منفسخ یعنی چه ؟(در قرارداد ، قولنامه و..)تفاوت با فسخ -بسیار کاربردی

امکان دارد در زمان انعقاد قرارداد با واژه‌های فسخ، منفسخ یا تفاسخ برخورد کرده‌ باشید. اگر چه این واژه‌ها در معنای لغوی با یک‌دیگر هم خانواده بوده لکن از نظر قانونی کاملاً متفاوت می باشند. حال سوالی که در اینجا پیش می آید این است که،

منفسخ یعنی چه ؟(در قرارداد ، قولنامه و..)تفاوت با فسخ و … .

پاسخ به این سوالات را در مقاله قرار داده ایم.

هر قرارداد بسته به نوع معامله و شرایط توافق شده، دارای بندهای قانونی می باشد. مطابق بند های ذکر شده در قرارداد، در صورتی که هر یک از طرفین به شروط ذکر شده در قرارداد پایبند نباشند، امکان برهم زدن معامله توسط طرف دیگر وجود دارد.

منفسخ یعنی چه ؟(در قرارداد ، قولنامه و..)تفاوت با فسخ

منفسخ یعنی چه؟ 

معنی حقوقی آن

انفساخ (نام دیگر منفسخ، انفساخ می باشد) و به معنای بر هم خوردن خود بخودی قولنامه یا قرارداد یا مبایعه نامه بدون اراده طرفین قرارداد، می باشد. بعبارتی همان انحلال قهری قرارداد است.

این بدین معنی می باشد که…

چنانچه در قرارداد شرط شود که، در صورتیکه یکی از طرفین قرارداد (مثلا خریدار)، به تعهد خود عمل ننماید (بطور مثال: چک را در موعد مقرر پرداخت ننماید) قرارداد منفسخ می شود در این صورت، به محض برگشت چک خریدار، قرارداد خود بخود از بین می رود و دیگر نیاز نیست فروشنده به خریدار اعلام نماید که قصد استفاده از شرط منفسخ شدن قرارداد را دارد.

نکنه مهم ***

در صورت منفسخ شدن قرارداد،

این قرارداد کلا از بین رفته و طرفین دیگر نمی توانند در پشت قولنامه شرط دیگری مبنی بر استمرار قرارداد، را درج نمایند. مگر اینکه طرفین در چارچوب قرارداد جدید، توافق نمایند.

در چه مواردی قرارداد و یا قولنامه منفسخ می شود؟ در 2 مورد قرارداد منفسخ می شود:

1.اراده طرفین قرارداد

طرفین در قرارداد یا قولنامه شرط کنند که، چنانچه یکی از طرفین قرارداد به یکی از تعهدات خود عمل ننماید، قرارداد خودبخود و بدون اراده طرفین منفسخ می شود.

2.با اراده قانونگذار

گاها قانونگذار اراده می کند در صورت وقوع بعضی شرایط، معامله منفسخ شود.

بطور مثال: بر اساس ماده 387 قانون مدنی:

در صورتی که مال فروخته شده پیش از تحویل به خریدار از بین برود (تلف شود)، بیع منفسخ و ثمن می بایست به مشتری مسترد گردد.

تفاوت فسخ و منفسخ کسی که می خواهد از حق فسخ خود استفاده نماید، بمنظور استفاده از این حق می بایست آن را به وسیله ای از جمله اظهارنامه و… به طرف مقابل اعلام نماید.

لکن در منفسخ شدن قرارداد، نیاز نیست کسی که شرط منفسخ شدن به نفع او می باشد، استفاده از این حق را به طرف اعلام کند.

معنی حقوقی منفسخ

معنی حقوقی منفسخ این است که قرارداد، خود بخود و بدون اراده طرفین از بین می رود. 

معنی منفسخ در قرارداد

منفسخ یعنی چه ؟(در قرارداد ، قولنامه و..)تفاوت با فسخ -بسیار کاربردی

منفسخ شدن قولنامه

منفسخ شدن در قرارداد، به معنی از بین رفتن خود بخودی قرارداد می باشد.

تفاوت فسخ و منفسخ

در فسخ،

کسی که می خواهد از حق فسخ خود استفاده نماید، بمنظور استفاده از این حق می بایست آن را به وسیله ای از جمله اظهارنامه و … به طرف مقابل اعلام نماید.

لکن در منفسخ شدن قرارداد، نیاز نیست کسی که شرط منفسخ شدن به نفع او می باشد، استفاده از این حق را به طرف اعلام نماید.

منفسخ یعنی چه ؟(در قرارداد ، قولنامه و..)تفاوت با فسخ -بسیار کاربردی

بنابراین منفسخ به زبان ساده در 2 حالت پیش می آید:

1.اراده طرفین قرارداد

طرفین در قرارداد یا قولنامه شرط کنند که، چنانچه یکی از طرفین قرارداد به یکی از تعهدات خود عمل ننماید، قرارداد خودبخود و بدون اراده طرفین منفسخ می شود.

2.با اراده قانونگذار

گاها قانونگذار اراده می کند در صورت وقوع بعضی شرایط، معامله منفسخ شود.

بطور مثال: بر اساس ماده 387 قانون مدنی:

در صورتی که مال فروخته شده پیش از تحویل به خریدار از بین برود (تلف شود)، بیع منفسخ و ثمن می بایست به مشتری مسترد گردد.

نتیجه: در فسخ تنها نیاز به اعلام اراده دارنده حق فسخ، می باشد لکن در اقاله یا تفاسخ، نیاز به اراده 2 طرف قرارداد است و اما در منفسخ، نیاز به اعلام اراده نمی باشد زیرا بصورت قهری و خود به خود انجام می گیرد.

منفسخ یعنی چه ؟(در قرارداد ، قولنامه و..)تفاوت با فسخ -بسیار کاربردی

فسخ به چه معناست؟

فسخ در لغت به معنای نقض، زایل گردانیدن، تباه کردن و شکستن آمده است.

و اما فسخ در اصطلاح حقوقی عبارت است از:

پایان دادن حقوقی به قرارداد به وسیله یکی از طرفین قرارداد و یا شخص ثالث.

در فسخ،

دارنده حق فسخ (کسی که بخواهد از حق فسخ استفاده کند)، نیاز به ارسال اظهارنامه و اعلام به طرف مقابل خود (کسی که از فسخ ضرر می کند) دارد و لکن در انفساخ، نیازی به اطلاع دادن به طرف مقابل نمی باشد.

فسخ در 2 حالت پیش می آید:

  • در قرارداد حق فسخ برای یکی از طرفین، قید شده باشد. 

بطور مثال: در قرارداد مبایعه نامه قید شود چنانچه چک خریدار برگشت بخورد، فروشنده ظرف 45 روز از تاریخ برگشت چک، حق فسخ قرارداد را دارد.  البته از این قبیل شرط ها ممکن است به شیوه های دیگری نیز قید شده باشد.

بنابراین در اینجا حق فسخ الزاما می بایست در قرارداد، درج شده باشد.

البته حق فسخ امکان دارد بدون دلیل هم برای یکی از طرفین قرارداد، در نظر گرفته شده باشد. 

  • در یک مورد دیگر نیز می توان مبایعه نامه را فسخ نمود و آنهم موارد خیارات فسخ پیش بینی شده در قانون مدنی می باشد. که مبحث آن گسترده است و این در صورتی قابل اعمال است که، در قرارداد جمله اسقاط کافه خیارات از طرفین، درج نشده باشد.

تفاسخ به چه معناست؟

تفاسخ همان اقاله می باشد و بدین معناست که،

طرفین قرارداد، با اراده و رضایت یگدیگر، قرارداد را بر هم بزنند.

بنابراین در اقاله اراده 2 طرف قرارداد، در برهم زدن عقد، اثر گذار است و با اراده یک طرف قرارداد، اقاله صورت نمی گیرد.

در تفاسخ تمامی تعهدات طرفین قرارداد، ساقط خواهد شد.

تفاوت فسخ، انفساخ، تفاسخ

فسخ یک طرفه انجام می شود و رضایت طرف دیگر اهمیتی ندارد، لکن در تفاسخ (اقاله)، پایان دادن به معامله م بایست با رضایت هر دو طرف باشد و در نهایت انفساخ، خود بخود و بدون اعلام اراده طرفین صورت می گیرد.

منفسخ یعنی چه ؟(در قرارداد ، قولنامه و..)تفاوت با فسخ -بسیار کاربردی

که اگر چک برگشت بخورد آن معامله یا قرارداد خودبخود از بین رفته و نیازی نیست کسی که این شرط به نفعش می باشد، به طرف مقابل خود این امر را اطلاع بدهد. این درست بالعکس حق فسخ می باشد بدین صورتکه، چنانچه کسی بخواهد از حق فسخ خود استفاده کند الزاما می بایست به طرف مقابل خود این امر را اطلاع دهد.

بنابراین در اینجا دو تفاوت عمده وجود دارد که به شرح ذیل می باشد:

1.در انفساخ، قرارداد خود بخود از بین می رود و در حق فسخ این طور نیست. دارنده حق فسخ می بایست از حق خود استفاده نماید تا قرارداد در صورت حصول شرایط خاصی، از بین برود.

2.در منفسخ بودن نیاز به اطلاع دادن به طرف مقابل ندارید و لکن در جهت استفاده از حق فسخ، الزاما می بایست این امر را به طرف مقابل اطلاع دهید.

رویه عملی و کاربردی در فسخ:

رویه دادگاه ها و پرونده های حقوقی این است که، هر یک از طرفین قرارداد در صورت نیاز به فسخ یک طرفه قرارداد، به عنوان اولین گام بهتر است شخص ذینفع در فسخ اراده خود را از طریق اظهارنامه مطلع نمایند تا بتواند به عنوان دومین گام از طریق طرح دعوای حقوقی مبنی بر تنفیذ فسخ، در مرجع قضایی احقاق حق نماید.

منفسخ شدن قرارداد در صورت پاس نشدن چک

الف.گاهی طرفین در قرارداد توافق می کنند که چنانچه فلان موضوع اتفاق بیفتد یا یکی از طرفین به تعهد خود عمل ننماید، قرارداد خود بخود و بدون اراده طرفین از بین برود.

بطور مثال: در قرارداد می نویسند…

چنانچه چک تحویلی از ناحیه خریدار منتهی به برگشت شود، قرارداد خود بخود و بدون اراده طرفین منفسخ است (بنابراین در این فرض منفسخ شدن با توافق طرفین ایجاد می شود)

در اینجا به محض برگشت چک قرارداد، بدون اراده طرفین از بین می رود، چون قبلا طرفین توافق کرده اند که اگر چک برگشت بخورد قرارداد خودبخود از بین می رود و قرارداد دیگر اعتبار نخواهد داشت.

منفسخ یعنی چه ؟(در قرارداد ، قولنامه و..)تفاوت با فسخ -بسیار کاربردی

بیشتر بدانید:

بمنظور کسب اطلاعات بیستر در این زمینه، توصیه می شود مقالات ذیل را مطالعه نمایید.

منفسخ و انواع آن

نمونه دادخواست منفسخ شدن قرارداد 

نحوه فسخ قرارداد 

جهت مشاوره حقوقی با وکیل حقوقی، وکیل قرارداد، وکیل پایه یک دادگستری با شماره تلفن های 09120170676 – 09123439500 تماس بگیرید.

3.7/5 - (78 امتیاز)

7 دیدگاه

  1. سلام.بنده کارخانه ای رادرسال 1392به شخصی فروختم و5فقره چک گرفتم.درقرا داد ذکر شد چنانچه هرکدام ازچکها حداکثر تاده روزپس ازتاریخ چک وصول نگردد معامله خودبخود باطل است وتمام خسارات ان هم بعهده خریدارمیباشد.سه فقره ازچکها که دراختیار مشاور املاک بود (تبانی)تاکنون وصول نشده.خریدارکا خانه یاشرکت رافروخته.ضمنا بنگاه قرارداد دیگری (قراردادچاپی)راهم تنظیم نمودکه دران هم این موضوع ذکرشده بود.ایا باتوجه به اینکه بیشتر ثمن معامله پرداخت نشده.وحتی حساب مذکور هم مسدودبوده.میتوان شرکت که درحال کاراست.وبرای راه اندازی ان هزینه شده راپس گرفت؟
    خیلی ممنون

    1. سلام وقت بخیر. بله امکان قانونی آن وجود دارد. باتشکر

  2. سلام
    در قرارداد اجاره مسکونی توافق گردیده در صورت عدم انجام تعهدات قرارداد یکطرفه منفسخ گردیده و‌مشمول بند ضرزیان میگیرد
    یکی از شروط قرارداد واریز اجاره در یکم هر ماه بوده که در شماره حساب پیش بینی شده میبایستی پرداخت شود
    در صورتی که حدودا ۲۵ روز از انجام تعهد مستاجر گذشته
    سوال ۱/ایا قرارداد خود به خود ابطال شده
    ۲/ با احتصاب توضیحاتی که ارایه گردید شرایط کوید ۱۹ میتواند در ابطال قرارداد تاثیرگذار باشد
    ۳/ در موار فوق نحوه انجام مراحل قانوی چگونه میباشد

  3. با سلام، بنده سال ۹۳ یک ویلا فروختم و در عوض ثمن معامله دو باب مغازه که در قرارداد شش دانگ سرقفلی دو باب مغازه ذکر شده است به همراه ۱۰۰ میلیون تومان وجه نقد دریافت کرده ام و در قرارداد معاوضه ذکر شده هست ،بنده همزمان با امضا قرارداد ویلا را تحویل داده ام ولی ایشان با توجه به اینکه مغازه ها پیش فروش میباشد و تاریخ تحویل آن دو مغازه سال ۹۴ و تنظیم سند نیز سال ۹۵ نوشته شده است،ولی بعد از گذشت ۷ سال متوجه شدم که مغازه های ایشان که خودش نیز سازنده میباشد البته لازم به ذکر هست که پاساژ ۷ طبقه هستش،با پروانه مسکونی در زمان معامله اقدام به فروش مغازه کرده اند و الان بعد گذشت ۷ سال نیز پروانه مسکونی میباشد ،و ما دادخواست ابطال معامله را داده ایم و برگشت ملک معوض،لازم به ذکر میباشد که ما قبل از شکایت تأمین دلیل دادیم و کارشناس هم اذعان داشته که فعلا پاساژ در مراحل کارگاهی هستش و بعد از گذشت این همه مدت آماده تحویل نمیباشد،البته ویلا باغ بنده فاقد سند میباشد و قراردادی میباشد و ایشان نیز فروخته اند و دو دست معامله انجام شده هست ،خواهشا راهنمایی بفرمائید که آیا باغ به دست من میرسد و من هم قرارداد مغازه ها و ۱۰۰ میلیون پول ایشان را به وی برگردانم،با تشکر

  4. سلام بنده یک واحد آپارتمان پیش خرید کردم که مشاور املاک به عمد یا بیسوادی در یکی از بندها نوشته در صورت پاس نشدن هر یک از چک ها قولنامه با اختیار فروشنده منفسخ میگردد که ده روز بعد از بستن قرار داد سازنده به مشکل خورد متواری شد و بعداز دو سه ماه یکی از چکهای منو فرم زد نه ساختمان ادامه داده و نه وجه پرداختی منو رهم پس داده هیچ اقدامی نکرده و بعد حالا ما موندیم که کلمه منفسخ منظورش بوده یا فسخ به مشاور املاک هم مراجعه میکنیم میگه منظورم این بوده که اگر سازنده دوست داشت فسخ کنه اگر نه معامله برهم بخورد حال دو ماه دیگه طرق توافق آپارتمان باید تحویل خانم بنده بشود در صورت آماده نشدن روزی ۵۰۰ هزار تومان جریمه بدهد لطفا راهنمایی کنید ضمنا الان با سازنده که تماس میگیرم میگه میخوام بیام شروع کنم و واحد شما هم بهتون میدم و رهم پول بدید ولی این حرفا رو فقط تلفنی میگه هرچه میگم بیا بنویسیم امروز و فردا میکنه لطفا راهنمایی کنید ممنون

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
تماس با وکیل(کلیک کن)