اموال عمومی چیست؟انواع آن -مثال -تفاوت با اموال دولتی

 مال در لغت به معني خواسته، املاك ، كالا و ثروت و هر چيزي كه در تملك( ملکیت )  كسي  قرار می گیرد يا در تصرف و يد كسي باشد، گفته مي‌شود.

اموال عمومی چیست ؟ 

اموال عمومی چیست؟انواع آن -مثال -تفاوت با اموال دولتی

در اصطلاح عبارت است از…

چيزي كه ارزش اقتصادي داشته و قابل تقويم به پول باشد.

*مشتركات عمومي يا اموال عمومی..

اموالي هستند كه متعلق به شخص خاصي نیستند و استفاده از آن ها در جهت مصلحت عام مي باشد.

 به همین جهت، این اموال در اختيار دولت و موسسات عمومي قرار دارد.

اين اموال قابل تملك به وسيله افراد عادی نبوده و استفاده انحصاري از ناحیه اشخاص ممنوع است مگر آنکه به تملک (ملکیت )آن درآید 

اموال عمومی ممکن است به جهت حيازت( آباد کردن افراد  – البته طبق قانون خاصی که مدت آن به اتمام رسیده ) يا خريد از دولت به تملک اشخاص درآید.

اموال عمومی  مال همه است، ولی در عین حال  مال هیچ کس نیست.

 بنابراین افراد جامعه نمی‌توانند در اموالی که داخل در مشترکات و مال عموم است همان تصرفی را نمایند که در اموال خصوصی خود می‌کنند.

چند مورد از اموال عمومی را نام ببرید .

• طرق و شوارع عامه و کوچه هايي را که آخر آن ها مسدود نيست
• پل ها و کاروانسراها و آب انبارهاي عمومي و مدارس قديمه و ميدان گاه هاي عمومي،قنوات و چاه هايي که مورد استفاده عموم است
• اموال دولتي که  براي مصالح يا انتفاعات عمومي مثل استحکامات و قلاع و خندق ها و خاکريزهاي نظامي و قورخانه و اسلحه و ذخيره و سفاين جنگي و هم چنين اثاثيه و ابنيه و عمارات دولتي و سيم هاي تلگرافي دولتي و موزه ها و کتابخانه هاي عمومي و آثار تاريخي و امثال آن ها

انواع عمومی و دولتی 

یک نوع تقسیم بندی عام ، تقسیم اموال به عمومی و دولتی است .

1-اموالی که سند آن بنام دولت است( اموال دولتی است )

2-اموال و مشترکات عمومی(مثل پارک ها ، بزرگراه ها و..)

اموالی که ملک دولت است:

 موسسات عمومی‌ حق مالکیتی مانند سایر اشخاص بر این اموال دارند. با این که قوانین، تصرفات دولت را در این اشیاء نیز تا اندازه‌ای محدود کرده است، ولی حق دولت بر اموال دولتی به معنی خاص شبیه حق مالکیت افراد بر سایر اموال است.

اموال و مشترکات عمومی:

که برای استفاده مستقیم تمام مردم آماده است، یا اختصاص به حفظ مصالح عمومی‌ داده شده و دولت، تنها از جهت ولایتی که بر عموم دارد، می‌تواند آن را اداره کند: مانند پل‌ها، موزه‌هاو معابر عمومی.

در واقع تنها این دسته از اشیاء دارای مالک خاص نیست و سایر اموال دولتی مالک معین دارد. برای مثال، کشتی‌های تجاری، اموالی که دولت‌ها اختصاص به تشکیل بانک‌ها و شرکت‌های خصوصی داده‌اند، و ترکه بدون وارث، و جنگل‌ها و زمین‌های موات اطراف شهر، مال دولت محسوب می‌شود.

ماده 24 قانون مدنی :

« هيچ کس نمي تواند طرق و شوارع عامه و کوچه هايي را که آخر آن ها مسدود نيست، تملک نمايد. »

ماده 25 قانون مدنی :

« هيچ کس نمي تواند اموالي را که مورد استفاده عموم است و مالک خاص ندارد، از قبيل پل ها و کاروانسراها و آب انبارهاي عمومي و مدارس قديمه و ميدان گاه هاي عمومي، تملک کند و هم چنين است قنوات و چاه هايي که مورد استفاده عموم است. »

ماده  26 قانون مدنی :

« اموال دولتي که  براي مصالح يا انتفاعات عمومي مثل استحکامات و قلاع و خندق ها و خاکريزهاي نظامي و قورخانه و اسلحه و ذخيره و سفاين جنگي و هم چنين اثاثيه و ابنيه و عمارات دولتي و سيم هاي تلگرافي دولتي و موزه ها و کتابخانه هاي عمومي و آثار تاريخي و امثال آن ها و بالجمله، آنچه از اموال منقوله و غيرمنقوله که دولت به عنوان مصالح عمومي و منافع ملي در تحت تصرف دارد، قابل تملک خصوصي نيست و هم چنين است اموالي که موافق مصالح عمومي به ايالت يا ولايت يا ناحيه يا شهري اختصاص يافته باشد.»

دولت برای انجام خدمات عمومی‌ و اجرای وظایف خود، اموال گوناگونی در اختیار دارد و به تناسب موارد از هر یک استفاده خاصی می‌کند.

مجازات تخریب اموال عمومی:

اگر فردی به اموال عمومی که مورد استفاده مردم است آسیب برساند با مجازات های ذیل روبرو میشود:

سه ماه تا ۱۰ سال حبس در انتظار کسانی است که به خراب کردن، آتش زدن، از کار انداختن یا هر نوع خرابکاری دیگر در این موارد بپردازند؛

«وسایل و تأسیسات عمومی از قبیل شبکه‌های آب و فاضلاب، برق، نفت، گاز، مخابرات، رادیو و تلویزیون و متعلقات مربوط به آنها اعم از سد، کانال، انشعاب لوله‌کشی، نیروگاه‌های برق، خطوط انتقال نیرو و مخابرات و دستگاه‌های تولید، توزیع و انتقال آنها که با هزینه دولت یا با سرمایه مشترک دولت و بخش غیردولتی یا توسط بخش خصوصی برای استفاده عمومی ایجاد شده است.

و همچنین در علائم راهنمایی و رانندگی و سایر علائمی که به منظور حفظ جان اشخاص یا تأمین تأسیسات فوق یا شوارع (خیابان‌ها و کوچه‌ها) و جاده‌ها نصب شده است».

قابل ذکر است اگر کسی مرتکب این جرائم شود اما به نتیجه نهایی عملش دست پیدا نکند (مثلا اقدام به خرابکاری بکند‌ اما موفق نشود)، باز هم مجازات خواهد شد. مجازات مبادرت به این جرائم از یک تا سه سال حبس است.

وکیل ملکی ، وکیل قرارداد،مشاوره حقوقی 

مجازات آتش زدن اموال عمومی:

دو سال حبس در انتظار افرادی است که بطور عمد ساختمان، کشتی، هواپیما، کارخانه، انبار،‌ محل مسکونی یا ساختمانی آماده برای سکونت، جنگل، مزارع و هر نوع محصول زراعی، درختان یا باغ‌های متعلق به فردی دیگر را آتش بزند.

اگر شخصی شروع به انجام این کارها بکند و حتی کارش هم بی نتیجه بماند باید شش ماه تا دو سال حبس را تحمل کند. البته گاهی هدف افراد تخریب اموال عمومی نیست بلکه هدف از اینکار (آتش‌سوزی) مقابله با حکومت اسلامی و ضربه زدن به آن است.

در این شرایط، آتش زدن هر یک از موارد بالا در حکم ‌محاربه است. محاربه یعنی کشیدنن سلاح به قصد جان، مال یا ناموس مردم یا ترساندن آنها به نحوی که موجب ناامنی در محیط شود.

چهار مجازات برای محارب تعیین شده و قاضی می‌تواند محارب را به هر یک از این مجازات‌ها که صلاح بداند محکوم کند: اعدام، تبعید، به صلیب کشیدن وو قطع دست راست و پای چپ.

گروه وکلای حکمت:

بادر اختیار داشتن وکلای مجرب و متخصص پایه یک دادگستری در دعاوی حقوقی و کیفری شما را تا رسیدن به حق قانونی خود یاری مینماید و در این راه کنار شما خواهد ماند.در صورت نیاز به مشاوره حقوقی با وکلای گروه وکلای حکمت با شماره های درج شده در  تماس حاصل فرمایید.