انواع تصرف عدوانی/تعاریف-ویژگی ها+مفاد قانونی*

انواع تصرف عدوانی/تعاریف-ویژگی ها+مفاد قانونی*

در تعریف تصرف عدوانی باید گفت:

مال غیر منقولی که به هر علتی در ید دیگری است و بر آن تصرف دارد را با زور تصرف نمود. تصرف عدوانی دارای دو نوع حقوقی و کیفری است که بسته به وجود شرایط ، تحت شرایطی می توان نسبت به متصرف در دادگاه صلاحیت دار، طرح دعوی حقوقی و کیفری نمود.

ما در این مقاله ضمن بررسی این موضوع به تشریح انواع تصرف عدوانی/تعاریف-ویژگی ها+مفاد قانونی* می پردازیم:

انواع تصرف عدوانی

در قانون درباره تصرف عدوانی و انواع آن به طور واضح و دقیق توضیح داده شده است و بنا بر مفاد قانونی که در این رابطه موجود است تصرف عدوانی دارای انواع گوناگون بوده که هر یک از آنها شرایط خاص خود را دارد.

طبق قانون انواع تصرف عدوانی عبارتند از:

1- تصرف عدوانی حقوقی

چنانچه تصرف عدوانی از نوع حقوقی باشد، دادگاه صرفا رای به رفع تصرف داده و مجازاتی برای متصرف در نظر نخواهد گرفت. این مورد در دادگاه عمومی مطرح می شود.

شرایط انجام طرح دعوای تصرف عدوانی حقوقی با این شرایط قابل انجام است:

انواع تصرف عدوانی/تعاریف-ویژگی ها+مفاد قانونی*

نمونه اظهار نامه خلع ید و اجرت المثل ایام تصرف(عدوانی)-1مثال کاربردی

شرایط دعوای تصرف عدوانی حقوقی

1-  دعوای تصرف عدوانی لزوما در مورد اموال غیر منقول مطرح می شود؛ مانند خانه و زمین. بنابراین، در مورد اموال منقول همچون خودرو امکان اقامه دعوای تصرف عدوانی وجود ندارد .

2- خواهان دعوا یعنی کسی که می خواهد دعوای تصرف عدوانی اقامه کند بایستی حتما خودش ، قبل از متصرف عدوانی ، در آن مال غیر منقول متصرف بوده باشد .

3- نکته مهم این است که تصرف خوانده یعنی کسی که دعوای تصرف عدوانی علیه او مطرح می کنیم، بایستی بعد از خوانده مال را تصرف کرده باشد. اگر خود خوانده هم قبل از خواهان متصرف بوده باشد، در اینصورت خواهان متصرف سابق نیست؛ پس نمی تواند دعوای تصرف عدوانی را اقامه نماید.

4- تصرف مذکور دراین ماده بایستی بصورت عدوانی بوده باشد. پس در صورتی که تصرف دیگری در مال غیر منقول دارای جنبه قانونی داشته باشد و با رضایت صورت گرفته باشد، نمی توان آن را تصرف عدوانی دانست. قانونگذار مفهوم ” تصرف عدوانی ” را مشخص نکرده است، اما عبارت ” بدون رضایت ” بکار برده شده است که تا حد زیادی مفهوم ” عدوانی ” را بیان می کند.

انواع تصرف عدوانی/تعاریف-ویژگی ها+مفاد قانونی*

رفع تصرف عدوانی حقوقی

در تصرف عدوانی حقوقی احراز مالکیت، کسی که می خواهد دعوی تصرف عدوانی مطرح کند، لازم نیست و صرف تصرف قبلی کافی است.

بنابراین مطابق ماده 170 آیین دادرسی مدنی:

کسی که از جانب دیگری متصرف ملکی می باشد میتواند به قائم مقامی مالک، برابر این مقررات طرح دعوی نماید مثل سرایدار

و …

2- تصرف عدوانی کیفری

در مورد دعاوی تصرف عدوانی کیفری، قانونگذار علاوه بر رای به رفع تصرف و اعاده وضع به حالت سابق، مجازات حبس نیز برای متصرف در نظر می گیرد.

چنانچه تصرف عدوانی جنبه کیفری داشته باشد، متصرف مجازات خواهد شد.

شرایط ایجاد تصرف عدوانی کیفری به این شرح است:

1. موضوع مورد اختلاف و تصرف مال غیر منقول اعم از زمین یا ملک باشد.
2. تصرف به نحو عدوان یعنی با قهر و غلبه و زور صورت گرفته باشد.
3. فرد مدعی دعوای تصرف (خواهان دعوی) سابقه تصرف داشته باشد.
4. فرد متصرف (خوانده دعوی) سبق تصرف نداشته باشد.

انواع تصرف عدوانی/تعاریف-ویژگی ها+مفاد قانونی*

رفع تصرف عدوانی کیفری

در امور کیفری مجرم باید با علم به موضوع جرم و از روی عمد عمل مجرمانه را مرتکب شود بنابراین مترف عدوانی کیفری مال غیر منقول را با عمد و علم باید بدون اذن مالک و یا رضایت او از تصرف مالک خارج کرده است مطابق قانون مجازات اسلامی مرتکب به مجازات یک ماه تا یک سال محکوم خواهد شد.

تفاوت دعوی تصرف عدوانی و خلع ید در چیست؟

در دعوی تصرف عدوانی صرف تصرف متصرف سابق کفایت می کند، و اینکه اثبات گردد ملک بدون رضایت مالک و بصورت غیر قانونی از تصرف وی خارج شده.

و لکن در دعوی خلع ید خواهان باید الزاما مالک رسمی ملک ( سند تک برگی یا منگوله دار) داشته باشد، که بتواند دعوی خلع ید را علیه متصرف مطرح کند و لکن در دعوی تخلیه ملک، ملک با رضایت مالک یا متصرف سابق در اختیار متصرف جدید قرار داده شده است.

استنادات قانونی رفع تصرف عدوانی

ماده 37 قانون مدنی:

تصرفی که ثابت شود ناشی از مملک یا ناقل قانونی نیست معتبر نخواهد بود.

ماده 35 قانون مدنی:

تصرف بعنوان مالکیت دلیل مالکیت است، مگر خلاف آن ثابت شود.

ماده 158 قانون آیین دادرسی مدنی:

دعوای تصرف عدوانی عبارتست ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه دیگری بدون رضایت او مال منقول را از تصرف متصرف خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می کند.

نکته:

دعوی تصرف متصرف صرفا در مال غیر منقول مصداق دارد و در اموال منقول نمی توان دعوی تصرف عدوانی را مطرح نمود.

ماده 161 قانون آیین دادرسی مدنی:

در دعوای تصرف عدوانی، ممانعت از حق و مزاحمت، خواهان باید اثبات کند که موضوع دعوا حسب مورد قبل از خارج شدن ملک از تصرف وی یا قبل از ممانعت و یا مزاحمت در تصرف و یا مورد استفاده ی او بوده و بدون رضایت او و یا به غیر وسیله قانونی از تصرف وی خارج شده است.

ماده 162 قانون آیین دادرسی مدنی:

در دعاوی تصرف عدوانی و مزاحمت و ممانعت از حق ،ابراز سند مالکیت دلیل بر سبق تصرف و استفاده از حق می باشد مگر آنکه طرف دیگر، سبق تصرف و استفاده از حق خود را را به طریق دیگر اثبات کند.

ماده 163 قانون آیین دادرسی مدنی:

کسی که راجع مالکیت یا اصل حق ارتفاق یا انتفاع ،اقامه دعوی نموده، نمی تواند نسبت به تصرف عدوانی وممانعت از حق طرح دعوی کند.

ماده 690 قانون مجازات اسلامی:

هرکس با عملیاتی اقدام به تجاوز و تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق نماید به یک ماه تا یک سال حبس محکوم می شود.

جهت مشاوره حقوقی، با وکیل متخصص و یا وکیل ملکی، با مجموعه گروه وکلای حکمت تماس بگیرید.