میزان اعتبار قولنامه دستی/1نمونه قولنامه دستی

قولنامه زمانی تنظیم می شود که، فروشنده و خریدار قصد انجام معامله ای را داشته باشند لکن به دلایل مختلفی همچون، آماده نبودن پول خریدار و یا مقدمات معامله و …، قراردادی با یکدیگر منعقد می نمایند که حاوی تعهدی است مبنی بر انجام بیع با شرایط خاص در زمان معین.

بنابراین هدف از تنظیم قولنامه این است که، برای طرفین تعهدی مبنی بر انعقاد بیع به وجود بیاید. بطوریکه چنانچه یکی از طرفین از اجرای تعهدات خود مبنی بر انعقاد بیع در زمان مقرر و با شرایط مقرر استنکاف ورزد، دیگری می تواند اجبار او را به انعقاد این عقد از دادگاه تقاضا نماید.

در این مقاله به بسیاری از سوالات شما عزیران در ارتباط با میزان اعتبار قولنامه دستی، پاسخ داده خواهد شد.

میزان اعتبار قولنامه دستی

• بر طبق ماده 1257 قانون مدنی: “هر قراردادی (درمورد ملک، آپارتمان، خودرو و….) که دارای امضاء و یا اثر انگشت باشد، بین امضاء کنندکان و قائم مقام آنها (ورثه) دارای اعتبار قانونی است (حتی پس از فوت) چه آن قرارداد امضای شهود را داشته باشد چه نداشته باشد.
• قولنامه به هر شیوه ای که تنظیم شود، اعم از اینکه به صورت دست نویس، در برگه A4 و یا در برگه امتحانی و یا بصورت فرم قرارداد مشاور املاک باشد (بر علیه امضاء کنندکان آن دلیل است) و دارای اعتبار قانونی است.
• مهر و امضای مشاور املاک، باعث اعتبار بیشتر قولنامه می شود (شکل قرارداد را طبیعی جلوه می دهد) ولکن چنانچه قرارداد فاقد امضا و مهر مشاور املاک باشد، قولنامه همچنان اعتبار دارد << ولو آنکه در متن آن بنویسند قولنامه بدون امضا و مهر مشاورین املاک اعتیار ندارد >>
• چنانچه قولنامه دارای کد رهگیری باشد، اعتبار بیشتری به آن می بخشد ولکن چنانچه فاقد کد رهگیری باشد، نیز همچنان اعتبار دارد.

بیشتر بدانید:

بمنظور کسب اطلاع از نحوه فسخ قولنامه دستی، توصیه می شود مقاله ذیل را مطالعه نمایید.

امضا شاهد در قولنامه

قولنامه دستی، بدون امضای شهود هم، دارای اعتبار قانونی است و عدم امضای شهود خدشه ای به قرارداد، وارد نمی نماید. 

امضای شهود در ذیل قولنامه، اعتبار بیشتری به قولنامه می بخشد. هر چند که بدون امضای شهود نیز هم چنان قولنامه معتبر می باشد.

امضای شهود از این حیث حائز اهمیت است که چنانچه…

یکی از طرفین قرارداد یا شخص ثالث، اعتبار قولنامه دستی را زیر سوال ببرد و یا احیانا ادعای جعل نماید، کسی که از قولنامه دستی نفع می برد می تواند با استناد به شهادت شهود، قرارداد را از مخاطرات احتمالی نجات دهد بدین نحو که ….

چنانچه جعلیت امضای قولنامه، با توجه به نظریه کارشناسی اثبات گردد، از آنجائیکه شهادت شهود (از جهت سلسه مراتب ادله) بالاتر از نظریه کارشناسی است، می توان با تمسک به شهادت شهود، جریان دعوی را به نفع خود خاتمه داد.

میزان اعتبار قولنامه دستی در دادگاه

قولنامه دستی در دادگاه نیز اعتبار دارد مگر آنکه:

1.جعلیت قرارداد به اثبات برسد.

2.مشخص شود ملک و … به طریق صحیح به خریدار منتقل نشده است.

در قولنامه می بایست قصد واقعی و قطعی طرفین مبنی بر خرید و فروش و بیع قطعی مشخص باشد. بطوریکه چنانچه مشخص شود که ..

طرفین صرفا قصد انجام معامله ای را در آینده داشته (توافق قطعی بر خرید و فروش نداشته اند) که این  مورد را می توان از مفاد و شروط مندرج در قرارداد استنباط نمود مثلا..

1. در معامله مبلغ قرارداد، مشخص نشده باشد.
2. و یا ایجاب و قیول انجام نشده باشد.

در این صورت قرارداد صحیح نخواهد بود.

هم چنین چنانچه قولنامه حاوی …..

1.  امضاهای جعلی باشد
2. یا مشخص گردد سفید امضا بوده (البته این بند نیاز به توضیح دارد)
3.  یا قصد واقعی طرفین انجام معامله صوری و غیر واقعی بوده است،

آن قولنامه فاقد اعتبار می باشد.

میزان اعتبار قولنامه دستی بعد از فوت فروشنده

قولنامه دستی حتی در صورت فوت فروشنده هم دارای اعتبار قانونی می باشد. و لکن می بایست ضمن اخذ گواهی حصر وراثت از شورای حل اختلاف، علیه ورثه طرح دعوی نمائید.

بیشتر بدانید:

بمنظور اطلاع از نحوه اخذ گواهی حصر وراثت از شورای حل اختلاف در صورت فوت فروشنده، مقاله ذیل را مطالعه نمایید.

نمونه دادخواست انحصار وراثت

میزان اعتبار قولنامه دستی قدیمی

قولنامه چه به شیوه جدید تنظیم گردد و یا به شیوه قدیمی تنظیم شده باشد، دارای اعتبار می باشد. منوط به آنکه شرایط صحت ماده 190 قانون مدنی را رعایت نموده و بصورت واقعی و صحیح بین طرفین منعقد شده باشد بطور مثال: امضاهای مندرج در قولنامه جعلی نباشد و یا سفید امضا نباشد.

نمونه قولنامه دستی 

ماده 1 – مشخصات طرفین قرارداد

1-1) فروشنده/فروشندگان ………………….. فرزند ……………..  شماره شناسنامه ………………… محل تولد  ………………….. شماره ملی ………………. متولد …………. محل اقامت ……………………………شماره تماس  ……………….. .

1-2) خریدار/خریدارن  ………………….. فرزند …………….. به شماره شناسنامه ………………… محل تولد…………………………..شماره ملی ………………. محل اقامت …………………………………………… تلفن ……………….. .

نکته: اگر خریدار یا فروشنده با ولایت و یا قیومیت و یا وصایت باشد باید مشخصات دقیق آن فرد ذکر شود.

با وکالت/ قیومیت/ ولایت/وصایت ………………… فرزند ……………… به شماره شناسنامه ……………… متولد ………….به موجب ……………

ماده 2 – مشخصات مورد معامله

موضوع قرارداد عبارت از …..

واگذاری شش دانگ یک قطعه ……………… (در این قسمت /آپارتمان و یا ملک و یا زمین و…….) قید شود، به مساحت……………………………متر مربع دارای پلاک……………….. فرعی از اصلی مفروز و مجزی از پلاک…………………. فرعی از اصلی مزبور واقع در اراضی …………..بخش…………..ثبتی…………………. اعم از عرصه و اعیان با جمیع ملحقات عرفیه و شرعیه عبارتست از …………………..

ماده ۳ – ثمن معامله و نحوه پرداخت

۳-۱) کل ثمن معامله عبارت است از: مبلغ ……………………..تومان، معادل ……………………..تومان وجه رایج مملکتی تعیین که بنحو ذیل پرداخت می شود:

1.

2.

3.

ماده ۴- تنظیم سند رسمی

۴-۱)طرفین قرارداد متعهد هستند در مورخه ………………..تا پایان ساعت اداری، ضمن تهیه مقدمات تنظیم سند، در دفترخانه اسناد رسمی شماره ………………………………واقع در ………………………………………….. حاضر شوند.

۴-2)در صوتی که یکی از طرفین قرارداد، به تعهدات خود عمل ننماید، می بایست مبلغ ………………………………………………….. تومان، بابت جریمه عدم انجام تعهد به طرف مقابل بدهد و این جریمه بدل از اصل تعهد نیست.

ماده ۵- آثار و شرایط قرارداد

۵-۱)مخارج تنظیم سند حق التحریر و حق الثبت و هزینه محضر بالمناصفه به عهده طرفین است.

۵-2)پرداخت و تسویه کلیه بدهی و دیون به اداره مالیات و عوارض و……..به کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی، به عهده فروشنده می باشد.

۵-۴)فروشنده/فروشندگان اذعان بر این امر داشتند که…

ملک مورد معامله جزو اراضی موات و ملی، اموال مصادره ای اداره سرپرستی و توقیفی و در رهن و وثیقه ای نبوده و یا منافع آن کلا یا جزا  به دیگری واگذار نشده و ممنوع المعامله نمی باشد.

در صورت در رهن بودن فروشنده موظف است، قبل از تاریخ تنظیم سند رسمی نسبت به فک رهن اقدام نمایند.

چنانچه فروشنده/فروشندگان نسبت به فک رهن اقدام عملی انجام ندهند، خریدار می تواند با مراجعه به مرتهن، فک رهن کند و با امضاء این قرارداد، خریدار، وکیل و قائم مقام قانونی فروشنده در مورد فک رهن محسوب می گردد.

۵-۵)چنانچه خریدار به هر نحوی از انحاء، از انجام معامله استنکاف ورزد، موظف به پرداخت وجه التزام به میزان……………………………..    می باشد که باید به طرف مقابل پرداخت گردد.

۵-۶)در صورتیکه معلوم گردد مورد معامله به جهت قوه قاهره قابلیت انتقال نداشته و این عامل مربوط به زمان انعقاد قرارداد باشد. قرارداد باطل است و فروشنده موظف است مبلغ دریافتی را به منتقل الیه مسترد کند.

۵-۷)در صورتیکه معلوم گردد مورد معامله به هر علتی غیر از عامل قوه قاهره مانند رهن بودن، مستحق الغیر بودن، عملیات اجرائی دادگستری و یا اجرای اسناد رسمی، غصبی بودن قانوناَ قابل انتقال به خریدار نباشد، فروشنده موظف است علاوه بر استرداد ثمن معامله، معادل…………………………………ریال به عنوان خسارت وجه التزام به طرف مقابل بپردازد.

ماده ۶- اسقاط  کافه خیارات خصوصا خیار غبن افحش از طرفین، به استثناء اختیار تدلیس بعمل آمد.

این قرارداد با علم و اطلاع و رضایت کامل خریدار و فروشنده نسبت به مفاد و شروط آن در ۸ ماده و …… نسخه برابر اصل تنظیم شده است و به امضا طرفین رسیده و توسط دو شاهد تصدیق و امضا شده است.

محل امضای خریدار و فروشنده                                                                        شهود

برای دانلود فایل ورد، نمونه قولنامه دستی فوق ( روی بنر زیر کلیک کنید)

چگونه تشخیص دهیم یک قرارداد، مبایعه نامه است یا قولنامه؟

صرف قرار دادن عنوان قولنامه و مبایعه نامه بر روی یک قرارداد، موجب تفاوت آن نمی شود. بلکه این مفاد و شروط مندرج در قرارداد است که تعیین کننده عنوان واقعی و هدف از انعقاد یک قرارداد می باشد.

بنابراین در جهت تشخیص این امر که یک قرارداد مبایعه نامه و یا قولنامه است باید، موارد ذیل را مد نظر قرار داد:

1.عنوان قرارداد (آیا عبارت قولنامه را بکار برده یا مبایعه نامه)

2.به کلمات و عبارتی که در آن بکار برده می‌شود، توجه کنید.

چنانچه کلمات و عباراتی که در قرارداد، بکار برده شده دلالت بر بیع قطعی نماید از جمله اینکه: مبلغ مورد معامله و تاریخ محضر مشخص باشد و یا اینکه فروشنده ملزم به انجام یکسری امور از جمله تنظیم سند شده باشد، ذکر این امور دلالت بر بیع قطعی می نماید و  اینگونه قرارداد ها، مبایعه نامه تلقی می شود و دیگر براحتی نمی توانید آن را برهم زنید.

در قولنامه، توافقات طرفین مُمَلِک (ملکیتی منتقل نمی شود) نبوده و تنها حاوی وعده و تعهدی به بیع در آینده می باشد و تا زمان تحقق بیع در آینده، آثار عقد بیع از جمله انتقال مالکیت مبیع و ثمن میان طرفین جاری نمی شود.

و لکن این مورد به این معنی نیست که:

بموجب قولنامه، نمی توان الزام متعهد را (اجبار) به انجام تعهد را از دادگاه تقاضا نمود. بلکه هر گاه یکی از طرفین از انجام تعهدات موضوع قولنامه خودداری نماید، می توان بر اساس ماده 10 قانون مدنی و قولنامه تنظیمی در صورتی که واجد شرایط صحت بوده باشد (و به زعم برخی دیگر بصورت شرط، ضمن عقد خارج لازمی درج شده باشد)، الزام مستنکف به انعقاد بیع و سایر تعهدات را از محکمه تقاضا نمود. و هم چنین چنانچه برای این تخلف، خسارتی تعیین شده باشد می توان آنرا نیز مطالبه نمود.

 

جهت مشاوره حقوقی با وکیل حقوقی، وکیل ملکی و وکیل قرارداد، با مجموعه گروه وکلای حکمت تماس بگیرید.