انواع وصیت
وصیت کردن و تنظیم وصیت نامه از مسایل مهم در زندگی افراد می باشد و وصیت کردن و نیز عمل به وصیت دیگران از دیدگاه اخلاقی و دینی بسیار مورد سفارش قرار گرفته است .
ما در این نوشتار به انواع وصیت و شرایط و آثار حقوقی آن خواهیم پرداخت.
تعریف و معنای حقوقی وصیت
وصیت در لغت به معنی سفارش ، فرمان و نیز پیگیری و سر و سامان دادن امور متوفی بعد از مرگ او می باشد.
در اصطلاح حقوقی وصیت به معنی تعیین تکلیف اشخاص برای اموال خود بعد از مرگ ایشان است که متعلق به چه کسی باشد و یا آن ها را چه کسی اداره کند و یا تعیین سرپرست برای فرزندان خود برای این که بعد از مرگ او بی سرپرست نمانند و یا این که اگر قرض یا دین بر عهده دارد از اموال او پرداخت شود و واجبات قضاء شده از نماز و روزه و زکات و خمس را به جا آورند.
در خصوص وصیت مربوط به اموال، افراد تنها حق تعیین تکلیف یا واگذاری یک سوم اموال خود را دارند که باید در مورد آن طبق وصیت عمل شود و بیشتر از مقدار یک سوم، اعتبار مواردی که راجع به اموال در وصیت گفته شده است منوط به اجازه ی وارثان می باشد.
کاربرد وصیت
افراد تا زمانی که در قید حیات باشند حق هر گونه دخل و تصرف در اموال خود را دارند اما بعد از مرگ، امکان هر گونه دخل و تصرف در اموال و دارایی سلب میشود.
وصیت یکی از اعمال حقوقی است که برای رسیدن افراد به خواسته های مالی و بعضا غیر مالی خود بعد از مرگ طراحی شده است و افراد به وسیله ی آن، وضعیت اموال و خانواده و امور مختلف و بدهی های خود را بعد از مرگ تا حدودی مدیریت می کنند.
انواع وصیت
وصیت به دو نوع تملیکی و عهدی تقسیم می شود.
وصیت تملیکی:
وصیت تملیکی وصیت در خصوص وضعیت مالکیت اموال بعد از مرگ شخص است که می تواند اموال خود را به شخص دیگر واگذار کند یا آن را به امور خیریه اختصاص دهد و یا آن را وقف نماید.
وصیت تملیکی سه رکن دارد:
1- موصی یا همان کسی که وصیت میکند.
2-موصی له یا کسی که به نفع او وصیت می شود
3-موصی به که همان مال موضوع وصیت است.
وصیت تملیکی، برای پیدا کردن وجه قانونی باید توسط موصی له قبول شود و این قبول باید بعد از مرگ متوفی و بعد از این که مال موضوع وصیت، مورد تصرف موصی له قرار گرفت، انجام گیرد.
قبول وصیت تملیکی می تواند توسط یک کودک که قابلیت تمییز خوب از بد را نیز دارد انجام گیرد اما برای وصیت کردن مال به نفع دیگری باید حتما فرد به سن قانونی 18 سال رسیده باشد.
همچنین هر دوی ایشان باید عاقل باشند و در حالت عادی اقدام به وصیت یا قبول آن بکنند، مال موضوع وصیت یا موصی به نیز باید متعلق به موصی له باشد و قابل تسلیم کردن به دیگران باشد. مثلا ماهی داخل رود خانه و یا پرندگان در هوا معمولا قابلیت تسلیم به دیگران را ندارند.
وصیت عهدی:
وصیت عهدی: وصیت به منظور انجام کار هایی است که شخص قبل از مرگ خود از دیگران می خواهد که بعد از مرگ او این کار ها را انجام دهند.
و شامل وصیتی که جهت تعیین سرپرست برای کودکان غیر رشید انجام می دهند و یا وصیت به ادای دیون بعد از مرگ و یا اداره ی املاک و رسیدگی به زمین های زراعی و باغات وصیت کننده بعد از مرگ او می باشد.
در خصوص وصیت عهدی قبول وصی یعنی کسی که مسول انجام وصیت است لزومی ندارد و حتی اگر اصلا نسبت به مفاد وصیت جاهل باشد و بعدا متوجه شود باید به آن عمل نماید.
اما اگر قبل از مرگ وصیت کننده از وصیت آگاه شود و به آن دست پیدا کند می تواند مفاد آن را نپذیرد و به آن عمل نکند که به آن اصطلاحا رد وصیت گفته می شود.
در مورد وصیت عهدی هم اهلیت تصرف و داشتن سن بالای 18 سال جهت انجام امور مالی و نیازمند تصرف در اموال مثل خرید و فروش و اجاره دادن اموال یا آزاد کردن سند یا مالی از گرو و رهن و یا حتی ادای قرض از مال وصیت کننده الزامییست، و اگر فردی نا بالغ یا غیر رشید به عنوان وصی قرار داده شود باید به ضمیمه ی کس دیگری که به سن قانونی رسیده است انجام وظیفه نماید.
شرایط انجام وظیفه ی چند وصی با یکدیگر
اگر وصیت کننده چند نفر را با هم به عنوان وصی معین کند اگر نسبت به هم استقلال داشته باشند و همگی اختیار انجام مورد وصیت را به صورت جدا داشته باشند، انجام کار ها توسط هر کدام نافذ و صحیح است، اما در صورتی که ملزم به انجام امور محوله با هماهنگی یکدیگر و اجتماعاً باشند، انجام اعمال خواسته شده بدون هماهنگی یک دیگر و با تضمیم مستقل یک نفر وجاهت قانونی ندارد.
وصیت فردی که اقدام به خودکشی می کند
وصیت این افراد اگر خود کشی نتیجه بدهد و باعث مرگشان بشود باطل و بلا اثر می شود، اما اگر موجب مرگ ایشان نگردد تا زمانی که از آن وصیت رجوع نکرده باشند معتبر خواهد بود.
برای استفاده از مشاوره و راهنمایی وکلای حرفه ای در مورد شرایط وصیت معتبر از گروه وکلای حکمت کمک بگیرید.
جهت هر گونه مشاوره حقوقی با ما در تماس باشید.