تعویق صدورحکم در قانون مجازات اسلامی چیست؟

تعویق صدور حکم چیست؟

تعویق در لغت به معنای عقب انداختن کار و در اصطلاح حقوقی، به معنای عقب ‌انداختن صدور حکم است.

تعویق صدور حکم یک نهاد ارفاقی در قانون مجازات اسلامی 92 پیش بینی شده است که تا قبل از تصویب قانون مجازات اسلامی مصوب 92 نیز سابقه تقنینی در نظام کیفری ایران نداشته است که در سال 92 با توجه به اصل فردی کردن مجازات ها قانون گذار در راستای این نهاد با توجه به اوضاع و احوال متهم با وجود عناصر مجرمانه ،صدور حکم را ار 6 ماه تا 2 سال به اختیار به تعویق می اندازد .

 

قانونگذار در ماده 19 قانون مجازات اسلامی جرائم را با در نظرگرفتن نوع و شدت آن به 8 درجه تقسیم کرده است که نهاد صدور تعویق حکم در ماده 40 در جرائم موجب تعزیر درجه 6 تا 8 با شرایطی قابل اعمال خواهد بود به طوری که اگر شخصی مرتکب یک جرم از درجه 6 یا 7 و یا 8 شود دادگاه مختار است بعد از احراز مجرمیت با در نظرگرفتن وضع فردی و خانوادگی و اجتماعی همچنین سابقه محکومیت متهم در جرائمی که او را از حقوق اجتماعی محروم می کند و جبران ضرر و زیان و پیش بینی اصلاح مرتکب با در نظر گرفتن شرایطی که باعث وقوع جرم شده است صدور حکم تعویق را با توجه به جهات تخفیف که گذشت شاکی  میتواند یکی از آن جهات باشد صدور حکم تعویق را به تاخیر اندازد.

مشاوره حقوقی

وکیل 

داود چشمی 

شرایط صدور حکم تعویق چیست؟

مطابق ماده 40 قانون مجازات اسلامی :

1-وجود جهات تخفیف در صدور حکم تعویق

2-پیش‌بینی اصلاح مرتکب.

3-جبران ضرر و زیان یا برقراری ترتیبات جبران

4-فقدان سابقه کیفری مؤثر در صدور حکم تعویق

براساس تبصره ماده 40 قانون مجازات اسلامی محکومیت موثر، محکومیتی است که محکوم را به تبع اجرای حکم، براساس ماده(۲۵) این قانون از حقوق اجتماعی محروم می کند.

 

 

لازم به ذکر است که بدانید:

بر اساس ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی و تبصره‌های آن، محکومیت قطعی کیفری در جرایم عمدی، پس از اجرای حکم یا شمول مرور زمان، در مدت زمان مقرر در این ماده محکوم را از حقوق اجتماعی به عنوان مجازات تبعی محروم می‌کند:

1-هفت سال در محکومیت به مجازات‌های سالب حیات و حبس ابد از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی.

2-سه سال در محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنیٌ‌علیه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه چهار.

3-دو سال در محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده نصف دیه مجنیٌ‌علیه یا کمتر از آن باشد و حبس درجه پنج.

تبصره یک: در غیر موارد فوق، مراتب محکومیت در پیشینه کیفری محکوم درج می‌شود اما در گواهی‌های صادره از مراجع ذی‌ربط منعکس نمی‌شود. مگر به درخواست مراجع قضایی برای تعیین یا بازنگری در مجازات.
تبصره دو: در مورد جرایم قابل گذشت، در صورتی که پس از صدور حکم قطعی با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود، اثر تبعی آن نیز رفع می‌شود.
تبصره سه: در عفو و آزادی مشروط، اثر تبعی محکومیت پس از گذشت مدت‌های فوق از زمان عفو یا اتمام مدت آزادی مشروط رفع می‌شود. محکوم در مدت زمان آزادی مشروط و همچنین در زمان اجرای حکم نیز از حقوق اجتماعی محروم می‌شود.

 

انواع تعویق صدور حکم مطابق ماده 41 قانون مجازات اسلامی:

 

1-تعویق ساده

2-تعویق مراقبتی

تعویق صدور حکم ساده چیست؟

 

مرتکب به طور کتبی متعهد می گردد، در مدت تعیین شده به وسیله دادگاه، مرتکب جرمی نشود و از نحوه رفتار وی پیش بینی شود که در آینده نیز مرتکب جرم نمی شود.

تعویق صدور حکم مراقبتی چیست؟

 

در تعویق مراقبتی علاوه بر شرایط تعویق ساده، مرتکب متعهد می گردد دستورها و تدابیر مقرر شده به وسیله دادگاه را در مدت تعویق رعایت کند یا به موقع اجراء گذارد.

تبصره ۱- دادگاه نمی تواند قرار تعویق صدور حکم را به صورت غیابی صادر کند.

تبصره ۲- چنانچه متهم در بازداشت باشد، دادگاه پس از صدور قرار تعویق صدور حکم، بلافاصله دستور آزادی وی را صادر مینماید. دادگاه می تواند در این مورد تامین مناسب اخذ نماید. در هر صورت اخذ تامین نباید به بازداشت مرتکب منتهی گردد.

 

 

 

تدابیری که باید در تعویق صدور حکم مراقبتی اتخاذ شود :

 

مطابق ماده 42 قانون مجازات اسلامی این تدابیر عبارتند از:

1- حضور به موقع در زمان و مکان تعیین شده توسط مقام قضائی یا مددکار اجتماعی ناظر

2- ارائه اطلاعات و اسناد و مدارک تسهیل کننده نظارت بر اجرای تعهدات محکوم برای مددکار اجتماعی

3- اعلام هرگونه تغییر شغل، اقامتگاه یا جابه جایی در مدت کمتر از پانزده روز و ارائه گزارشی از آن به مددکار اجتماعی

4- کسب اجازه از مقام قضائی به منظور مسافرت به خارج از کشور

تبصره ـ تدابیر یاد شده می تواند از سوی دادگاه همراه با برخی تدابیر معاضدتی از قبیل معرفی مرتکب به نهادهای حمایتی باشد.

 

 

دستورات دادگاه برای تعویق صدور حکم مراقبتی:

مطابق ماده 43 قانون مجازات اسلامی در تعویق مراقبتی، دادگاه صادرکننده قرار، با توجه به جرم انجام شده و شرایط زندگی مرکتب کننده ، به طوری که در زندگی او  یا خانواده اش اختلال اساسی و عمده ایجاد نکند مرتکب را به اجرای یک یا چند مورد از دستورهای زیر در مدت تعویق، ملزم نماید:

الف- حرفه آموزی یا اشتغال به حرفهای خاص

ب- اقامت یا عدم اقامت در مکان معین

پ- درمان بیماری یا ترک اعتیاد

ت- پرداخت نفقه افراد واجب النفقه

ث- خودداری از تصدی کلیه یا برخی از وسایل نقلیه موتوری

ج- خودداری از فعالیت حرفهای مرتبط با جرم ارتکابی یا استفاده از وسایل موثر در آن

چ- خودداری از ارتباط و معاشرت با شرکا یا معاونان جرم یا دیگر اشخاص از قبیل بزه دیده به تشخیص دادگاه

 

لغو قرار تعویق صدور حکم:

لغو قرار به موجب ماده 44 قانون مجازات اسلامی زمانی است که متهم مرتکب جرم حدی و قصاص و جنایات عمدی موجب دیه یا تعزیر تا درجه 7 شود در این صورت دادگاه صادر کننده ،قرار را لغو و حکم محکومیت را صادر می کند . دادگاه در صورت پایبند بودن به قانون و عدم ارتکاب جرم  توسط متهم و اجرای دستورات دادگاه در مدت تعویق و ملاحظه وضعیت مرتکب حسب مورد به تعیین کیفر یا صدور حکم معافیت از کیفر میکند.

 

 صدور قرار منع تعقیب متهم:

باصدور قرار منع تعقیب متهم نیز چنانچه متهم در حبس باشد بلافاصله دستور آزادی وی صادر خواهد شد و در این صورت نیز دادگاه مختار به گرفتن تامین از متهم است و هیچ الزامی در این راستا نخواهد داشت .

 

 

فرق حکم برائت و معافیت از مجازات در چیست؟

فرقی که در حکم برائت و معافیت از مجازات وجود دارد در این است که:

در برائت،فرد اصلا مرتکب جرمی نشده و ابتدا به ساکن و بدون هیچ شرایطی در مورد وی حکم برائت صادر می‌شود.

ولی در حکم معافیت از مجازات ، فردی که مرتکب جرم شده است و جرم او به اثبات رسیده است با توجه به دلایل قضایی، مجازات در مورد وی اجرا نخواهد شد.

[av_notification title=” icon_select=’no’ icon=’ue800′ font=’entypo-fontello’ color=’custom’ border=’dashed’ custom_bg=’#edae44′ custom_font=’#ffffff’ size=’normal’ close_btn=” cookie_lifetime=’نام‌کاربری نمی‌تواند بیشتر از ۶۰ حرف باشد.’ av_uid=’av-sf7twh’ admin_preview_bg=”] اگر سایت گروه وکلای حکمت به شما جهت حل مشکلات حقوقی کمک کرده است
لطفا با شماره
۷۷۷۱۹۳۳۷ – ۰۲۱
تماس حاصل فرمایید تا وکالت پرونده شمارا به عهده بگیریم.
مشاوره با وکیل
۷۷۷۱۹۳۳۷ – ۰۲۱
[/av_notification]

 

[av_notification title=’مشکلات حقوقی ‘ icon_select=’no’ icon=’ue800′ font=’entypo-fontello’ color=’blue’ border=’dashed’ custom_bg=’#444444′ custom_font=’#ffffff’ size=’normal’ close_btn=” cookie_lifetime=’نام‌کاربری نمی‌تواند بیشتر از ۶۰ حرف باشد.’ av_uid=’av-m3s8td’ admin_preview_bg=”] اگر سایت گروه وکلای حکمت به شما جهت حل مشکلات حقوقی کمک کرده است
لطفا با شماره
۷۷۷۱۹۳۳۷ – ۰۲۱
تماس حاصل فرمایید تا وکالت پرونده شمارا به عهده بگیریم.

مشاوره با وکیل
۷۷۷۱۹۳۳۷ – ۰۲۱

[/av_notification]