آرم‌های برجسته آن می باشد که امکان جعل را به راحتی برای جاعلین همراه ندارد.
- امکان استعلام اعتبارحساب صادرکننده چک قبل از قبول چک، و در نتیجه کاهش آمار چک برگشتی.
- لزوم ثبت تمام چک‌های جدید در سامانه صیاد، هنگام ثبت، تأیید و انتقال آن.
- در صورتی که شخصی دارای سابقه ی چک برگشتی باشد تا زمانی که از سوء سابقه ی خود رفع سوء اثر نکند، نمی‌تواند درخواست صدور چک صیادی کند و برای وی دسته چک صادر نمی شود. و چنین امتیازی در مورد چک های قدیم وجود نداشت.
- چک صیادی برعکس چک های قدیمی که از طریق ظَهرنویسی (پشت نویسی) منتقل می شدند، از این طریق منتقل نمی گردد و چنان چه شخصی قصد انتقال چک صیادی خود را به دیگری داشته باشد بدون نیاز به پشت نویسی، باید اطلاعات هویتی ذینفع جدید (انتقال گیرنده) را در سامانه صیاد ثبت کند تا چک به وی منتقل گردد.
- در چک صیادی سقف مبلغ چک توسط صادر کننده تعیین نمی گردد بلکه این مبلغ توسط سامانه صیاد تعیین می گردد، تا از صدور چک با مبالغی بیش از توان مالی صادرکننده جلوگیری به عمل آید.
- قابلیت نقدکردن وجه چک صیادیدر تمام بانک های کشور بدون توجه به نام بانک.
- چک صیادی را نمی توان در وجه حامل صادر کرد.
*** هدف از وضع چنین موضوعی ظاهرا جلوگیری از خطراتی مانند به سرقت رفتن چک بوده است تا به راحتی قابل نقد کردن توسط شخصی غیر از دارنده ی اصلی نباشد.
- چک صیادی را نمی توان به صورت سفید امضا صادر کرد و دلیل آن می تواند خطراتی باشد که برای صادرکننده چک وجود دارد.
- در صورت برگشت چک و نداشتن موجودی، دارنده ی چک می تواند کلیه حساب های صادر کننده چک در بانک های مختلف، از شهر های مختلف را توقیف نماید.
- در قانون جدید چک به عکس قانون قدیم، در صورت برگشت چک، دادگاه در صورتی که چک مشروط و یا بابت تضمین و تعهد نباشد، اجرائیه علیه صاحب حساب یا صادرکننده چک یا هر دو صادر می کند و لازم نیست حکم قطعی درباره چک صادر شده باشد.
- به عکس چک های قدیمی، در چک صیادی صرف نظر از مبلغ چک، تقاضای صدور اجراییه طبق قانون جدید چک از دادگاه به عمل می اید و این تقاضا دعوی محسوب نمی شود. بنابراین امکان صدور قرار تامین خواسته و دستور موقت قبل از درخواست اجراییه و یا ضمن آن مقدور نیست.
ویژگی های ظاهری چک صیادی چیست؟
الف: ویژگی های ظاهری روی چک صیادی
- ۱- رنگ تمامی چک های صیادی، بدون توجه به بانک صادر کننده ی آن بنفش است.
- ۲. هر چک صیادی دارای کد ۱۶ رقمی یکتا “شناسه صیادی” مخصوص به خود، در قسمت بالا سمت چپ می باشد که جهت گرفتن وضعیت استعلام چک مورد استفاده قرار می گیرد.
- ۳-در گوشه پایین سمت چپ چک های صیادی عبارت « کارسازی این چک منوط به ثبت آن در سامانه صیاد است»، درج شده است.
- ۴-استفاده از ریز نوشته I.R.IRAN در روی چک صیادی به رنگ سبز می باشد.
- ۵- در قسمت پایین، سمت چپ چک، لوگوی آبی رنگ چکاوک، درج شده است
ب: ویژگی های ظاهری پشت چک صیادی
- ۱. استفاده از ریز نوشته I.R.IRAN در پشت چک صیادی به رنگ قرمز می باشد.
- ۲. در پشت چک صیادی بار کد QR جهت اتصال به سامانه وضعیت اعتباری وجود دارد.
شرایط صدور چک صیادی برای اشخاص حقیقی و حقوقی
مراحل صدور دست چک صیادی برای اشخاص حقیقی و حقوقی، یکسان است و به ترتیب ذیل است.
- ۱- مراجعه به بانک مورد نظر
- ۲- گرفتن استعلام از شخص درخواست دهنده توسط بانک از سامانه صیاد بانک مرکزی.
- ۳- رفع سوء اثر از چک های برگشتی گذشته (مربوط به زمانی است که وضعیت استعلام اعتبار شخص سفید نباشد و شخص دارای سابقه چک های برگشتی باشد)
- ۴- افتتاح حساب جاری در بانک مورد نظر جهت دریافت دسته چک.
برای اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله صفر تا صد چک صیادی را مطالعه بفرمایید.
نحوه تایید چک در سامانه صیاد برنامه آپ
نحوه تایید چک در سامانه صیاد برنامه آپ بسیار ساده و دارای مراحل کوتاهی بوده و مطابق راهنمای تصویری زیر می باشد:
1-پس از اینکه اپلیکیشن آپ را دانلود و بر روی تلفن همراه خود نصب کردید،. این برنامه را اجرا کرده و گزینه چک صیادی را کلیک نمایید.
2-در این مرحله، توضیحات مربوط به سامانه صیاد را ملاحظه می کنید و در ادامه گزینه تایید دریافت و مندرجات برگ چک صیادی را انتخاب نمایید.
3- شناسه 16 رقمی چک را در کادر مربوطه وارد کرده یا اسکن کد تصویری چک را انجام داده تا اطلاعات چک وارد سامانه صیاد آپ شود. سپس دکمه استعلام را بزنید.
5- در این مرحله لازم است تا شناسه 16 رقمی سمت احراز هویت شما به عنوان دریافت کننده چک صیادی در سامانه انجام گیرد. بدین منظو، اطلاعات کارت بانکی که به نام شما بوده و با کد ملی شما به ثبت رسیده است را در کادرهای تعیین شده وارد نمایید.
6-همانطور که در تصویر زیر ملاحظه می کنید، سامانه صیاد برنامه آپ ، اطلاعات مربوط به چک را نمایش می دهد. درصورتی که این اطلاعات مورد تایید شما می باشد، دکمه تایید دریافت چک را بزنید.
7-نمایش پیغام زیر نشان می دهد که تایید دریافت و انتقال چک در سامانه صیاد با موفقیت به پایان رسیده و چک صیادی مورد نظر به شما انتقال داده شده است.
شرایط صدور دسته چک صیادی چیست؟
شرایط صدور چک صیادی برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است و به این تفاوت در ادامه پرداخته شده است لطفا با ما تا انتها همراه باشید.
الف: شرایط صدور دسته چک صیادی برای اشخاص حقیقی چیست؟
- ۱- حداقل ۲ سال، از زمانی که شخص متقاضی (حقیقی) حساب جاری خود را در بانک مورد نظر افتتاح کرده، گذشته باشد.
- ۲-شخص حقیقی (متقاضی) محل سکونت و یا محل کار ثابتی داشته باشد.
- ۳- شخص حقیقی (متقاضی)، سابقه چک برگشت خورده نداشته باشد. چرا که وفق قانون ارائه دسته چک به مشتری دارای سابقه چک برگشتی، بدهی غیرجاری و یا مشمولان موضوع ماده ۷ قانون صدور چک، ممنوع است.
- ۴- شخص متقاضی صدور دسته چک دارای سپرده بلند مدت، به مبلغ ۵۰ میلیون ریال باشد، و شش ماه از مدت زمان افتتاح آن سپری شده باشد.
ب: شرایط صدور دسته چک صیادی برای اشخاص حقوقی چیست؟
- ۱- از ابتدای شروع فعالیت شخص حقوقی، باید حداقل ۱۰ سال گذشته باشد.
- ۲- شخص حقوقی متقاضی دارای حساب جاری باشد، و یک سال از زمان افتتاح آن گذشته باشد.
- ۳- شخص حقوقی محل زندگی خود را بیشتر از ۲ بار، در طی ۱۰ سال گذشته تغییر نداده باشد.
- ۴. شخص حقوقی دارای ملکی ثابت و دائمی به عنوان اقامتگاه خود باشد.
- ۵- شخص حقوقی دارای سپرده بلند مدت با اعتبار ۵۰۰ میلیون ریال باشد و حداقل ۶ ماه از داشتن حساب جاری وی گذشته باشد و حدود یک سال به سر رسید آن مانده باشد.
نحوه ی انتقال چک صیادی
جهت انتقال چک صیادی می توان از وب سایت بانک مرکزی و یا اپلیکیشن های معتبر پرداخت مانند آپ ، ۷۲۴ و یا درگاه نوین بانک ها و موسسات اعتباری مانند اینترنت بانک و غیره استفاده کرد.
به عنوان مثال وارد برنامه آپ می شویم و از آن جا گزینه چک صیادی و سپس گزینه انتقال چک صیادی را انتخاب کنید، و بعد به جهت احراز هویت خود، اطلاعات هر یک از کارت های بانکی خود را که عضو شبکه شتاب باشد، در فیلد های مخصوص وارد کنید و سپس دکمه تایید را بزنید.
سپس در صفحه جدید، ابتدا بانک صادرکننده چک را مشخص کنید، و بعد شناسه صیادی چک را، در کادر مربوطه وارد کرده و دکمه مرحله بعد را بزنید.
بعد از این مرحله، اطلاعات چک صیادی به شما نشان داده می شود و چنانچه، این اطلاعات صحیح و مورد تایید شما باشد، دکمه انتقال چک را بزنید تا انتقال به طور کامل انجام گردد.
توجه داشته باشید که:دریافت کننده ی یا انتقال گیرنده ی جدید چک، باید در سامانه صیاد وارد شوند و اطلاعات صادر کننده ی چک را تایید کنند و چنانچه این کار را انجام ندهند، چک آن ها اعتبار ندارد.
روش های استعلام وضعیت صادر کننده ی چک صیادی
الف: روش های استعلام وضعیت صادرکننده ی چک صیادی…
از ان جا که هر برگ چک، دارای شماره ای منحصر به فرد می باشد که در سامانه صیاد ثبت می گردد، بنابراین دریافت کننده ی چک می تواند این رقم را به سامانه پیامکی بانک مرکزی ارسال کند و در همان لحظه از سوء سابقه ی صاحب چک مطلع گردد.
مزیت استعلام وضعیت صادرکننده ی چک این است که: می تواند باعث ممانعت ذینفعان، از دریافت چک افراد بدحساب شود و روند چک های برگشتی در نظام بانکی را تا حد زیادی بهبود بخشد.
بنابراین می توان جهت اطمینان از نقد شدن چک، از طریق ارسال کد ۱۶ رقمی روی چک به سامانه ی پیامکی ۷۰۱۷۱، یا ازطریق سایت بانک مرکزی به نشانی www.cbi.ir و یا از طریق شناسه ی، ((یک ستاره، یک ستاره(*۱*۱) و نوشتن کد ۱۶ رقمی)) نسبت به استعلام اعتبار صادر کننده چک، از نظر تعداد و مبلغ چک های برگشتی ثبت شده نزد بانک مرکزی ، مطمئن شد.
ب:نحوه ی تفسیر پاسخ استعلام چک صیادی چگونه است؟
در پاسخ استعلام اعتبار صادر کننده ی چک در وضعیت های رنگی متفاوتی نمایش داده می شود که هر رنگ میزان اعتبار یا عدم اعتبار صادر کننده چک را بیان می کند.
تکلیف دسته چک‌های قدیمی چیست؟
طبق اعلام بانک مرکزی، دسته‌چک‌های قدیمی که تاریخ صدور آن ها قبل از مردادماه ۱۳۹۷ می باشد؛ در حال حاضر اعتبار ندارند اما دسته چک‌هایی که از ابتدای شهریور سال ۹۷ صادر شده اند تا زمان تمام شدن برگ‌های دسته چک، اعتبار دارند؛ در نتیجه برای صدور، دریافت و انتقال این چک ها نیازی به ثبت در سامانه صیاد نیست و صاحبان این دست چک ها می‌توانند مانند قبل چک خود را کارسازی کنند.
جهت مشاوره حقوقی ،با وکیل متخصص و وکیل پایه یک دادگستری و وکیل چک و وکیل قرارداد مربوط به چک با مجموعه گروه وکلای حکمت تماس بگیرید.
