اذن ازدواج(لزوم اذن پدر در ازدواج)
یکی از شیرین ترین لحظهها برای هر دختری لحظه ازدواج اوست. آرزو و خواسته به حق هر دختری این است که پدر وی در پرتو عقل و منطق، شرایط خواستگارانش را مورد سنجش قرارداده و در صورت اهلیت داشتن خواستگار مد نظر و نیز تمایل قلبی خود دختر به خواستگار، پدر با ازدواج آنها موافقت کند.
اما همیشه وضعیت به این شکل پیش نمی رود در برخی موارد، به دلیل عدم درک درست پدر از شرایط و یا کدورتهای دیگری که بین وی با افراد دیگر وجود داشته، بدون استدلال منطقی از ازدواج دختر خود با مرد مناسب و دلخواهش جلوگیری می کند. در چنین شرایطی، تنها راهکار طرح دادخواست اذن ازدواج از دادگاه صالح می باشد.
اذن ازدواج دختر توسط پدر:
براساس ماده ۱۰۴۳ قانون مدنی، ازدواج دختر باکره منوط به اذن پدر میباشد. در چنین شرایطی، چنانچه پدر بدون دلیل از ازدواج دختر خود جلوگیری نماید، بر طبق ماده ۱۰۴۴ قانون مدنی حق اجازه از وی ساقط شده و دختر با مراجعه به دادگاه و معرفی خواستگار خود میتواند اجازه دادگاه را مبنی بر ازدواج دریافت نماید.
اساسا اجازه ازدواج زمانی موضوعیت دارد که دختر باکره باشد. بنابراین، دختر غیر باکره نیاز به اذن ندارد.
بکارت میبایست با استفاده از رابطه و یا مواقعه از بین رفته باشد. بنابراین، دختری که بر اثر حادثه و یا ورزش بکارت خود را از دست بدهد، همچنان باکره محسوب میگردد.
چنانچه دختر یک بار ازدواج کند و طلاق بگیرد و در هنگام طلاق باکره باشد، برای ازدواج دوم نیز نیازمند اذن پدر است.
اجازه ازدواج صرفا در اختیار ولی یعنی پدر و بعد از آن جد پدری است و در صورت فوت هر دو، دختر نیازمند اجازه نخواهد بود.
چنانچه دختر، بدون اجازه دادگاه و بدون اذن پدر عقد نماید و حتی رابطه زناشویی هم داشته باشد. پدر میتواند ابطال عقد نکاح را از دادگاه بخواهد. البته پس از ابطال عقد نکاح دختر به دلیل عدم باکره بودن نیازی به اذن ازدواج ندارد.
چنانچه پدر و جد پدری در دسترس نباشند، پس از ثبت دادخواست باید سه نوبت نشر آگهی صورت گیرد.
در اذن ازدواج سن دختر ملاک نیست و دختر باکره در هر سن و موقعیتی که باشد، نیازمند اذن پدر است.
روند رسیدگی به دعوای اذن ازدواج( ازدواج دختر بدون اجازه پدر):
خواهان می بایستی دادخواستی به خواسته ازدواج دختر بدون اجازه پدر به علتی مانند مجهولالمکان بودن پدر خود مطرح نموده و پس از باطل کردن تمبر مربوط به دعوای غیرمالی و با انضمام دلائل خود یعنی کپی مصدق شناسنامه تقدیم مجتمع قضایی دادگاههای خانواده نماید.
این پرونده پس از ثبت در مجتمع قضایی از طرف معاونت مجتمع به یکی از شعبات خانواده همان مجتع جهت رسیدگی ارجاع شده است و مراتب تکمیل پرونده توسط مدیر محترم دفتر تایید و به نظر ریاست دادگاه خواهد رسید. مطابق دستور ریاست مجتمع، دفتراقدام به تعیین وقت جلسه رسیدگی نموده و طرفین دادخواست را به موجب اخطاریه دعوت می نماید و نسخه ثانی و ضمایم دادخواست به خوانده ارسال می گردد.
به عنوان مثال خواهان در دادخواست خویش چنین عنوان کند که: «اینجانب با داشتن ۲۱ سال سن و شرایط و موقعیت شرعی و قانونی آمادگی کامل برای ازدواج را داشته و فردی که از هر جهت با من هم کیش و هم کفو می باشید،
برای ازدواج از من خواستگاری نموده است. نظر به این که عقد نکاح (اعم از دائم و موقت) به موجب قانون منوط به رضایت پدر شده است و پدر که مدتی است غایب و مجهولالمکان است. نام همسر آیندهام جواد میباشد. به این ترتیب مستندا به ماده ۱۰۴۴ قانون مدنی تقاضای رسیدگی مورد استدعاست»
رسیدگی دادگاه:
به خاطر مجهول المکان بودن خوانده (پدر دختر) برای ازدواج دختر بدون اجازه پدر ، می بایست مطابق ماده 73 قانون ایین دادرسی مدنی وقت دادرسی و دادخواست و ضمایم از طریق نشر آگهی در روزنامه کثیرالانتشار ابلاغ گردد و این عمل به درخواست خواهان صورت می گیرد.
در وقت مقرر جلسه دادگاه تشکیل شده و خواهان حاضر شده، اما خوانده با وجود ابلاغ قانونی در دادگاه حاضر نشده است. خواهان اظهار می نماید که خواسته من به شرح دادخواست تقدیمی است. دادگاه طی دستوری اعلام می نماید که دفتر طی شرح دستور به واحد مددکاری اعلام گردد که از محل اقامت پدر خواهان و همین طور از وضعیت اجتماعی و اخلاقی «آقای جواد» تحقیق به عمل آمده و نتیجه را به این دادگاه اعلام نماید.
تحقیق از گواهان:
در این میان به منظور ازدواج دختر بدون اجازه پدر، جلسه دیگری توسط دفتر دادگاه تعیین خواهد شد. در تاریخ ۳/۸/۹۲ جلسه دادگاه تشکیل شده و خواهان در جلسه رسیدگی حاضر می باشد و اظهار میکند:
«با توجه به این که موقعیت آبرویی و حیثیتی خانوادگی ما ایجاب نمی کند که مددکاران از همسایگان ما در مورد محل اقامت پدرم یا موقعیت نامزدم تحقیق کنند، به این ترتیب شهود خود را که دایی و عموی من هستند و کاملاً به مسایل خانوادگی ما آشنایی کامل دارند، به دادگاه آوردهام و از دادگاه تقاضای استماع گواهی گواهان را دارم. دادگاه نیز مبادرت به تحقیق از گواهان خواهان می نماید.
سه نفر به نامهای حسن، احمد و حسین بعد از سوگند خوردن که جز به راستی چیزی نگویند و تمام حقایق را بیان کنند، اعلام می نمایند که «پدر خواهان مدتی است ناپدید شده و مدت 15 سال است که در خارج از کشور در انگلیس به سر میبرد و هیچ گونه ارتباطی با خانواده ندارد و شغل داماد نیزکارمند بانک است و داماد مورد تایید خانواده خواهان می باشد»
دادگاه صالح هم با عنایت به محتویات پرونده ختم رسیدگی را اعلام و به شرح زیر مبادرت به صدور رای می کند.
گروه وکلای حکمت برای شما همراهتن عزیز مقالات ذیل را پیشنهاد می کند:
2-نفقه اقارب چیست ؟شرایط و نحوه دریافت آن -تفاوت با نفقه همسر -کاملا کاربردی
3-نمونه دادخواست ثبت ازدواج موقت
رای دادگاه:
در خصوص دادخواست خانم «افشاری» به طرفیت آقای «پازوکی» به خواسته اجازه ازدواج بدون اذن ولی قهری به این توضیح که خواهان اظهار نموده اند، خوانده، پدرش بوده و مدت 14 سال است، خانواده را ترک کرده و به جای نامعلوم رفته و وی نیز 22 سال سن دارد و دیپلم رشته حسابداری را اخذ کرده است و از دادگاه تقاضای اجازه ازدواج با فرد مورد نظر خواهان و خانواده بدون اجازه پدرش را دارد.
خوانده نیز با توجه به مجهوال المکان بودن از طریق نشر آگهی به جلسه دادگاه دعوت شده است، اما در جلسه دادرسی حاضر نشده و لایحهای هم ارسال نکرده است. دادگاه باتوجه به اوراق و محتویات پرونده و استماع شهادت شهود خواهان، موقعیت اجتماعی و اخلاقی نامزد خواهان و مجهولالمکان بودن پدرخوانده و احراز همکیش و کفو بودن فرد مورد نظر خواهان با ایشان،
به موجب ماده ۱۰۴۴ قانون مدنی به وی اجازه داده میشود تا بدون اجازه ولی قهری با فرد مورد نظر خود آقای پازوکی با تعداد ۲۴۰ عدد سکه بهار آزادی و هزینه سفرحج تمتع عقد نکاح دائم منعقد کرده و وقوع آن را در یکی از دفاتر ازدواج به ثبت برساند و دفاتر رسمی ازدواج نیز موظف به ثبت واقعه این ازدواج است.
رای صادره غیابی بوده وظرف مدت زمان بیست روز پس از ابلاغ قابل واخواهی در همین شعبه و سپس ظرف ۲۰ روز قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم محترم تجدید نظر استان تهران خواهد بود»
رای صادره به خواهان دردفتر دادگاه ابلاغ می شود وبرای ابلاغ به خوانده با توجه به مجهولالمکان بودن در روزنامه کثیرالانتشار آگهی می گردد. پس از قطعی شدن دادنامه، خواهان تقاضای گواهی قطعیت به خاطر ارائه به دفتر ثبت رسمی ازدواج میکند و حسب درخواست نامبرده گواهی قطعیت و این که اجرای آن بلامانع می باشد را برای ارایه به دفترخانه صادر میکند.
تحلیل پرونده اذن ازدواج (ازدواج دختر بدون اجازه پدر):
ابتدا باید خاطر نشان کرد که در ازدواج دختر بدون اجازه پدر منظور از هم کیش و کفو بودن دوطرف ازدواج، هم شان ومنزلت بودن آن دوطرف خواهد بود.
درپرونده همان طور که ملاحظه شد وقت رسیدگی و رای صادره به علت مجهولالمکان بودن خوانده در روزنامه کثیرالانتشار آگهی گردید. مستند قانونی این موضوع، ماده ۷۳ قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی است که اظهار می دارد :
«در صورتی که خواهان نتواند نشانی خوانده را مشخص نماید یا پس از اخطار رفع نقص از تعیین نشانی اعلام ناتوانی کند، بنا به درخواست خواهان و دستور دادگاه مفاد دادخواست یک نوبت در یکی از روزنامههای کثیرالانتشار به هزینه خواهان آگهی خواهد شد. تاریخ انتشارآگهی تا جلسه رسیدگی نباید کمتر از یک ماه باشد»
در این پرونده تمامی اقدامهای انجام شده ازطرف مدیر دفتر و دادگاه، قانونی و صحیح بوده و دادگاه محترم به تمام وظایف وتکالیف خود دراین خصوص عمل کرده و اقدامات لازم صورت داده است
طرح دعوی ازنظر شکلی و رسیدگی به آن از نظر شکلی و ماهوی به درستی صورت گرفته است
با عنات به این که در قانون برای عقد نکاح (اعم از دائم و موقت) دختر اجازه پدر شرط است،در نتیجه باتوجه به مجهولالمکان بودن پدر خواهان و این که قانون این اجازه را داده و پیشبینی کرده است:
که دختر می تواند درصورت وجود شرایط قانونی لازم از دادگاه صالح (دادگاه خانواده)این خواسته را داشته باشد، در نتیجه دادگاه پس ازاحراز شرایط و این که داماد نیز هم کفوخواهان می باشد و شرایط لازم دراین خصوص فراهم گردیده، اقدام به صدور رای کرده است
دررابطه با ازدواج دختر بدون اجازه پدر ماده ۱۰۴۴ قانون مدنی بیان میکند: «در صورتی که پدر یا جد پدری در محل حاضر نبوده و استیذان از آنها هم عادتا غیرممکن بوده و دختر نیز احتیاج به ازدواج داشته باشد، وی میتواند اقدام به ازدواج کند. ثبت این ازدواج در دفترخانه منوط به احراز موارد اجازه ازدواج در دادگاه خانواده می باشد»
ضرورت استفاده از وکیل در دعاوی خانواده:
دادخواست اذن ازدواج یکی از پیچیدهترین دعاوی مطرح در محاکم دادگستری است که به علت رابطه بین دختر و پدر نیازمند استفاده از یک وکیل متخصص و دریافت مشاوره حقوقی در این خصوص است. وکیل متخصص در امور خانواده در صورتی که ازدواج را به صلاح دختر تشخیص دهد،
با طرح دادخواست اذن ازدواج به شکل صحیح و صحبت با پدر دختر سعی بر گرفتن حق قانونی دختر و در عین حال بر هم نخوردن روابط خانوادگی دارد. مشاوره حقوقی تلفنی در این خصوص میتواند راهگشا باشد همچنین می توانید با دریافت مشاوره حضوری ، می توان به حل مساله و کاهش هر چه بیشتر تنش بین طرفین کمک بسزایی نماید. گروه وکلای حکمت با سابقه درخشان دراین زمینه آماده ارائه خدمات حقوقی در این موضوع میباشد
برای اطلاع بیشتر می توانید با شماره های مندرج در سایت با ما در تماس باشید.
گروه وکلای حکمت
گروه وکلای حکمت با پیگیری های مستمر و به موقع در مورد پرونده های موکلین در زمینه اختلافات و دعاوی حقوقی و کیفری و خانواده و ثبتی سعی دارد که یک تیم قوی و با بهره مندی از علم نوین حقوقی با مشاوره های خود شما هموطنان گرامی را در مواجه شدن با مشکلات در پیشنهاد یک راه درست حقوقی و قانونی راهنمایی و هدایت کند و با امکانات مشاوره های حقوقی و کیفری آنلاین و مشاوره های تلفنی و مشاوره های حضوری در تهران با منشور اخلاقی مسئولیت پذیری رضایت هموطنان را به دنبال خواهد داشت