محاربه چیست؟تفاوت محاربه با مفسد فی الارض-مجازات محاربه-حکم محاربه در قانون مجازات اسلامی

یکی از جرائم سنگین و خطرناک در قانون ایران، جرم محاربه می باشد که مصادیق آن فراوان است برای آشنایی با آن و تعاریف و مصادیق آن می توانید تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

محاربه در لغت:

محاربه در لغت برگرفته شده از کلمه (( حرب )) و به معنای جنگ و دشمنی با دیگری و در مقابل کلمه ((سلم)) به معنای صلح قرارگرفته است.

معنا محاربه و افساد فی الارض:

«محاربه به معنای جنگیدن و افساد فی‌الارض به معنی تباه‌کاری بر زمین»

مفهوم محاربه در قرآن:

این اصطلاح در آیه ۳۳ سوره مائده آمده‌است: «همانا کیفر کسانی که به محاربه با خدا و رسولش برمی‌خیزند و برای فساد بر زمین می‌کوشند، قتل یا به دار آویختن یا بریدن دست‌ها و پاهایشان به طور معکوس یا تبعید آن‌هاست. این مایه خواری و رسوائی آنان در این جهان است و در آخرت نیز عذاب بزرگی خواهند داشت.» این آیه از مهم‌ترین آیات مربوط به احکام کیفری در قرآن است که مباحث مفصلی در کتب فقهی و تفسیر را دامن زده و در مورد مفهوم و مصادیق آن نظرات مختلفی ابراز شده‌ است.

پیشنهاد میشود این مطلب را از دست ندهید:ادله اثبات دعاوی حقوقی و کیفری

محاربه از دیدگاه قانون:

قانونگذار در ماده 183 قانون مجازات اسلامی سابق بابت هفتم ،محاربه و افساد فی الارض ، تعریف محاربه را چنین بیان نموده است:

(( هرکس برای ایجاد رعب و هراس و سلب آزادی و امنیت مردم دست به اسلحه ببرد محارب و مفسد فی الارض است )) یعنی واضع قانون بحث محاربه و افساد فی الارض را هم ردیف یکدیگر قرارداده است و لیکن در قانون مجازات اسلامی جدید ،فصل هشتم مختص به محاربه و فصل دیگری به افساد فی الارض تخصیص داده شده است ، نکته قابل ذکر اینجاست که مصادیق افساد فی الارض نیز در قانون سابق مشخص نگردیده بود و همینطور مجازاتی برای برای آن نیز در قانون سابق پیش بینی نشده بود و در ماده 194 قانون مجازات اسلامی سابق مجازات و حد محاربه مشخص گردیده بود،اما در قانون جدید این تفکیک بین محاربه و افساد فی الارض انجام گردیده است که در این راستا ماده 279 ق.م.ا جدید اینگونه بیان می دارد که : (( محاربه عبارت است از کشیدن سلاح به قصد جان ،مال یا ناموس مردم یا ارعاب آنها به نحوی که موجب ناامنی در محیط گردد)) ضمنا لازم به ذکر است که در کتب فقهی محاربه جزء حدود می باشد که در قانون نیز چنین تقسیم بندی شده است.

یکی از مهم‌ترین جرایم علیه امنیت ملی در حقوق جمهوری اسلامی ایران محاربه‌است که  مصوب ۱۳۷۰ از ماده ۱۸۳ تا ۱۹۶ مورد اشاره قرار گرفته‌است.

اسلحه کشیدن برای ترسانیدن مردم:

ماده 183: هر کس که برای ایجاد رعب و هراس و سلب آزادی و امنیت مردم دست به اسلحه ببرد محارب فی الارض و مفسد فی الارض میباشد. براساس تبصره ۳ ماده فوق میان سلاح گرم و سرد فرقی نیست.

برهم زدن امنیت از طریق سرقت مسلحانه و قطع‌الطریق:

ماده ۱۸۶: هر گروه یا جمعیت متشکل که در برابر حکومت اسلامی قیام مسلحانه کند مادام که مرکزیت آن باقی است تمام اعضاء و هواداران آن، که موضع آن گروه یا جمعیت یا سازمان را می‌دانند و به نحوی در پیشبرد اهداف آن فعالیت و تلاش مؤثر دارند محارب‌اند اگرچه در شاخه نظامی شرکت نداشته باشند.

ریختن طرح براندازی حکومت اسلام:

ماده ۱۸۷: هر فرد یا گروه که طرح براندازی حکومت اسلامی را بریزد و برای این منظور اسلحه و مواد منفجره تهیه کند و نیز کسانی که با آگاهی و اختیار، امکانات مالی مؤثر یا وسایل و اسباب کار و سلاح در اختیار آن‌ها بگذارند محارب و مفسد فی‌الارض می‌باشند.

نامزد شدن برای یکی از پستهای حساس حکومت کودتا:

ماده ۱۸۸: هر کس در طرح براندازی حکومت اسلامی خود را نامزد یکی از پستهای حساس حکومت کودتا نماید و نامزدی او در تحقق کودتا به نحوی مؤثر باشد، «محارب» و «مفسد فی الارض» است.

ماده ۱۹۰: حد محاربه و افساد فی‌الارض یکی از چهار چیز است: ۱.قتل ۲.آویختن به دار ۳.اول قطع دست راست و سپس پای چپ ۴.نفی بلد (دیپورت)

ماده ۱۹۱: قاضی در انتخاب هر یک از این امور چهارگانه مخیر است

تشکیل یا اداره یا عضویت در دسته یا جمعیت به قصد برهم زدن امنیت کشور:

ماده ۴۹۸: هر کس با هر مرامی، دسته، جمعیت یا شعبه جمعیتی بیش از دو نفر در داخل یا خارج از کشور تحت هر اسم یا عنوانی تشکیل دهد یا اداره نماید که هدف آن برهم زدن امنیت کشور باشد و محارب شناخته نشود به حبس از دو تا ده سال محکوم می‌شود.

ماده ۴۹۹: هرکس در یکی از دسته‌ها یا جمعیت‌ها یا شعب جمعیت‌های مذکور در ماده (۴۹۸) عضویت یابد به سه ماه تا پنج سال حبس محکوم می‌گردد مگر اینکه ثابت شود از اهداف آن بی اطلاع بوده‌است.

ماده ۴۹۹: در مورد کسانی که عضو نبوده بلکه صرفاً حامی دسته یا جمعیتی می‌باشند قابل اعمال نیست.

پیشنهاد ما برای شما:وکیل دادگاه انقلاب،وکیل کیفری ،مشاوره حقوقی