جرائم سیاسی

جرائم سیاسی

جرایم سیاسی از جمله جرایمی هستند که به تازگی و با تصویب (قانون جرایم سیاسی) در سال ۱۳۹۵ برای تامین هر چه بیشتر حقوق متهمان وضع شده و به جرائم مختلف که تحت عنوان اعتراضات سیاسی انجام گرفته اند، نیز گفته می شود.

در این نوشتار ما در ابتدا به تعریف جرم سیاسی و سپس توضیح انواع احصا شده ی آن ،در این قانون خواهیم پرداخت.

تعریف جرم سیاسی

جرائم سیاسی در قانون مربوط به خود که در سال ۹۵ به تصویب رسید، نیز به طور دقیق تعریف نشده است.

این قانون با برشمردن و نام بردن از مصادیق مختلفی از جرائم، آنها را به صورت حصری جزء جرایم سیاسی قلمداد کرده و آنها را از جرائم امنیتی جدا فرض نموده است.

این قانون در ماده ۲، جرائم زیر را جرم سیاسی محسوب نموده است :

الف- بر طبق این ماده جرائمی از قبیل توهین و افترا به روسای قوای سه گانه ، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان و نیز وزرا و معاونان رئیس جمهور و همچنین اعضای شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام ، اگر به موجب ادای وظایف ایشان باشد، جزء جرایم سیاسی به حساب می آید.

ب- توهین به رئیس و یا نماینده ی کشور خارجی که در قلمرو جمهوری اسلامی ایران وارد شده باشد.

ت و ث- و جرائم مربوط به انتخابات ریاست جمهوری و مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری و شوراهای شهر و روستا و همین طور نشر اکاذیب از سایر مصادیق جرم سیاسی در این ماده می باشد .

اگر چه قانون گذار فقط به احصای چند مورد محدود از جرائم در زیر مجموعه ی جرائم سیاسی بسنده کرده است، اما جرم سیاسی قابل گسترش به اقسام مختلف و بسیار متنوع می باشد.

به عنوان مثال این قانون توهین به مقامات عالی نظامی و حاکمیتی و مراجع تقلید را همچنان جرم سیاسی تلقی نکرده است و آن را نوعی جرم امنیتی به حساب آورده است.

جرائم سیاسی

مجازاتهای جرائم سیاسی

  • مجازات توهین به مقامات طبق قانون تعزیرات بین ( سه الی 6 ماه حبس ) است.
  • مجازات نشر اکاذیب هم طبق کتاب پنجم‌ قانون مجازات، ( دو ماه تا دو سال ) می باشد.

از شرایط تعلق گرفتن عنوان جرم سیاسی به موارد اشاره شده در بالا، ارتکاب این جرائم به خاطر بهبود اوضاع سیاسی و مدیریتی کشور می باشد.

نحوه ی محاکمه در جرایم سیاسی به این صورت است که این جرائم در دادگاه کیفری یک استان مورد رسیدگی قرار می گیرند .

و در این دادگاه محاکمه با حضور سه قاضی  که یکی از آنها قاضی  اصلی و ۲ نفر دیگر مستشار دادگاه هستند انجام می پذیرد.

نکته قابل توجه در مورد جرائم سیاسی این است که سوء قصد و ترور مقامات سیاسی، بر طبق ( ماده ۳ قانون جرایم سیاسی شامل تعریف جرم سیاسی نمی شود.

امتیازات مجرمان جرایم سیاسی

اساساً از آنجایی که جرائم سیاسی شامل وصف کیفری نمی شود و علت تعیین مجازات و جرم انگاری آنها از اساس ، جلوگیری از انجام حرکات و اعمال مجرمانه و همراه خشونت برای انجام اصلاحات در امور سیاسی و مدیریتی است.

پس به همین دلایل ، قانونگذار به دنبال تنبیه طاقت فرسای مجرمان سیاسی آنطور که برای پیشگیری از جرایم کیفری انجام می شود، نیست.

از جمله تفاوت ها و امتیازات جرائم سیاسی با سایر جرایم کیفری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • زندانیان جرائم سیاسی لباس زندان نمیپوشند.
  • زندانیان سیاسی به حبس انفرادی محکوم نخواهند شد.
  • زندانیان جرائم سیاسی حق دسترسی به رادیو و تلویزیون و کتاب و روزنامه را دارند.
  • حق ملاقات کردن با بستگان درجه یک خود را دارند.
  • قوانین مربوط به تکرار جرم در مورد جرایم سیاسی اجرا نخواهند شد.
  • و محل نگه داری ایشان با سایر مجرمان متفاوت است .

مشاوره تخصصی

چه جرایمی جرایم سیاسی نیستند؟

  • بمب گذاری و هرگونه عملیات تروریستی
  • هرگونه فعالیت در برگیرنده قاچاق اسلحه، پخش مواد مخدر و روانگردان
  • تحریک مردم به تجزیه طلبی و جنگ و کشتار و درگیری
  • هرگونه فعالیت یا عملیات فردی و دسته جمعی جهت تبلیغ علیه اصل نظام جمهوری اسلامی و اقدام علیه آن
  • جاسوسی و افشای اسرار
  • هرگونه سرقت، تخریب، سوزاندن و یا غارت اموال مردم و یا اموال عمومی
  • آدم ربایی و سرقت و راهزنی و دزدی دریایی
  • هر نوع ایجاد اختلال در سیستم مالی و ارزی کشور و مختل کردن سیستم های انتقال داده عمومی و دولتی
  • هرکدام از جرائمی که موجب سلب حیات، قصاص و دیه باشند.
  • ارتکاب جرائم منافی عفت

نکته مهم

حتی اگر شرایطی که برای جرایم سیاسی مقرر شده است ؛ مانند این که ارتکاب این جرایم برای اصلاح امور کشور محقق شده باشد، باز هم در مجازات این جرائم تغییری ایجاد نمیکند و این جرائم را جزء جرایم سیاسی قرار نمی دهد.

نکته

جرایم سیاسی تعداد بسیار محدود و تعیین شده ای دارند . اما اگرچه این موضوع خاصیت زیادی در شناسایی بهتر جرائم سیاسی دارد، لکن تعداد اندک و محدود این جرائم باعث گسترش دامنه جرائم دیگر تحت عنوان جرائم امنیتی شده است.

در جرایم امنیتی برخورد های شدیدتری با متهمین این جرایم انجام می گیرد. زیرا که این افراد متهم به اقدام علیه امنیت عمومی مردم هستند.

به عنوان مثال :

***در اکثر کشورهای دنیا به خاطر دادن چند شعار سیاسی، افراد را محکوم به جرائم امنیتی نمی‌کنند، اما در کشور ایران، بعضاً دادن برخی از شعارها و شرکت در بعضی تجمعات، اماره و نشانه ای برای جرم امنیتی فرض می شود.

همچنین تفسیر قوانین، مخصوصاً قانون اساسی در خصوص شرکت در تجمعات ، اجازه شرکت در این تجمعات سیاسی و اعتراضی را به صورت مضیق و محدود می دهد.

وسعت دادن به دامنه جرایم سیاسی ، کشور را در رسیدن به آزادی هر چه بیشتر افکار ، عقاید ، رشد و آگاهی افراد جامعه سوق می دهد.

برای بهره مندی از مشاوره وکلا و متخصصان حقوقی خبره در زمینه ی شناخت بهتر جرائم سیاسی و مجازات های آن، با گروه وکلای حکمت در ارتباط باشید.

Rate this post

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
تماس با وکیل(کلیک کن)