قیم کیست ؟ مدارک لازم -نحوه تعیین-اعتبار قیم نامه-اجرت

در نوشته پیش رو می خواهیم در مورد یکی از نماینده های قانونی، به نام قیم صحبت کنیم و بگوییم قیم کیست؟ و شما را با صفر تا صد این سِمَت، ویژگی ها، وظایف و اختیارات، و ضمانت اجرای تخلفات ایشان و غیره آشنا کنیم. 👌حتما تا انتها با ما همراه باشید. و صفر تا صد این سمت و مشخصات و ویژگی های آن را در کنار ماآموزش ببینید.

👌 خلاصه مطالب مفید و کاربردی قیم را در جدول زیر 👇بخوانید.

قیم کیست؟

قبل از این که بگوییم قیم کیست؟ باید بگدییم که قانون برای محجورین (صِغار، اشخاص غیر رشید و مجانین) حجر حمایتی در نظر گرفته، یعنی باید اشخاصی باشند تا در اموال و اعمال حقوقی آن ها دخالت لازم را داشته باشند؛ چون اگر این اشخاص معامله ای انجام دهند و یا تصمیماتی اتخاذ کنند، اقدامات آن ها از نظر قانون لغو، و غیر قانونی خواهد بود بنابراین لازم است تا شخصی سرپرستی این اشخاص را تا زمان رفع محجوریت، یا تا همیشه بر عهده بگیرد که به این اشخاص نماینده گفته می شود.

نماینده شامل:

• ولی قهری (پدر و پدربزرگ پدری).
• وصی (نماینده ای که از جانب پدر و یا جد پدری نماینده صغیر می شود).
• قیم (فردی که به حکم دادگاه، نمایندگی محجور را به عهده می گیرد).

توجه شود که:  وکیل، نماینده حقوقی قراردادی است که تمام اشخاص جامعه (نه صرفا محجورین) می توانند آن ها را به نمایندگی خود بگیرند.

محجور به صغیر (بچه) و مجنون (دیوانه) و سفیه ( سفیه یا غیر رشید، شخصی است که قوه تعقل و درک کافی نسبت به امور مادی مربوط به خود و دیگران ندارد و به همین دلیل ممکن است در امور مالی و مادی خود و دیگری، فریب بخورد.) گفته می شود.

این اشخاص، کسانی هستند که از نظر عرف و قانون صلاحیت اداره امور مالی و یا صلاحیت تصمیم گیری در برخی امور مهم و غیر مالیِ زندگی خود را ندارند، بنابراین تحت ولایت و سرپرستی ولی قهری (پد یا جد پدری) یا ولی خاصِ خود (پدر، جد پدری و وصی منصوب از طرف آنان) می باشند؛

حال چنانچه این اشخاص سرپرست (پدر، جد پدری، وصی) نداشته باشند، وفق قانون این وظیفه بر عهده قیم قرار می گیرد.

بنابراین قیم در اصطلاح حقوقی شخصی است که وفق قانون، از طرف دادگاه و به تقاضای دادستان، برای حمایت از محجورین، هنگامی که سرپرست نداشته باشند، جهت مواظبت از شخص محجور و اداره اموالش تعیین می‌ گردد؛ (به سمت قیم، قیمومت گفته می شود).

دادگاه می تواند بیش از یک نفر را برای سمت قیمومت تعیین کند که به ترتیب زیر عمل کنند.

• وظایف آن‌ها را تفکیک کند
  و یا آن ها را ملزم کند که به طور جمعی و با مشورت یکدیگر امور محجور را اداره کنند.
  و یا یک یا چند نفر ناظر (ناظر استصوابی که قیم باید با موافقت قبلی ناظر امور مربوط به محجور را انجام دهد. و ناظر اطلاعی که قیم امور مربوط به محجور را باید قبلاً یا بعداً به ناظر اطلاع دهد) جهت نظارت به امور قیم انتخاب کند.

چه کسانی نیاز به قیم دارند؟

وفق قانون تمامی افراد محجور که در زیر نامبرده شده، برای رسیدگی به امور مالی و برخی یا تمام امور غیر مالی خود، چنان چه ولی خاص (پدر، جد پدری، وصی) نداشته باشند، به قیم نیاز دارند.

• ۱. صغاری (طفل یا کودک) که ولیّ خاص ندارند. (یعنی پسران کمتر از ۱۵ سال و دختران کمتر از ۹ سال تمام که طفل محسوب می شوند؛ این ها در امور مالی و غیرمالی خود نیازمند سرپرست هستند و در صورت نداشتن سرپرست نیاز به قیم دارند.).
• ۲. مجانین و اشخاص غیر رشید که جنون و یا عدم رشد آن‌ها متّصل به زمان صغر آن‌ها بوده، و سرپرست( پدر، جد پدری، وصی) نداشته باشند.
• ۳. مجانین و اشخاص غیر رشید که جنون یا عدم رشد آن‌ها متّصل به زمان صغر آن‌ ها نباشد. (یعنی بعد از این که بالغ شدند مبتلا به جنون یا عدم رشد شوند.).
• ۴. تمام اشخاص کمتر از ۱۸ سال تمام شمسی وفق رویه قضائی موجود، حق تصرف و مداخله در امور مالی خود را ندارند که در صورت نداشتن سرپرست، برای آن ها قیم تعیین می گردد.

***توجه داشته باشید که هر یک از پدر یا مادر مکلّف است در مواردی که باید برای اولاد آن‌ ها قیّم معین شود، مراتب را به دادستان حوزه اقامت خود و یا نماینده وی اطلاع داده از او تقاضا نماید که اقدام لازم برای نصب قیّم به‌عمل آورد.

ویژگی های قیم‌، برای قیمومت چیست؟

وفق قانون قیم باید دارای شرایط ذیل باشد تا بتواند قیمومت شخص محجور را به دست گیرد.

• ۱. قیم باید توانایی و قدرت لازم را جهت اداره اموال و تربیت محجور داشته باشد.
  ۲. قیم باید اهلیت داشته باشد؛ یعنی عاقل، بالغ و رشید باشد و ۱۸ سال تمام داشته باشد.
  ۳. قیم باید دارای صفت امانت یا امانت داری باشد.

چه کسانی نمی توانند به عنوان قیم انتخاب شوند؟

اشخاص ذیل نمی توانند به عنوان قیم انتخاب شودند.

• ۱. کسانی که به موجب حکم قطعی دادگاه، محکوم به یکی از جرائم سرقت ،خیانت در امانت،هتک ناموس یا جرایم خلاف عفت، اختلاس، و غیره و یا ارتکاب جرائمی نسبت به اطفال شده باشند.
  ۲. کسانی که حکم ورشکستگی آنها صادر شده ولی هنوز عمل ورشکستگی آنها تصفیه نشده است.
  ۳. کسانی که به فساد اخلاقی معروف باشند.
  ۴. کسانی که اقربا (خویشان) طبقه ی اول آن ها، یعنی پدر، مادر، فرزندان و نوادگان آن ها دعوایی بر محجور داشته باشند.
  ۵. کسانی که با شخص محجور پرونده مالی و غیرمالی در دادگاه داشته باشند.
  ۶. مادر اگر ازدواج کرده باشد.
  ۷. کسانی که اعتیاد به الکل، مواد مخدر و یا قمار دارند.
  ۸. کسانی که خود تحت ولایت یا قیمومت دیگری هستند.
  ۹. کسانی که با تشخیص پزشک قانونی، به بیماری روانی مبتلا هستند.
  ۱۰. کافر نمی تواند بر مسلمان قیم شود، یعنی اگر محجور مسلمان باشد، قیم نیز باید مسلمان باشد.

***توجه داشته باشید که: حتی اگر ولی خاص از جمله پدر، جد پدری یا وصی منصوب از جانب آن ها، هر کدام از ویژگی های ذکر شده را داشته باشند؛
یا از طفل برای ورود به تکدی گری، قاچاق، فساد، فحشا و غیره استفاده کنند؛
و یا خارج از حد متعارف در تربیت کودک به واسطه ضرب و جرح اقدام کنند، می توان عدم کفایت آن ها را به قیم شدن، از دادگاه خواست.

اولویت در قیم شدن با کیست؟

• ۱. در صورت نبودن ولی خاص، مادر، در صورت داشتن صلاحیت، تا زمانی که شوهر نکرده بر سایر بستگان محجور برای قیمومت اولویت دارد.
  ۲. درصورت محجور شدن زن، شوهر او در صورت داشتن صلاحیت بر سایر نزدیکان و بستگان زن، از جمله مادر و پدر وی اولویت دارد.

***توجه شود که: چنانچه حضانت محجور به عهده ی مادر باشد، مواظبت از محجور نیز به عهده ی وی خواهد بود و این وظیفه به قیم سپرده نخواهد شد.

***توجه شود که: زن نمی تواند بدون اجازه ی شوهر خود سمت قیمومیت را قبول کند و هر گاه زن مجردی ولو مادر مولی علیه باشد که به عنوان قیم انتخاب شده است، ازدواج کند باید مراتب را از ظرف مدت یک ماه از تاریخ انعقاد عقد، به دادستان حوزه ی اقامت خود یا نماینده ی وی اطلاع دهد.

کدام دادگاه در تعیین قیم صالح است؟

کلیه اعمال مربوط به محجور به تر تیب زیر در صلاحیت دادگاهی است که:

• ۱. کلیه اعمال مربوط به محجور در صلاحیت دادگاهی می باشد که اقامتگاه محجور در آن حوزه می باشد.
  ۲. چنان چه محجور در ایران اقامتگاه نداشته باشد، محل سکونت محجور در هر مکانی که باشد، دادگاه آن محل برای امور قیمومت وی صالح است.
  ۳. هرگاه در محل اقامتگاه محجور، دادگاه صلاحیت‌دار برای امور قیمومت نباشد، امور قیمومت وی با نزدیک‌ترین دادگاه صلاحیت‌دار به اقامتگاه محجور خواهد بود.
• نکته مهم:  اگر محجور در خارج ایران اقامت یا سکنی داشته باشد امور قیمومت راجع به دادگاه شهرستان تهران است.

*** توجه شود که اگر اقامتگاه محجور مشخص نباشد، به عنوان مثال صغیر یا دیوانه‌ای باشد که در شهری یافت شود و درک این‌ که بداند از کدام شهر است، نداشته باشد، در این صورت قیمومت وی با دادگاهی است که محجور در حوزه آن دادگاه یافت می‌شود.

سخن پایانی:

در پایان به شما خواننده ی عزیز توصیه می شود که هر چند با صفر تا صد مسائل حقوقی مربوط به قیم در نوشته حاضر مطلع شدید، اما در صورت داشتن مشکل حقوقی، در زمینه های مربوط به انتخاب قیم و یا هر مشکل حقوقی و کیفری دیگر، در زمینه ی خانوادگی، ملکی، چک، کلاهبرداری و غیره به وکلای متخصص و مجرب گروه حکمت به سرپرستی داوود چشمی مراجعه کنید و با استفاده از راهنمایی ها و مشاوره های ایشان، به صورت تلفنی، حضوری و یا انلاین مشکل خود را حل کرده و باری از دوش خود بردارید و خدای ناکرده با عدم آشنایی به قوانین، مشکل خود را چندین برابر نکنید.

جهت مشاوره حقوقی ،با وکیل حقوقی متخصص و یا وکیل خانواده و وکیل طلاق  با مجموعه گروه وکلای حکمت تماس بگیرید.

👌پیشنهاد ما برای شما👈:حضانت * شرایط حضانت فرزند*صفر تا صد هر آنچه که باید در مورد حضانت بدانید👉

گروه وکلای حکمت :

آدرس: شعبه ۱ تهران- فلکه اول تهرانپارس خیابان ۱۴۲ شرقی روبروی پاساژ سپید پلاک ۳۹ طبقه دوم واحد ۵

آدرس: شعبه ۲ تهران- نیاوران نرسیده به چهارراه کامرانیه روبروی پاساژ نارون پلاک ۱۲۷ طبقه ۶ واحد ۱۱

تلفن : ۰۲۱۷۷۷۱۹۳۳۷ – ۰۲۱۲۶۴۵۵۶۸۸