مفهوم حق انتقاع و اقسام حق انتفاع- وکیل پایه 1

 هدف از تاسیس حق انتفاع:

بعضی از اشخاص تمایل دارنند حق استفاده از منافع ملک یا املاک خود را بصورت دائم یا موقتا به دیگری واگذار نمایند( مثل حق انتفاع یا ارتفاق ) ، بدون آنکه بخواهند مالکیت قانونی  آن املاک  را به دیگری انتقال دهند در این صورت می توانند در چارچوب حق انتفاع حقی برای دیگران در نظر بگیرنند. در ادامه با توضیحات بیشتر راجع به مفهوم حق انتفاع و اقسام حق انتفاع همرا شماییم .

مفهوم حق انتقاع و اقسام حق انتفاع 

ماده 29 قانون مدنی بیان می دارد که..

ممکن است اشخاص نسبت به اموال علاقه های ذیل را دارا باشند:

• مالکیت (اعم از عین یا منفعت)
• حق انتفاع
• حق ارتفاق به ملک غیر

تعریف قانون مدنی در باب حق انتفاع

واژه‌ی انتفاع از ریشه‌ی «نفع» گرفته شده و به معنای بهره و سود بردن است.

ماده 40 قانون مدنی :

حق انتفاع عبارت از حقی است که به موجب آن شخص می تواند از مالی که عین آن ملک دیگری است ،یا مالک خاصی ندارد استفاده کند.

مفهوم حق انتفاع و اقسام حق انتفاع به زبان عامیانه  

حقی که به موجب آن اشخاص می توانند از منافع مال یا ملکی که متعلق به دیگران است  استفاده نمایند.

بطور مثال :

فردی مالک یک باغچه  است به دیگران  اجازه می دهد که از منافع و میوه های آن باغچه برای مدت کوتاهی استفاده کند .

و یا اینکه شخصی اجازه استفاده از  منزل شخصی خود را، برای مدت معین یا نامعین به  افراد فقیر بدهد

نکته :

در حق انتفاع، مال در مالکیت  مالک مال یا ملک  باقی می ماند و لکن  دارنده حق انتفاع حق استفاده و بهره برداری از منافع آن را دارد ، نه حق مالکیت بر آن را

طرفین حق انتفاع

1. صاحب ملک یا مالِ موضوعِ انتفاع (مالک)
2. کسی که حق انتفاع به او واگذار شده است (منتفِع)

 اقسام حق انتفاع

انواع حق انتفاع کدامند 

1.عمری   2.رقبی      3.سکنی      4. مطلق

1-عمری :

ماده‌ی ۴۱ قانون مدنی بیان می دارد

حق عمری ،عقدی که  از طرف مالک برای شخصی به مدت عمر خود یا عمر منتفع و یا عمر شخص ثالثی برقرار شده باشد.»    در این نوع از حق انتفاع، این حق محدود  به مدت طول عمر مالک یا منتفع یا هر شخص معلوم ومشخصی است که  حق انتفاع واگذار می‌گردد و با فوت آن شخص قرارداد خودبه‌خود منتفی می شود

2-رقبی:

ماده‌ی ۴۱ قانون مدنی: «رقبی حق انتفاعی است که از طرف مالک برای مدت معینی برقرار می‌گردد.»  در این قسم از حق انتفاع نیز مدت زمان اعتبار قرارداد، توسط مالک مال یا ملک تعیین می‌شود .

3-سکنی:

طبق ماده‌ی ۴۳ قانون مدنی: «اگر حق انتفاع عبارت از سکونت در مسکنی باشد سکنی یا حق سکنی نامیده می‌شود و این حق ممکن است به طریق عمری یا به طریق رقبی برقرار شود.»

در این مورد نیازی به تعیین مدت زمان نیست و تا زمانی که مالک در قید حیات است یا از تصمیمِ خود مبنی بر انتقال حق انتفاع رجوع نکرده است، حق مزبور به سودِ منتفع پابرجاست.

4.مطلق:

طبق ماده‌ی ۴۴ قانون مدنی: «در صورتی‌که مالک برای حق انتفاع مدتی معین نکرده باشد حبس مطلق بوده و حق مزبور تا فوت مالک خواهد بود مگر اینکه مالک قبل از فوت خود رجوع کند.»   اگر مالک به صورت مطلق و بدون تعیین مدت، انتفاع از مال یا ملک خود را به دیگری واگذار نماید این نوع حق انتفاع را حبس مطلق می گویند  و تا زمان فوت مالک یا رجوع او، این قرارداد دارای اعتبار است.

بطور خلاصه :

اگر حق انتفاع جهت سکونت در مسکنی باشد آنرا «سکنی» گویند و اگر این حق برای مدت عمر مالک یا منتفع یا شخص ثالث قرار داده شد آنرا «عمری» و اگر برای مدت معینی برقرار شود آنرا «رقبی» و اگر برای این حق مدتی تعیین نشده باشد آنرا «مطلق» دانسته .جهت مشاوره با وکیل یا وکیل ملکی یا وکیل قرارداد تماس بگیرید